Hükümet, basın için KDV indirimi ve sıfırlaması kararını aldı. Basının mali yönden rahatlaması için doğru bir karar.
Mevcut koşullarda bu karar gazetelerin fiyatını düşürecek değil, artmasını önleyecektir. Türkiye gazeteleri ile rekabet edemeyen Kuzey Kıbrıs basını, yeni bir fiyat zammı ile daha da tiraj kaybedecekti… Hükümet, basının uzun zamandır beklediği bir kararı döviz şoku dönemi içinde almış oldu.
Peki ya belediyeler?!... Geçmiş UBP hükümeti döneminde Maliye Bakanı Ersin Tatar’ın marifetiyle belediyelerin KDV mükellefiyeti %5’ten %16’ya yükseltildi. Bu da belediyeler için gider artışı, belediyelerden hizmet alan yurttaşlar için de pahalılık anlamına geliyordu. UBP hükümeti ve Maliye Bakanı Ersin Tatar’ın bu kararı ile belediyelerin tamamının da içine düştüğü derin mali bunalım halen de devam etmektedir.
Yorgancıoğlu hükümeti döneminde Belediyeler Birliği’nin bütün girişimlerine rağmen sorun çözülmedi.
Belediyelerin devlet bütçesinden aldığı katkı payının artırılması ve bunun niçin gerekli yasal değişikliğin yapılması konusu hep tartışıldı ama sürüncemede ve nihayetinde de çözümsüz kaldı. Katkı payı oranın artırılması bir süreç işidir, belediyelerin ihtiyacı ise acil… Bunu da en kestirmeden karşılamak için KDV oranlarının eski CTP hükümetinde olduğu gibi %5’e çekilmesi bir çözümdü. Maalesef olmadı, yapılmadı…
Şimdiki ortamda belediyelerin halka sunduğu mal ve hizmetlere zam yapması da pek mümkün görünmüyor.
Zaten ekonomik akıl olarak da bu ortamda yurttaşın satın alma gücünün artırılmasına odaklanmak gerekirken, daha da azaltmak doğru olmayacaktır. Ama belediyelerin giderlerinde artış olmuştur. Şimdiki hükümet katkı payı oranını artıracağını açıkladı. Bunun sonuçlanıp belediyelerin kasasına fazladan nakit girişi ancak gelecek yılın baharında olacağa benziyor.
Basın kuruluşlarına yapıldığı gibi belediyelere de yapılsa ve daha önceki CTP hükümeti döneminde olduğu gibi belediyelerin KDV mükellefiyeti %5 olsa, anında onların giderleri düşecek ve belediyeler mali olarak bir miktar soluklanacak.
Bunu yaklaşık rakamla hesaplamak da olası. Belediyelerin KDV ödedikleri harcamalar bütçelerinin yüzde kırkı olsa, yüzde on puanlık bir KDV indirimi, bütçelerinin yüzde dördü anlamına gelecektir. Bu da azımsanacak bir meblağ değildir.
Hükümet böyle bir icraatta bulunursa, elbette belediyelerin de bu icraatı pazar faaliyetlerinin artırılmasına kullanmasında yarar olacaktır, hatta hükümetin bunun böyle olmasını da denetlemesi yerinde olacaktır.
Yani belediyeler KDV giderlerinden kazandıkları tasarrufu, yatırımlara harcamalı, projeler uygulayarak pazarda faaliyetlerinin artmasına katkı sağlamalıdır. Dolayısıyla, mevcut mali bunalımları nedeniyle kendi kaynaklarından yatırım yapamayan, Türkiye veya AB’nin finansman desteği alabilirse yatırımlarını yapabilen belediyeler, kendi kaynakları ile de proje gerçekleştirebilecek, beldelerindeki pazara da iş olanağı yaratacaktır.
Dolayısıyla, basına verilen KDV imtiyazı doğrudur ama pazar faaliyetlerine bir katkısı olmayacaktır. Benzeri bir uygulama belediyeler için de yapılırsa, hem belediyeler bir nebze soluklanacak, hem de pazar faaliyetlerine katkı sağlayacaklardır. Dövizin çıldırdığı ve çıldırttığı bu günlerde, buna da ihtiyaç var.
Hade CTP hükümeti, daha önce yaptığın gibi belediyelere gene sahip çık, ortağın UBP’nin günahını da temizle…