Elektriğe yapılan zam, üretici ve esnafı çıkmaza soktu… Enerjiyle üreten, dükkan açan esnaf, zammı YENİDÜZEN’e yorumladı: “Küçülmeye gittik olmadı. Bu fiyatlarla en çok 1-2 ay daha dayanabiliriz. Bundan sonrası artık dükkânımıza kilit vurmak olur. Artık dayanacak gücümüz kalmadı”
Hüseyin ÖZBARIŞCI
UBP-DP-YDP Hükümeti’nin akaryakıt fiyatlarından sonra elektrik fiyatlarına da yansıttığı yüklü zam, esnaf ve üreticiyi isyan noktasına getirdi.
İşyerini elektrik enerjisiyle döndüren ve enerjisiz üretemeyen birçok sektör temsilcisi, bu fiyatlar karşısında iş yapılamaz noktaya gelindiğine dikkat çekti.
YENİDÜZEN’e düşüncelerini aktaran esnaf ve üreticiler, “İki ay önce kaşıkla verdiklerini, şu anda kürekle geri alıyorlar” dedi, bunun sürdürülebilir olmadığını belirtti.
Özel sektörün unutulduğunu ifade eden esnaf ve üretici, özel sektöre destek çıkılmasının şart olduğunu, destek çıkılmaması halinde, kısa süre içerisinde birçok işyerinin kapanacağını dile getirdi.
‘Klima çalıştırmak lüks…’
Dükkânda klima çalıştırmanın “Lükse kaçtığını” vurgulayan esnaf, “Bu zamlar karşısında fatura artacak. Peki, biz bunu nasıl ödeyebileceğiz? Dükkânımızda, kısabileceğimiz başka bir cihaz yok... Zam yapıyorlar ama özel sektörde çalışan bir insanın, bir işçinin nasıl geçineceğini hesaplamıyorlar, düşünmüyorlar” şeklinde konuştu.
Esnaf ne dedi?
Selmin Şişik (She Kuaför): “Bu şekilde devam etmesi durumunda ben dükkânımı kapatacağım”
“Esnafa destek verilmeden her şey zamlanıyor ve esnafın kalkınması bekleniyor. Sadece elektrik değil ki, aldığımız her şey pahalı… İki ay önce maaşları yükseltmişlerdi ama şimdi görüyoruz ki, verdiklerinin fazlasını geri alıyorlar. Biz, bütün işimizi elektrikle yapıyoruz. Bir yerden kısma şansımız da yok. Eski fiyatlarla faturamız yüklü geliyordu. Bu zamlar karşısında fatura bir o kadar daha artacak. Peki, biz bunu nasıl ödeyebileceğiz? Bu şekilde devam etmesi durumunda ben dükkânımı kapatacağım.”
Mustafa Güler (Güler Mobilya): “Bu fiyatlarla en çok 1-2 ay daha dayanabiliriz, sonra dükkânımıza kilit vururuz”
“Bizim yaptığımız elektrik enerjisiyle dönen bir iş… Bir marangoz elektrik olmazsa hiçbir iş yapamaz. Bu kadar zaman pandemiyi bekledik. Pandemi daha etkisini kaybetmeden zamlar başladı. Artık diyecek bir şey kalmadı. Küçülmeye gittik olmadı. Bu fiyatlarla en çok 1-2 ay daha dayanabiliriz. Bundan sonrası artık dükkânımıza kilit vurmak olur. Günün sonunda biz de işsiz kalacağız, çalışanlarımız da işsiz kalacak. Dayanacak gücümüz kalmadı. Zam yapıyorlar ama özel sektörde çalışan bir insanın, bir işçinin nasıl geçineceğini hesaplamıyorlar, düşünmüyorlar.”
İbrahim Akmeşe (Mezzaluna Restoran): “Ben artık altından kalkamıyorum”
“Elektriğe son yapılan bu artışlardan dolayı artık esnafımızın ayakta durmasını kimse beklemesin. Üzülerek söylüyorum ki, böyle gitmesi durumunda çoğu işyeri kapanacak. Enerjiyle üretiyoruz, enerji kullanmazsak üretemeyiz. Peki, bu koşullarda nasıl üreteceğiz? Kimse bizleri düşünmüyor. Ben artık kapatmayı veya devretmeyi düşünüyorum. Çünkü sadece enerji artışı değil, her şey arttı. Bu işi yapmak benim için bir lüks haline geldi. Artık altından kalkamıyorum.”
Caner Dağaşaner (Caner Et Pazarı): “Buzdolabını kapatalım da etler mi bozulsun?”
