Hüseyin ÖZBARIŞCI
Döviz karşısında Türk Lirası’nın değer kaybetmesiyle asgari ücretlinin elindeki maaş gün be gün eridi. Seçim derdinde olan UBP-HP Hükümeti ise seyretti…
Ülkede asgari ücrete bu yıl sadece 1 kez artış yapıldı. TL’nin günden güne döviz karşısında değer kaybetmesine bağlı olarak alım gücü düşerken, Asgari Ücret Tespit Komisyonu’nun toplanması konusunda da hiçbir adım atılmadı.
Bu yılın Şubat ayında 420 TL’lik artışla 3 bin 820 TL olan asgari ücretin karşılığı bugünün kuruyla 357 Sterlin’e denk geliyor. Salgının gölgesinde kıt kanaat geçinen asgari ücretlinin maaşı olduğu yerde saydı.
Açlığa mahkum ediliyorlar
Hükümetin bu durum karşısında seyirci kaldığını ifade eden Çalışma ve Sosyal Güvenlik eski Bakanı Zeki Çeler, hükümet hiçbir zaman emekçileri düşünmediğini ifade ederken, DEV-İŞ Genel Başkanı Koral Aşam ise insanların açlığa mahkûm edildiğini kaydetti.
UBP dönemlerinde daha az artış
Son 16 yıllık dönem içerisinde oluşan UBP Hükümetleri’nin asgari ücrete verdiği önem de, yıl yıl rakamlarla yansıdı.
2009 yılından 2013 yılının ilk çeyreğine kadar süren UBP hükümeti döneminin ilk yılında asgari ücret 47 TL yükseltilerek 1.237 TL’ye çıkarıldı. 1 Sterlin’in 2.40 TL olduğu dönemde asgari ücretin karşılığı 515 Sterlin’e geriledi. 2010 yılında asgari ücret sabit kaldı. Döviz kurlarının da değişmemesi ile asgari ücretin karşılığı da yine 515 Sterlin oldu. 2011’de asgari ücret 63 TL arttırılarak 1.300’e yükseldi. Döviz kurlarının değişmesi ve 1 Sterlin’in 2.95 TL’ye denk gelmesi ile asgari ücretin karşılığı 440 Sterlin oldu. Yine UBP’nin tek başına iktidar olduğu yıllarda asgari ücret sabit kaldı. 2015 yılında CTP-UBP hükümeti kuruldu. Asgari ücret 1.730 TL’ye yükseltilirken, 1 Sterlin’in karşılığı 4.32’ye denk geldi. Asgari ücretin karşılığı bu nedenle 400 Sterlin’e geriledi.
2016 yılında UBP-DP hükümeti ile birlikte asgari ücret 1.834 TL’ye çıktı. 1 Sterlin’in 4.35 TL olduğu 2016 yılında asgari ücretin karşılığı 421 Sterlin oldu. UBP-DP hükümetinin ikinci yılı olan 2017’de asgari ücret 2.175 TL’ye yükseltildi. Dövizin de artması ve 1 Sterlin’in 5.14 TL olmasının ardından asgari ücretin karşılığı 423 Sterlin oldu.
UBP-HP hükümetinin 2020 yılı için yaptığı asgari ücret artışı 420 TL oldu. Asgari ücret 2020 yılında 3.820 TL’ye çıkartıldı. 1 Sterlin’in 10.70 TL olduğu dönemde asgari ücret döviz karşısında 357 Sterlin’e geriledi.
Diğer hükümetlerin asgari ücret değişiklikleri
2004 yılında CTP-DP hükümeti döneminde Asgari ücret 627 TL, Sterlin karşılığı ise; 242 idi.
2005 yılında yine CTP-DP hükümeti döneminde asgari ücret 720 TL’ye yani 310 Sterlin’e yükselmişti. 2006 yılına gelindiğinde Hükümet CTP-ÖRP olarak değişti. Asgari maaş bir önceki yıla göre 140 TL artarak 860 TL oldu. 1 Sterlin’in 2.78 TL olduğu 2006 yılında 860 TL, yine 310 Sterlin’e denk gelmişti.
2007 yılında CTP-ÖRP hükümeti döneminde asgari ücret 960 TL’ye yükseltildi.
Döviz kurunun da gerilemesi ve 1 Sterlin’in 2.34 TL’ye düşmesi ile asgari ücretin karşılığı 410 Sterlin oldu. CTP-ÖRP hükümetinin üçüncü yılı olan 2008’de, asgari ücret 230 TL artarak 1.190’a yükseldi. Dövizin de gerilemesi ve 1 Sterlin’in 2.20 TL olması ile asgari ücretin karşılığı 540 Sterlin oldu.
