Başlık yanlış değil. Asgari ücret 12 bin TL… Böyle bir asgari ücret gerçekten var.
Ama bizde değil.
Nerede mi?
Lüksemburg’da…
Bir asgari ücretli Lüksemburg’da brüt olarak 12 bin TL aylık ücret alıyor. Euro cinsinden söylersek 2 bin 100 Euro…
Bizdeki brüt asgari ücret ise 3 bin 400 TL… Bu da yaklaşık 540 Euro ediyor.
Oransal olarak söylersek, KKTC’deki asgari ücret Lüksemburg’dakinin yaklaşık 20’de biri kadar!..
Türkiye’de ise asgari ücretin durumu daha vahim… Brüt 2558 TL olarak uygulanan asgari ücret yaklaşık 400 Euro’ya denk düşüyor.
Yani Lüksemburg’daki bir asgari ücretli, Türkiye’deki asgari ücretlinin 30 kat fazlasını kazanıyor.
Elbette yaşam standartları çok farklı, elbette oralarda fiyatlar KKTC ve Türkiye’deki gibi değil.
Ama durum ortada…
* * *
Asgari ücretle ilgili BBC’de yer alan bir haberdeki verilerden birkaç rakam daha paylaşayım.
Mesela İngiltere, Fransa ve Almanya’da brüt asgari ücret bin 500 Euro civarında… Bizim paraya göre 10 bin TL kadar…
Bunlar Avrupa’nın ‘zengin’ sayılan ülkelerinden birkaçı…
Milli gelirin daha düşük olduğu İspanya’da ise yaklaşık bin Euro olan asgari ücret yaklaşık 6 bin TL’ye denk geliyor.
Yunanistan asgari ücreti 700 Euro olarak uyguluyor. Bu da yaklaşık 4 bin 500 TL ediyor.
Doğu Avrupa ülkeleri ise bize daha yakın duruyor.
Romanya, Macaristan, Slovakya, Çekya gibi ülkelerde uygulanmakta olan asgari ücret 400 ile 500 Euro civarlarında dolaşıyor.
Asgari ücrette ‘zengin’ Avrupa ülkeleriyle aramızda büyük uçurumlar varken, yerimizin ‘fakirler kulübü’ olduğu görülüyor.
* * *
Asgari ücret bir ülkenin refah seviyesiyle ilgili önemli göstergelerden biridir. Birçok ülkede ‘değişken asgari ücret’ uygulandığı, sektörlere ve eğitim durumunda bağlı farklı rakamlar ödendiği biliniyor. Bizde asgari ücretin düşüklüğü kadar ‘tek tip’ olması da ciddi bir adaletsizlik olarak karşımızda duruyor.
Kuşkusuz en doğru kıyas ‘alım gücü’ ile ilgilidir. Ücretin yüksek ya da düşük olması değil, asıl ‘ne işe yaradığı’dır önemli… Eğer hayat ucuzsa, ücretlerin düşüklüğü öne çıkmaz. Ama hem ücretler düşük, hem de hayat pahalıysa, işte mesele oradadır.
Bizdeki durum tam da budur.
Kimsenin 12 bin TL aylık asgari ücret hayali gördüğü yoktur. Hoş, bizde bu kadar yüksek bir aylık gelir düzeyine sadece küçük bir grup sahiptir.
Sorun, alım gücünü yükseltmektir. Eğer ücretleri yükseltemiyorsanız, harcamaları azaltmak, yani hayatı ucuzlatmaktır yapılması gereken…
Ne birine, ne de diğerine gücünüz ve yeteneğiniz yetiyorsa, dar ve sabit gelirlilerin iki yakası hiçbir zaman bir araya gelmeyecek demektir.
Uygulanmakta olan ekonomik politikaların sonucu budur!
Devam mı, tamam mı?