Avakadoya talep artarken, ülkenin batı bölgesinde avakado üretimi yapan üreticiler, yeni dikimlerle ağaç sayısının 2 binlere çıkacağını ve iç tüketim talebinin karşılanabileceğini belirtiyor.
Besin değerinin yüksek olması ve sağlık açısından faydalarından dolayı beslenme uzmanları tarafından tavsiye edilen avokadoya talep artıyor.
Ülkenin avokado ihtiyacını karşılamak için Lefke ve Yeşilırmak bölgesinde mikro iklime sahip vadilerde avokado yetiştiriliyor. Dona karşı çok hassas olan avokado ağacının, don görülmeyen özel bölgelerde yetiştirilmesi gerekiyor.
Usanmaz: "Ciddi talep oluşmaya başladı"
Avokado üreticisi ve yüksek ziraat mühendisi Serhat Usanmaz, Türk Ajansı-Kıbrıs'a (TAK) yaptığı açıklamasında, avokadonun dona karşı hassas bir bitki oluğundan, ekim yapılacak arazilerin mikro iklimlerine dikkat edilmesi gerektiğini, Lefke, Gemikonağı, Yedidalga’da buzlanma görünmeyen daha ılıman mikro iklime sahip bölgelerin bulunduğunu, Lefkoşa’da -2 derece olduğunda bu bölgelerde hava sıcaklığının +2-3 derece olduğunu belirtti.
Çok sağlıklı yağı olduğundan avokadonun gün geçtikçe sağlıklı beslenmeye özen gösterenler tarafından daha da aranan bir ürün olmaya başladığını kaydeden Usanmaz, “Dolayısıyla avokadoya ciddi bir talep oluşmaya başladı” dedi.
Kış avokadosunda hasadın eylülden nisana kadar olduğunu, piyasada bu dönemde henüz bir boşluk oluşmadığını, piyasada nisan- eylül arası bir boşluk bulunduğunu, son dönemde İsrail’den getirilip ekilen fidanların ise nisan-eylül arası verim verdiğini kaydeden Usanmaz, son ekimlerle birlikte ağaç sayısının 2 bine çıkacağını, ağaç başına 500-1000 adet verim alınacağı düşünülürse talebin karşılanabileceğini düşündüklerini ancak talebin daha da artabileceğini ifade etti.
İhracat…
Global Gap gibi iyi tarım uygulaması sertifikasyon süreçlerine dahil olmak istediklerini, iyi tarım uygulamasının ürüne değer kattığını, ihracatta Avrupa Birliği ülkelerinin kapılarını açtığını anlatan Uslanmaz, yıllık denetlemelerin 3-4 bin Euro’ya mal olduğunu kaydetti.
Avokado ağacının su tüketiminin narenciye ağaçları kadar olduğunu belirten Uslanmaz, mikro iklimin yanında avokado üretiminde toprağa göre ağaç anasının seçilmesinin de çok önemli olduğunu anlattı.
Beycan: "Vergiler hafifletilmeli"
Lefke bölgesinde İksoro vadisi olarak bilinen alanda avokado üretimi yapan Erol Baycan ise, karşılaştıkları bir sıkıntının, Tarım Dairesi tarafından fidan ithalatı için “gereksiz” buldukları analizlerin talep edilmesi olduğunu, beklentilerinin ise tarım makineleri, paketleme makineleri ve sulama sistemleri üzerindeki vergilerin hafifletilmesi olduğunu kaydetti.
Mevcut üreticilere hibe verilme şeklinin de yeniden düzenlenmesi gerektiğini ifade eden Baycan, bugün hibe almak için proje sunulduğunu ve proje sahiplerinin hibe almak için yarıştırıldığını, bunun yanlış olduğunu, üretici ile nasıl yardım edilebileceği konusunda konuşulması ve hibe verilip verilmeyeceğine bu şekilde karar verilmesi gerektiğini belirtti.
Kimyevi gübre ve zararlılar için kullanılan ilaçların da çok pahalı olduğunu savunan Baycan, ülkedeki bir sıkıntısının da üretimin ikinci iş olarak yapılması olduğunu, esas işi üretim olan kesimin vergi oranını, üretimi ikinci iş olarak yapandan daha düşük tutmak gerektiğini belirtti.
Haber: İbrahim Diran – Fotoğraf: Süleyman Önal