Hindistan ve Pakistan sıcak hava dalgasıyla mücadele ediyor.
Hindistan Başbakanı Narendra Modi, "Ülkede sıcaklıklar normalden çok daha erken ve hızla artıyor" derken Hindistan Meteoroloji Müdürlüğü ülkenin kuzeybatısı ve orta kesimlerinde sıcaklıkların azalmasının beklenmediğini aktardı.
Dünyanın en büyük ikinci buğday, pirinç, meyve, sebze ve şeker kamışı üreticisi olan Hindistan'daki sıcak hava dalgası ve kuraklığın hasadı da düşürmesi bekleniyor.
Bu, halihazırda Ukrayna savaşı yüzünden artmış dünya borsalarındaki buğday fiyatlarının daha da fazla yükselmesine yol açabilir.
India Times gazetesinin aktardığına göre Pencap, Haryana ve Uttar Pradeş eyaletlerindeki buğday hasadında yüzde 10-35 arası azalma görülüyor.
Ülkenin geri kalanında ise çiftçilerin aşırı sıcaklar nedeniyle tarlalarda çalışamadığı aktarılıyor.
Küresel ısınma ve iklim değişikliği etkisi
Hindistan'da sıcak hava dalgaları Mayıs ve Haziran aylarında yaygın olarak görülse de bu yıl Mart ayındaki ortalama sıcaklıklar son 122 yılın Mart rekorunu kırdı ve ülkenin kuzeybatı ve orta kesimlerinde havalar o tarihten beri serinlemedi.
Bu bölgeler aynı zamanda Hindistan'ın en fazla buğday üreten bölgeleri.
Nisan ayı da son 122 yılın en sıcak dördüncü Nisan'ı oldu ve hava sıcaklığı ortalaması 35,05'e ulaştı.
2000'li yılların en ölümcül sıcak hava dalgası ise 2015'te gerçekleşmiş, en az 2 bin 81 kişi hayatını kaybetmişti.
ABD merkezli iklim bilimi ve analizi kuruluşu Berkeley Earth'ten Dr. Robert Rohde, bu yılki dalganın en yıkıcı yönünün sıcaklık rekorlarının kırılması değil sıcaklığın uzunluğu olduğuna, ülkedeki günlük ortalama sıcaklıkların yaklaşık altı haftadır tarihsel ortalamanın çok üzerinde seyrettiğine dikkat çekiyor.
Sıcak hava yangınlara da yol açtı.
Hindistan'ın kuzeybatısındaki komşusu Pakistan'da da benzer bir hava durumu var.
Meteorologlar, bölgede yaşanan aşırı sıcakların "ısı kubbesi" denen hava olayından kaynaklandığını aktarıyor.
Isı kubbesinde yüksek basınç belli bir bölgenin üzerinde uzun süre kalarak oradaki sıcak havayı, bir tencerenin üzerindeki kapak gibi hapsediyor.
Hindistan'ın buğday ihracatı üç katına kadar arttı
Kuraklık etkilerini göstermeden önce Hindistan Başbakanı Narendra Modi, dünyanın en büyük buğday ihracatçılarından Ukrayna ve Rusya'nın savaşması nedeniyle artan gıda fiyatlarına yanıt olarak "Dünyayı besleyebiliriz" demişti.
Hindistan'daki buğday üretimi bu yıldan önce beş yıl üst üste artış göstermişti.
Fakat gıda üretiminin iklim nedeniyle sekteye uğraması, Modi'nin bu planlarını etkileyebilir.
Reuters'a göre Hindistan'ın buğday ihracatı 7,85 milyon tonla 2021-2922 mali yılında bir önceki yılın 2,75 katına çıkmıştı.
Ajans, hükümetin sıcak hava dalgası başlamadan önce bu yıl için ihracat hedefini 12 milyon tona çıkardığını fakat bunun gerçekleşmesinin zor olduğunu aktarıyor.
Ajansa konuşan Yeni Delhi merkezli gıda tüccarı Rajeş Paharia Jain, "Şubat'ta sorsaydınız 12 milyon ton ihraç etmek mümkün derdim ama şimdi beklenti 10 milyon dolara düştü" diyor.
Bazıları ise daha büyük bir azalış bekliyor.
Reuters'a konuşan ve adını vermek istemeyen bir küresel gıda ticareti şirketinin Hindistan ofisi başkanı, ülkedeki buğday üretiminin yüzde 10 civarında azalarak 100 milyon tona düşeceğini tahmin ediyor ve bu senaryoda hükümetin buğday ihracatını kısıtlayabileceğini ekliyor.
Reuters'ın haberine göre devletin üreticilerden buğday almak için kullandığı kurum olan Hindistan Gıda Kurumu'na bu yıl teslim edilen buğday miktarı, geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 38 daha az.
Bu da bazı bölgelerde fiyatların şimdiden yüzde 15 artmasına yol açmış durumda.
NBC News'e konuşan Delhi merkezli düşünce kuruluşu Center for Policy Research'ten Harish Damodaran, "Ülke içinde gıda fiyatları artarken Hindistan'ın ihracata yönelemeyeceğini düşünüyorum. Bu sıcak hava dalgası nedeniyle Hindistan Rusya ve Ukrayna'nın bıraktığı boşluğu dolduramayacak" diyor.
India Today gazetesine konuşan Pencap eyaletinin tarım yetkilileri, aşırı sıcaklar nedeniyle ekinlerin erken olgunlaştığını, bu nedenle boyutlarının daha küçük olduğunu aktarıyor.
Meteoroloji Müdürlüğü'nden Manmohan Singh, Pencap'ta bol yağışlı geçen Ocak ve Şubat aylarından sonra Mart'taki yağışların ortalamanın yüzde 99 altında kaldığını söylüyor.
Bazı eyaletlerde de sıcak hava nedeniyle çocukların burunları kanamaya başlayınca okullar tatil edildi.Ülkenin kırsal kesimlerinde pek çok okulun çatısının bir sac tabakasından oluşması da sınıflardaki ısıyı dayanılmaz seviyelere çıkarabiliyor.
Küresel ısınmanın etkisi
Hindistan aynı zamanda Çin'in ardından en fazla kömür tüketen ülke konumunda.
Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli (IPCC) ve Hindistan Tropik Meteoroloji Enstitüsü'nden iklim bilimci Roxy Mathew Koll, "Hindistan-Pakistan bölgesindeki sıcak hava dalgalarının artmasının ana nedeni, karbon salımı artışıyla büyüyen küresel ısınma" diyor.
Delhi'deki BBC muhabiri Sharanya Hrishikesh'e konuşan İklim Değişikliği Çalışmaları Enstitüsü Direktörü Sivananda Pai, Hindistan'ın nüfus artışının da buna etki ettiğini, yollar ve binaların ısıyı hapsettiğini söylüyor.
Öte yandan bu yılki sıcak hava dalgası, Hindistan'ı küresel ısınmayı artıracak adımlar atmaya zorluyor.
Klimaların elektrik tüketimini artırması nedeniyle ülkede enerji sıkıntısı baş gösterince Modi hükümeti kömür santrallerinin tam kapasite çalışmasını emretti.
Bu santrallere aralıksız olarak kömür sevk edebilmek için ülkede yüzlerce yolcu seferi iptal edilerek yolcu yerine kömür taşınmaya başlandı.