Bahçeli ve Beyköy’de kazılara devam…

Sevgül Uludağ

 

Kayıplar Komitesi kazı ekiplerinin adamızın kuzeyinde ve güneyinde yürüttüğü kazılar, kavurucu sıcaklarda devam ediyor. Arkeologlarımız ve şirocularımızla diğer çalışanlar, yoğun sıcaklara rağmen, “kayıplar”ın olası gömü yerlerinde kesintisiz biçimde çalışmalarını sürdürüyorlar.
Vadili’de bir okurumuzun göstermiş olduğu alanda yürütülen zorlu kazılarda bir “kayıp” şahıstan geride kalanlar 35 metre derinlikteki kuyunun dibinde bulunurken, aynı kuyuya atıldığı söylenen ikinci “kayıp” şahıstan herhangi bir ize rastlanmadı. Şimdi Vadili’deki kazı sona eriyor ve kuyunun kapatılması işlemine geçiliyor. Vadili’deki kazı son derece tehlikeli bir kazıydı çünkü toprağın yapısı nedeniyle zaman zaman çökmeler meydana geliyordu. Arkeologların hayatlarının tehlikeye girmemesi için, kazının derinleştiği aşamalarda, Kayıplar Komitesi Kıbrıslıtürk Üye Yardımcısı Murat Soysal kazı yerinde bizzat hazır bulunarak güvenlik önlemlerine harfiyen uyulmasını sağladı, arkeologların kuyunun içerisine inmeden şironun kuyudan çıkardığı toprağı incelemeleri sürdürüldü.
Bu kuyuyla ilgili okurlarımızdan gelen bilgilerde kuyuya bir değil iki “kayıp” şahsın gömülmüş olabileceği belirtilmekteydi. Ancak kuyuda 45-50 yaşlarında olduğu tahmin edilen tek bir “kayıp” şahıstan geride kalanlar bulundu. Gelen bilgilerde ikinci “kayıp” şahsın 18-20 yaşlarında savaştan kaçarken yolu Vadili’ye düşmüş genç bir asker olduğu, bu genç askere içmesi için su, yemesi için kavun-karpuz verildiği, Vadilili “kayıp” şahsın öldürülmesinin üstünden ancak üç-dört saat sonra da bu gencin öldürülerek kuyuya atıldığı belirtilmekteydi. Kazılan kuyudan tek bir “kayıp” şahsın çıkmasıyla birlikte bu “kayıp” gencin aynı bölgede başka bir kuyuya atılmış olabileceği kuşkusu doğdu. Bu konuda okurlarımızın aktardığı ek bilgileri de Kayıplar Komitesi yetkilileriyle paylaştık.
Bir başka okurumuzun Değirmenlik (Kitrea)-Beyköy arasındaki yolda bir araziye üç veya dört kadının gömülmüş olduğu yönünde vermiş olduğu bilgiye dayanarak başlatılan bir diğer kazı da genişletilerek devam ediyor. 1974’te bu alanda bazı “kayıp” Kıbrıslırum kadınların öldürülerek bir ohto üzerine gömüldükleri anlatılmaktaydı. Bölgenin değişmiş olması nedeniyle bu kazı da genişletilerek sürdürülüyor.
Komikebir (Büyükkonuk) dışında yürütülen bir kuyu kazısı tamamlanırken, bölgede başka bir kuyu arayışı da devam ediyor. Bahçeli (Kallurga) köyünde de bir “kayıp” kadın için kazılar sürdürülüyor. Bir diğer kazı ekibi Korkuteli’nde (Gaydura) kazı yürütürken, Zeytinlik’te (Templos) de kazılar sürüyor. Şahinler’de (Masari) bir okurumuzun gösterdiği bir alanda da kazılar yürütülüyor. Bu alanda daha önce altı “kayıp” şahıstan geride kalanlar bulunmuş ancak bölgede ekili bir alan olması nedeniyle, ekinlerin biçilmesinden sonra kazı yerine tekrar dönülmüş ve bir “kayıp” şahsa ait bazı ufak kalıntılar bu kazılar esnasında bulunmuştu.
Kıbrıs’ın güneyinde ise Engomi’de ve Koççinodrimitya’da 1963 “kaybı” bazı Kıbrıslıtürkler’den geride kalanların arandığı kazılar devam ediyor. Koççinodrimitya’da iki ayrı kuyuda toplam yedi “kayıp” Kıbrıslıtürk’ten geride kalanlar bulunmuştu…
Kayıplar Komitesi kazı ekipleri 5 Ağustos’a kadar kazıları sürdürecekler, sonra yıllık yaz tatiline girecekler ve 16 Ağustos’a kadar tatil yapacaklar.
Tüm kazı ekiplerindeki arkeologlarımıza, şirocularımıza ve diğer çalışanlara bu aşırı sıcaklarda yürüttükleri kazılarda “kolay gelsin” diyoruz.