“Şu anda kış aylarındayız ve benim eti sakladığım buzdolabı çok enerji harcamıyor. Havalar soğuk olduğu için buzdolabı yüzde 70 çalışıyor. Yaz gelince bu enerji tüketimi yüzde 100 olacak. Biz, zam öncesi 8-10 bin TL ödüyorduk. Şimdi bu zamlarla birlikte, üstelik önümüz de yaz dükkânımızın elektriğini nasıl ödeyeceğiz? Buzdolabını kapatalım da etler mi bozulsun? Bu, büyük bir sıkıntı… Ben küçük bir esnafım. Kazancım da belli… İşin bir diğer kötü olan tarafı da önümüzü göremediğimizden dolayıdır. Geleceğimiz çok karanlık. Özel sektörün kötü olması hepimizi ilgilendiren bir durum, o yüzden bir destek vermeleri şart…”
Gamze Çelik (Cafe Vivera): “Bir an önce özel sektörün kurtulması ve gelişmesi için acil önlemler alınması gerekiyor”
“Maliyetler inanılmaz derecede artış gösterdi. Bu maliyetler karşısında her ay fiyat yükseltmemiz gerekirken biz son 5 aydır fiyatlarımızı yükseltmedik. Fiyatları yükseltince müşteriler haklı olarak tepki gösterdikleri için erteleyebildiğimiz kadar erteliyoruz ama bizim tedarikçilerimizden aldığımız ürünlere ve kullandığımız enerjiye her gün zam yapıldığı için bizim de fiyatlarımıza zam yapmamız kaçınılmaz. Sektör ne olursa olsun tüm esnafın ciddi sıkıntılar içinde olduğunu görüyoruz. Kimsenin satışları yeterince artmadığı halde maliyetler artıyor ve kar oranlı düşüyor. Döviz TL karşısında değer kazandığı için yapılan artışlar döviz değer kaybettiğinde de ayni hızla devam etti. Benim gibi yurt dışında okuyan birçok genç arkadaşlarımız bu ülkede bir gelecek olduğuna inanmıyor. Özel sektöre pandeminin başından beri hiçbir kayda değer destek verilmedi. Bir an önce özel sektörün kurtulması ve gelişmesi için acil önlemler alınması gerekiyor.”
Ethem Binici (Tülfer Moda Evi): “İki ay önce kaşıkla verdiklerini, şu anda kürekle alıyorlar”
“Enerji fiyatlarının artması bizleri çok etkileyecek çünkü bizim işimiz tamamen elektrik enerjisine dayalı bir iş. Zaten, 2 yıldır salgınla uğraşıyoruz, bir işsizlik yaşadığımız, işçilerimizi ödeyemediğimiz zamanlar oldu. Tam şu anda işlerimizi yoluna koymak üzereyken bu zamlar bizi tekrar geriye itti. Zamların yapılması, bizim de fiyatlarda zam yapmamıza neden oluyor. Bizim zaten işlerimiz düşük, bir de zam uyguladığımızda işimiz daha da azalıyor. İki ay önce kaşıkla verdiklerini, şu anda kürekle alıyorlar. Lüksümüzü kesebildiğimiz kadar kesiyoruz ve klima çalıştırmaktan kaçıyoruz. Klima çalıştırmadan 1000-1500 TL gibi bir fatura geliyordu. Şimdi zam yapıldı ve fatura ne olacak bilmiyoruz. Kısabilecek başka bir cihaz burada yok... O yüzden ben bu fiyatlarla geleceğimizi göremiyorum.”
Ömer İsmailoğlu (Gommam Market): “Dayandığım yere kadar dayanacağım. Eğer dayanamazsam da inceldiği yerden kopsun…”
“Yapılan bu zamlar, dükkânımızın elektrik gideri 3 katı artacak demektir. Diğer giderler de var. İki ay önce asgari ücrete yapılan zam sonrasında önce akaryakıta, şimdi de elektriğe zam yapıldı. Başlı başına bu elektrik zammı karşısında verilen artış eridi ve gitti. Küçük çapta bir işletme bu şekilde ne kadar devam edecek? Bu durum karşısında ne yapacağımızı da bilmiyoruz. Bunun nereye kadar böyle gideceğini, nereye kadar dayanabileceğimizi bilmiyoruz. Önümüzü görememek de bence büyük bir sıkıntı. Ne yazık ki yapabileceğim bir şey yok. Dayandığım yere kadar dayanacağım eğer dayanamazsam da inceldiği yerden kopsun…”
Ertuğ Kutay (Damlataş Lastik): “Destek şart, dayanamıyoruz…”
“Yapılan elektrik zamları sonrasında ben kendi dükkânım için bir hesaplama yaptım ve 3 bin 500- 4 bin civarlarında elektrik faturası geleceğini düşünüyorum. Bu bizi çok etkileyecek. İşten çıkıp eve gittiğimizde sobanın karşısına da oturamayacağız. Önümüzdeki süreçte göreceğiz ki, bu ülkede artık hırsızlık artacak. Ülkemizde görmediğimiz şeyleri göreceğiz. İşimizi küçültmeyi ister istemez düşünmeye başladık artık. Eğer işçi azaltırsak, bu kez de işsizliğin artmasına yol açacağız. Bunu da yapmak istemiyoruz. Pandemi döneminde işçi çıkarmamak için arabamı satıp, çalışanlarımı ödemiştim. Günden güne kötüye doğru gidiyoruz. Destek şart, dayanamıyoruz… Destek olmayı bırakın, kazandığımızın yarısını devlete geri ödüyoruz.”