Melodi Var Öngel. Adana doğumlu, lise öğrenimini İzmir, yükseköğrenimini ise Amerika Birleşik Devletleri’nde tamamlamış genç bir yetenek. Yolu Kıbrıs adasına düşmüş, iki topluma dair ortak hikâyeler derlemiş, bunun için Atina üzerinden Larnaka’ya uçmuş. Şimdi barikatı şarkıları ile aşmaya hazırlanıyor.
---------------
ABD’nin Vermont eyaletinde burslu okuduğu Bennington College'den iki ay önce mezun olan Öngel’in “Sınırlar Ötesi Şarkılar” adını verdiği konserleri, 5 Eylül Çarşamba akşamı Atatürk Kültür Merkezi'nde ve 6 Eylül Perşembe de Home for Cooperation'da yer alacak. Her iki konser de saat 20.00'de başlayacak. Konserlerde bazı Kıbrıslı Türk ve Rum sanatçılar da yer alacak.
---------------
Cenk Mutluyakalı
İsmi Melodi.
Melodi Var Öngel.
Adanalı bir ailenin kızı, İzmir’de kolej eğitimi almış ve yükseköğrenim için Amerika Birleşik Devletleri’ni seçmiş, Bennington Üniversitesi’nden mezun... “İnsan Hakları” üzerine Londra’da yüksek lisans eğitimi yapmayı hedefliyor.
Yolu Kıbrıs adasına düşmüş, iki topluma dair ortak hikâyeler derlemiş, bunun için Atina üzerinden Larnaka’ya uçmuş.
Barikatı bu kez şarkıları ile aşmaya hazırlanıyor.
Hem anne, hem de babasının soyadını taşıyor.
Babası Üstün Öngel, kızları Melodi’nin doğumunun ardından eşi Işıl Var’ın soyadını mahkeme kararıyla kendi soyadına ekletmiş.
Böylece genç yeteneğin ismi Melodi Var Öngel olmuş.
Melodi, Bennington Üniversitesi’nde sosyal bilimler, müzik ve toplumsal projeler gibi alanları içeren multi-disipliner bir eğitim görmüş.
Bu tanım son dönemlerde sıklıkla karşımıza çıkıyor: Multi-Disipliner.
Kendi lisanımızda tam bir karşılığı olmayan yeni kuşak anlatılardan biri daha…
“Çok alanlı” diyorlar, çok daha fazla değerler içeren ve kapsamlı…
-----------------
Kıbrıs’a ziyaret ve proje fikri
-----------------
Melodi’nin “Sınırlar Ötesi Şarkılar” adını verdiği konserleri, 5 Eylül Çarşamba akşamı Atatürk Kültür Merkezi'nde ve 6 Eylül Perşembe de Lefkoşa ara bölgedeki Home for Cooperation'da (Dayanışma Evi) yer alacak. Her iki konser de saat 20.00'de başlayacak. Konserlerde bazı Kıbrıslı Türk ve Rum sanatçılar da yer alacak.
Peki “Sınırlar Ötesi Şarkılar” fikri nasıl ortaya çıktı?
“Geçen yaz kısa süreliğine Kıbrıs'ı ziyaret ettiğimde tampon bölgede yer alan Home for Cooperation adlı Kıbrıslı Türklerin ve Kıbrıslı Rumların birlikte yönettiği bir oluşum gördüm. Hemen görevli kişilerle iletişime geçtim ve orada bir barış projesi yapma konusunda prensipte anlaştık. Okulum başlayıp da Bennington'a döndüğümde projeyi oluşturdum ve son yıl stajımı Kıbrıs'ta Home for Cooperation'da yapmaya karar verdim. Projede hedefim şu: Kıbrıslı Türklerin ve Kıbrıslı Rumların ada bölünmeden önce veya bölündükten sonraki birbirleriyle olan arkadaşlık, dostluk, komşuluk, evlilik ve dayanışma gibi hikâyelerini toplayıp, bu hikâyelerden şarkı sözü oluşturup, sonra da şarkı sözlerine besteler yapmak. Stajım sırasında topladığım hikâyelerden toplam 10 beste yaptım.”