2013 yılının ikinci yarısında CTP-DP hükümeti döneminde asgari ücret 115 TL arttırılarak 1.415 TL’ye çıkartıldı. Sterlin’in 3.53 olduğu dönemde asgari ücretin karşılığı 400 Sterlin’e geriledi. CTP-DP hükümetinin ikinci yılı olan 2014’te asgari ücret 260 TL arttırılarak 1.675 TL’ye yükseltildi. Dövizde yaşanan artışa rağmen (1 Sterlin 3.62 TL idi) asgari ücretin karşılığı 462 Sterlin oldu.
4’lü hükümet döneminin (CTP-HP-TDP-DP) başlangıcı olan 2018 yılında 445 TL ek yapılarak asgari ücret 2.620 TL’ye yükseltildi. 1 Sterlin’in 6.70 TL olduğu 2018 yılında asgari ücretin karşılığı 391 Sterlin’e geriledi. 4’lü hükümetin ikinci yılı olan 2019’da ise asgari ücret 3.150 TL’ye yükseltildi. 1 Sterlin’in 6.83 TL olduğu dönemde asgari ücretin karşılığı 461 Sterlin oldu. Yine 2019 yılında UBP-HP hükümetinin görevi devralmasıyla asgari ücret 3.400 TL’ye yükseldi. 1 Sterlin’in 7.82 TL olduğu dönemde asgari ücret karşılığı 434 Sterlin’e denk geldi.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik eski Bakanı Zeki Çeler:
“Hükümet hiçbir zaman emekçileri düşünmedi”
TDP Milletvekili ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik eski Bakanı Zeki Çeler, UBP-HP hükümetinin asgari ücrete bu yıl sadece 1 kez artış yaptığını hatırlatarak, söz konusu hükümetin emekçi kesimin yanında durmadığını söyledi. Çeler şu noktalara değindi: “Bu ülkeyi yöneten hükümet uzun süreden beridir asgari ücretten bahsetmiyor, yanından bile geçmiyor. Unutulmamalı ki, bu ülkede emekçi kesim ve geçim derdi yaşayan kesimler var. Bu kadar olumsuzluk olmasına rağmen, asgari ücrete bu yıl sadece 1 kez artış yapıldı. Bu da bize bunu gösteriyor ki; emekçi kesim, mevcut hükümet tarafından hiçbir zaman düşünülmedi. Emekçi kesimi biz düşünmüştük, bizim hükümetimiz de 15 ay sürdü. Benim Çalışma Bakanlığı yaptığım 4’lü hükümet döneminde asgari ücret 3 kez yükselmişti. İlkinde tecrübesizliğim sayesinde işverenlerini dediğini kabul etmek zorunda kalmıştım. Ancak, diğer 2 yükselişte sendikaları dinleyerek, sendikaların istekleri doğrultusunda artış yapmıştık. O dönem işveren kesimler tarafından ağır eleştirilere de maruz kalmıştım. Unutulmaması gereken bir şey var ki, bu ülkede herkes eşit olmalıdır ama ne yazık ki, insanlar farklı sınıflara ayrılıyor.”
“UBP hiçbir zaman işçi ve emekçinin yanında olmadı”
Zeki Çeler, UBP’nin son 16 yıl içerisinde hükümette olduğu dönemlerde asgari ücret konusu üzerine durulmamasını eleştirerek, emekçi kesimin sadece seçim dönemlerinde düşünüldüğünü, seçimlerin geçmesiyle birlikte emekçi kesimin yine unutulduğunu belirtti. Çeler; “UBP hiçbir zaman işçi ve emekçinin yanında olmadı. UBP, emekçi kesimi sadece seçim zamanlarında düşünüyor, seçim geçtikten sonra yine unutuyor. Ne yazık ki, bu konuda UBP’yi işverenler idare ediyor” ifadelerini kullandı.
DEV-İŞ Genel Başkanı Koral Aşam:
“İnsanlar açlığa mahkûm ediliyor”
Devrimci İşçi Sendikaları Federasyonu (DEV-İŞ) Genel Başkanı Koral Aşam, bu ülkede asgari ücretle çalışan birçok insan olduğunu hatırlatarak, insanların açlığa mahkûm edildiğini söyledi. Aşam; “Elimizde olmayan sebeplerden dolayı dövizin yükselişini izliyoruz. Asgari ücretle yaşayan birçok insanımız var ve bu insanlar günden güne açlığa mahkûm ediliyor. Komisyon bir an önce taraflara çağrı yapıp, günün koşullarına göre artış yapılmalı” dedi.
“Liberal partiler her zaman sermayenin yanında durdu”
DEV-İŞ Genel Başkanı Koral Aşam, söz konusu tabloda son 16 yıllık süreçte liberal olan hükümetlerin halkı düşünmediğini ve sermayenin yanında durduğunu belirtti. Son dönemde de UBP-HP hükümetinin sermayenin yanında durduğunu aktararak, 2020 yılının 10 aylık bölümünde asgari ücrete sadece 1 kez artış yapıldığını dile getirdi.