Ayşe GÜLER
Binlerce emekçinin dört gözle beklediği yeni asgari ücrette, karmaşa çözülemedi.
Ay sonuna sayılı günler kala, ne çalışan alacağı maaşı ne de işveren ödeyeceği ücreti bilmiyor.
Daha önce 1 Temmuz’dan itibaren geçerli olacağı ifade edilen ancak açlık sınırı altında kaldığı gerekçesiyle itiraz edilen 8 bin 600 TL asgari ücretin yürürlüğe girip, girmeyeceği de hala netleşmedi.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Hasan Taçoy, geçtiğimiz hafta nisap sıkıntısı nedeniyle toplanamayan Asgari Ücret Tespit Komisyonu’nun bu hafta bir araya geleceğini açıkladı.
Gözler Asgari Ücret Tespit Komisyonu toplantısına çevrilirken, Hür İş Başkanı Ahmet Serdaroğlu, asgari ücretin hayat pahalılığı oranında artırılmaması için Anayasa Mahkemesi’ne başvurduklarını açıkladı.
Taçoy sessiz…
Dev-İş Genel Başkanı Koral Aşam, komisyonun toplanmaması halinde eyleme gidileceğini açıkladı.
Öte yandan İşverenler Sendikası Başkanı Hasan Sungur, şu anda iki komisyon üyesinin yurt dışında olduğunu söyledi, 1 üyenin Çarşamba gününden önce adaya gelemeyeceğine yönelik bilgi verdi.
Sungur, gıda fiyatlarına yönelik denetim yapılması gerektiğini ifade ederek, “Hayat ucuzlamazsa kontrol olmadığı için asgari ücrete artış olsa da yine yeterli olmayacak” dedi.
Gün boyunca görüş almak için aradığımız bakan Taçoy’a ise ulaşılamadı.
YENİDÜZEN, asgari ücret karmaşası gölgesinde, ilgili taraflarla görüştü.
İŞÇİ SENDİKALARI NE YAPACAK?
HÜR-İŞ Genel Başkanı Ahmet Serdaroğlu:
8 bin 600 TL’yi onaylayanlar, nisabı da sağlamalı
“Toplantı çağrısı yapılması halinde bizler orada olacağız. Geçtiğimiz toplantıda söylediğimiz;
8 bin 600 TL’yi oylayıp, Bakanlar Kurulu’na yollayanlar itirazları da değerlendirmek için masada olmalıydı. Nisabı sağlayamadılar. Bizler, 8 bin 600 TL’nin açlık sınırı altında olduğunu savunuyoruz.
Bu nedenle nisap sağlamamız doğru olmazdı, katılmadık. Asgari Ücretler Yasası’na göre, itirazlar 7 gün içerisinde görüşülmeli, karara bağlamalı.
Sendika olarak aynı noktadayız. 8 bin 600 TL açlık sınırında. Bu rakam, kabul edilemez. Masadan bu nedenle kalktık. Şu an asgari ücrette yürürlükte olan hükümetin öngördüğü 8 bin 600 TL’dir. 6 bin 90 TL olması yasal değildir. Yükümlülük hükümettedir. Ancak hükümet, kendi ayağındaki topu taca atıyor. Süre Salı gün, bugün dolar.”
Dev-İş Genel Başkanı Koral Aşam:
Komisyon toplanmazsa, eylem koyacağız
“Henüz toplantı tarihi belirlenmedi. Asgari Ücretler Yasası’na göre 7 gün içerisinde asgari ücret belirlenmeli. Geçtiğimiz hafta nisap yokluğundan komisyon toplanmadı. En geç Çarşamba günü komisyon toplanmalı. Toplanmadığı takdirde sendikalar olarak bizler eylem koyacağız.
En kötü ihtimalle 8 bin 600 TL Resmi Gazete’de yayınlanmak zorundadır. Nisap sorunu olsa da 7 günlük süre Çarşamba günü dolar, yayınlanmalı.”
İŞVERENLER TOPLANTIYA KATILACAK MI?