Melodi Var Öngel, yeni yeni insanlarla tanışmış. “İki Toplumlu Koro”dan önemli destek almış.
“Bu proje sürecinde seni en fazla ne etkiledi” diye soruyorum, yanıtlıyor.
“Bu kadar çok barışsever insan olduğunu düşünmüyordum. Doğrusu günün sonunda hep dostluk mesajları verilmesi beni çok etkiledi. Savaş öykülerinin sonunda dahi barış mesajları çıkması, ateşin içinden geleceğe dair bir umut doğması beni şaşırttı.”
-----------------
“O sözler nasıl yazıldı”
-----------------
Melodi Var Öngel’in şarkı sözleri çok naif… Olabildiğince yalın, sade…
“Andrulla Andrulla / Benim Rum arkadaşım / Bitişik komşumuz / Beraber büyüdük / 50 yıl boyunca / Görüşemedik bir türlü / Ta ki kapılar açılana dek…”
Elbette Kıbrıslı Türklerin iyi bir şiir geleneği var ve önemli şairler, Kıbrıs’ın trajedisinde geride ciddi izler bırakmışlar.
Melodi’nin belki Fikret Demirağ, Filiz Naldöven, Mehmet Yaşın, Faize Özdemirciler, Neşe Yaşın, Feriha Altıok gibi şairlerin dizeleriyle tanışması gerekiyor.
“Neler dinledin, neler anlattın” diyorum…
“Örneğin bir Kıbrıslı Rum’un öyküsü var… Kocası esir kampında olan bir Kıbrıslı Türk’ün eşini ve çocuklarını, patates kamyonu içerisine gizleyerek seyahat yapmış. Ada bölünmeden önce yaşanan öyküler de var, sonrasında da… Tümü beni çok etkiledi…”
-----------------
“Bu proje bitmeyecek”
-----------------
Melodi Var Öngel, “Bu projenin çok daha uzun soluklu olmasını istiyorum, Kıbrıs’ta daha pek çok hikâye var” diyor.
Daha çok araştıracak, konuşacak, irdeleyecek, yeni şarkılar öğrenecek.
Peki, önceden Kıbrıs’ı nasıl biliyordu? Örneğin lisede neler öğrendi?
“Kıbrıs’a dair hatırladığım tek şey, Ayşe tatile çıkıyor ve 20 Temmuz… Doğrusu Türkiye’deki eğitim sistemi içerisinde Kıbrıs çok fazla bilinmiyor…”
Bu ilk projesi mi?”
“Amerika’daki eğitimimiz sırasında Barış İçin Sanat dersi beni çok etkilemişti. Sanatın barışa hizmet etmesi çok önemlidir. O dönem Ermenilere yönelik benzeri bir proje geliştirmiştim. Şimdi de Kıbrıs…”
Melodi’ye konserinde Serkan Kaya gitarda eşlik edecek. Ayrıca Kıbrıslı müzisyenler Ahmet Akarsu, Nihan Görgü, İlena Hristonu ve Süleyman Şaşkara da destek verecek.
Klasik piyano ve vokalde ise Melodi Var Öngel olacak.
Ve final! Melodi’nin tüm Kıbrıs’a mesajı var:
“İlk geldiğim zaman biraz endişeliydim. Acaba bu proje için geri dönüş alabilir miyim? İlk dinlediğim hikâye çok olmuşuz olmuştu. Ancak daha sonra o kadar çok barış yanlısı insan tanıdım ki, çok mutlu oldum, her hafta farklı farklı öyküler dinledim. Kıbrıs’a dair yeni bilgilerim oldu, bakış açım değişti, çok destek gördüm. Kiminle görüşmüşsem önüme yeni kapılar açıldı ve ummadığım kadar destek verdiler. Çok teşekkür ediyorum… Konserde buluşmayı umuyorum…”