Kıbrıs Türk Esnaf ve Zanaatkarlar Odası (KTEZO), koronavirüs salgını sürecinde hükümetin aldığı ekonomik kararların talepleri karşılamaktan uzak olduğunu bildirdi.
KTEZO Yönetim Kurulu tarafından yapılan açıklamada, “Onyıllardır yürüttüğümüz sosyo-ekonomik politikalar, üç haftada büyük bir gürültü ile çöktü. Ne bütçede ne de sosyal güvenlik, istihdam fonlarında geride bıraktığımız 3 haftayı idare edebilecek bir kaynak, ne de bir kaynak tedariki sağlanamadı.” Denildi.
“Sektör dediğimiz casinolara dayalı turizm, ağırlıkla ticarileşen üniversiteler, karış karış toprağı betonlaştırarak arz ettiğimiz inşaat sektörlerinin gelirleri 3 haftaya yetmedi.” Denilen açıklamada “Kararlar, toplum bileşenlerinin taraf olmaları ve katılımlarının sağlanması ve soğukkanlılıkla üretilmelidir. Çok açıktır ki güç odaklı ve faydacı hiçbir açılım işe yaramayacaktır” ifadeleri kullanıldı.
KTEZO açıklaması şöyle devam etti:
“Alınan bazı önlem ve kararlara rağmen çek takas işlemlerine bağlı olarak, tepe tepe yığılmaya başlayan karşılıksız çekler, borçlar, sosyal güvenlik ödemeleri, kiralar, kâbus durumunda kalmaya devam etmektedir.
Belki de bunlardan da önemlisi sağlıkla ilgili alınan tedbirler çerçevesinde kapanan işletmelerden dolayı işsiz kalan insanımıza kaynak aktarılamaması vicdanları sızlatıyor. Bu arada yardıma muhtaç kişi, hane ve işsizler için de önlem göz ardı edilemez.
Sistemin, statükonun sağlıksız olan temel dayanaklarının çökmesinden dolayı, ekonominin yeniden ne zaman ve nasıl canlanacağını öngörebilmek bugün için mümkün değildir.
Bu nedenle karşılıksız çekleri, borçları kredi yolu ile yapılandırarak 3-6 ay ötelemek, daha sonra ödenmelerini talep etmek olası görünmüyor. Kiralar, sigortalar için de sorun aynıdır. Ekonominin canlanamadığı koşullarda kiraları, sigortaları kim ödeyebilir?
Ekonominin eski, sağlıksız haliyle yeniden harekete geçmesinin ne mümkün ne de talep edilebilir olmadığını, yeni bir başlangıcın şart olduğunu ayrıca söylemek zorundayız. Esas konunun bu olduğunu unutmadan, bu tartışmaları bir zaman sonraya ertelerken yaratılması zorunlu kaynakların gerçekten uzun vadeye yayılmış olarak kullanılmasının şart olduğunu tekrar tekrar vurgulamak istiyoruz.
Dolayısı ile piyasaya çıkmış olan ve tomar tomar takasta karşılığı olmayan çekleri, sosyal güvenlik ödemelerini, borç ve kira sorunlarını bir bütün olarak ele alıp çözmek zorundayız. Geri ödemeler ile ilgili yapılandırma da temel ve hijyen ihtiyaçlar dışında ekonomik aktivitenin durduğu ve çok yavaş başlayacağı mutlaka dikkate alınarak belirlenmelidir.”