İşverenler Sendikası Başkanı Hasan Sungur:
İki üyemiz yurt dışında, 1’i Çarşamba’dan önce adaya gelemez
“Çalışma Bakanı, toplantı tarihini 48 saat önceden haber verdiği takdirde katılacağız. Şu anda iki üyemiz yurt dışında. Biri gelecek ancak diğer üyemiz Çarşamba’dan önce adaya gelemez. Geçtiğimiz toplantıda üyelerimizden biri rahatsızdı, diğeri de yurt dışındaydı. Bu nedenle toplantıya katılamadılar. Toplantı tarihlerini önceden bilmek, bu nedenle önemli. Bizler, tam kadro olarak toplantıya çalışmaya çalışacağız. Nisapla ilgili haberimiz olduğu sürece sıkıntı olmaz. Bu toplantıda asgari ücretin hayata geçeceğini düşünüyoruz. Ancak fiyatlarla ilgili denetim yapılması gerektiğini söylüyoruz. Asgari ücret artsa da fiyatlarda denetim yapılmadığı için sürekli olarak değişiyor. Çalışma Bakanlığı bu konuda çalışıyor ancak Ekonomi Bakanlığı adım attı mı merak ediyoruz. Örneğin, bu süreçte Ekonomi Bakanlığı’nın müsteşarlarının fiyat denetimi yapmasını istiyorduk.
Bir yerde görev, Çalışma Bakanlığı’nın üstüne kaldı. Her işin bir mutfağı olur. Bu işin hazırlık safhasında Ekonomi Bakanlığı ciddi hazırlık yapmalıydı. Ama görmedik. İnşallah yanılırız.
Ne tedbirler aldığını bekliyoruz. Bizim asgari ücretle ilgili çok fazla pazarlık yapma şansımız kalmadı. Çünkü öncesinde Ticaret Odası, Sanayi Odası, Otelciler Birliği, Seyahat Acenteleri Birliği’nin bakanlıkta toplantısı vardı. 4’ü de 8 bin 600 TL’yi ödeyebileceklerini söyledi. İşçi geçinemiyor, bu konuda hem fikiriz. Ancak fiyatlar denetlenmeli. Yoksa yapılan artış sonrasında bir defaya mahsus alınan asgari ücret vatandaşların hoşuna gidecek, sonrasında marketlerde fiyatlar arttıkça yine geçinemeyecekler. Hayat ucuzlamazsa kontrol olmadığında yine yeterli olmayacak.”
İtiraz süresi başladı
Hatırlanacağı üzere; Bakanlar Kurulu, Asgari Ücret Saptama Komisyonu’nun 7 Temmuz’daki toplantısında alınan ve 1 Temmuz’dan itibaren geçerli olacak Asgari Ücrete İlişkin Tavsiye Kararı’nı Resmi Gazete'de ilan ederek 10 günlük itiraz süresi tanınmasına karar vermişti.
Karar, 8 Temmuz tarihli Resmi Gazete’nin özel sayısında yayımlanmıştı.
Asgari Ücret Saptama Komisyonu’nun 7 Temmuz’daki toplantısında devlet tarafını temsilen 5 üye, işçi tarafını temsilen 3 üye ve işveren tarafını temsilen 2 üye katılırken, resmi tarafça 9 bin 885 TL brüt aylık asgari ücret olarak sunulan öneriye devlet tarafı 5 evet, işveren tarafı 2 evet oyu vermiş, işçi tarafından katılan 3 temsilci ise toplantıyı terk etmişti.
Bunun sonucunda asgari ücretin 1 Temmuz’dan itibaren brüt saatlik 57.02 TL; günlük 456.23 TL; haftalık 2 bin 281.15 TL ve aylık 9 bin 885 TL olması kabul edilmişti.
En son Ocak 2022’de belirlenen asgari ücret saatlik 40.38 TL; günlük 323.07 TL, haftalık 1615.38 TL, aylık brüt 7 bin olarak uygulanıyor.
YASA NE DİYOR?
Asgari Ücretler Yasası’nın 7’inci maddesi, asgari ücretin saptanmasındaki esasları düzenliyor.
İlgili maddeye göre; “Asgari Ücret Saptama Komisyonu, bir yıldan fazla olmamak üzere uygun aralıklarla asgari ücretleri saptayıp Bakanlar Kuruluna tavsiyede bulunur. Bakanlar Kurulu, Komisyonca, saptanan asgari ücreti, en geç yedi gün içinde Resmi Gazete'de ilân ederek on günlük itiraz süresi tanır” deniliyor.
“On gün içinde herhangi bir işçi veya işveren sendikasınca itiraz yapılmazsa, ilân edilen asgari ücret kesinleşir ve Bakanlar Kurulu asgari ücreti Resmî Gazete'de yayımlar” ibaresi yasada yer alıyor.
Ayrıca, “Bakanlar Kurulu, on gün içinde itiraz olursa veya saptanan asgari ücretin yeniden görüşülmesini talep ederse, yedi gün içinde yeniden bir saptama yapılması için konuyu bir kez daha Komisyona havale eder. Komisyon kararı verildikten en geç yedi gün içinde Bakanlar Kurulu yeniden saptanan asgari ücreti o dönem uygulanacak asgari ücret olarak Resmî Gazete'de yayımlar” deniliyor.