Belediyeler Reformu için hazırlanan yeni tasarı, şu anda yalnızca Sayıştay Başkanlığı denetimine tabi olan belediyelerde ilk kez iç murakıp, yani mali müşavir denetimini gündeme getirecek. YENİDÜZEN, yasallaşma yolundaki tasarının detaylarını belediye başkanları ile konuştu.
BELEDİYE SAYISI AZALACAK MI?.. Belediyelerin birleştirilerek sayının azaltılması da konuşulurken bu adımın söz konusu yasa değişikliği ile olmayacağı belirtiliyor. ‘Birleştirilecek’ belediye sayısı ilk etapta 5 olarak ifade edilse de bu sayının 11’e çıkacağı da elde edilen bilgiler arasında…
Ayşe GÜLER
Yerel yönetimde ‘reform’ hedefi taşıyan, Belediyeler (Değişiklik) Yasa Tasarısı’nda sona yaklaşıldı.
Tasarının hayata geçmesi ile kamuoyunda sıklıkla ‘mali yapılarıyla’ konuşulan belediyelerin gelirlerinin artırılması, harcamaların denetim altında tutulması, personel giderlerinin azaltılması öngörülüyor.
Şu anda yalnızca Sayıştay Başkanlığı denetimine tabi olan belediyelerde ilk kez iç murakıp, yani mali müşavir denetimi de tasarı ile birlikte gündeme gelecek.
Bununla birlikte belediye vergileri asgari ücrete endekslenecek. Yani trafik cezalarında olduğu gibi, belediye vergilerinde de vatandaştan asgari ücret üzerinden belirlenecek oran kadar vergi alınacak. Böylelikle uzun süredir güncellenmeyen vergiler, çağa ayak uyduracak.
İlk toplantısı önceki gün yapılan tasarıyla ilgili belediyeler, 22 Şubat’ta bir araya gelecek, madde madde değerlendirme yapacak.
Ardından İçişleri Bakanlığı’nda 27 Şubat tarihinde ikinci toplantı gerçekleştirilecek.
YENİDÜZEN, yasallaşma yoluna yaklaşan tasarıyla ilgili belediye başkanları ile görüştü.
Belediye başkanlarından alınan bilgiye göre ‘belediyelerin birleştirilmesi’ yönelik çalışma söz konusu tasarının içerisinde yer almıyor.
Konu, önceki günkü toplantıda ‘sözlü’ olarak konuşulsa da bu adımın farklı çalışma içerisinde hayata geçeceği ifade ediliyor.
‘Birleştirilecek’ belediye sayısı ilk etapta 5 olarak ifade edilse de bu sayının 11’e çıkacağı da elde edilen bilgiler arasında…
MADDE MADDE TASLAK ÇALIŞMA:
- “Belediyelerin gelirlerini artırıcı adımlar atılacak.”
- Vergilerle ilgili düzenlemeye gidilecek, asgari ücrete endekslenecek. Yani trafik cezalarında olduğu gibi, belediye vergilerinde de vatandaştan asgari ücret üzerinden belirlenecek oran kadar vergi alınacak.
- Harcamalardaki denetim güçlendirilecek.
- Belediyelere iç murakıp yani mali müşavir denetimi getirilecek.
- 6 bin altında nüfusu olan belediyelerin personel giderleri yerel gelirlerin yüzde 50’sini, 6 bin üzeri olanların ise yüzde 45’ini aşamayacak.
- Belediyelerde asbaşkanlık yetkileriyle ilgili düzenlemeye gidilecek.
- Yüksek harcamalara ‘Maliye Bakanlığı onayı’ şartı getirilecek.
- İmar ve yıkım yetkisi tüm belediyelere aktarılacak.
BELEDİYE BAŞKANLARI NE DEDİ?
Belediyeler Birliği Başkanı, Güzelyurt Belediye Başkanı Mahmut Özçınar:
“Tasarının şu anki haline oyum olumsuz”
Belediyeler Birliği Başkanı, Güzelyurt Belediye Başkanı Mahmut Özçınar, tasarının şu anki haline oyunun olumlu olmadığını belirtti, içerisinde bazı eksiklikler içerdiğini kaydetti.
Harçlarla ilgili düzenlemelerin tamamlanması gerektiğine değinen Özçınar, bununla birlikte iç murakıp sisteminin belediyelerin içerisinde yer almasını istediklerini dile getirdiklerini aktardı.
Özçınar, tasarıda belediye vergilerinin tek isim altında toplanması düşüncesi olduğunu da belirtti.
Şu anda daha fazla ‘merkeziyetçi’ yapının hakim kılındığını ifade eden Özçınar, mali ve idari özerkliğe sıkıntı yaratacak düşüncelere karşı olduklarını söyledi.
Özçınar, sürecin 2008 yılında başladığını hatırlatarak, önerilerini bakanlığa sunduklarını, bakanlığın da yaptığı çalışmayı başkanlara anlattığını belirtti.
Özçınar, taslak çalışmanın belediyelere ulaşmasının ardından konuyu tartışacaklarını aktardı.
Değirmenlik Belediye Başkanı Ali Karavezirler:
“Belediyeler reformu hayata geçilmeli”
Değirmenlik Belediye Başkanı Ali Karavezirler, şu anda üzerinde çalışılanın taslak çalışma olduğunu kaydetti, Belediyeler Birliği’nde yapılacak toplantının ardından madde madde üzerinde görüşüleceğini dile getirdi.
Belediyelerin gelirlerinin artırılmasını ile ilgili yasa ve tüzüklerin şu anda yetersiz olduğunu ifade eden Karavezirler, bu konuda bir düzenleme yapılacağını belirtti.
Karavezirler, ‘temizlik’ ücretinin 150 TL olduğunu dile getirerek, bunun kabul edilebilecek düzeyde olmadığını, ücretlerin asgari ücrete endekslenerek, belli oranda yüzdelik üzerinden alınmasının konuşulduğunu aktardı.
Belediye meclisine de bu konuda belli oranda kota konacağını ifade eden Karavezirler, ücretlerin artırılması anlamında bunun üzerine çıkılamayacağını söyledi.
Karavezirler, belediyeler reformuna karşı olmadığının da altını çizerek, sayı azaltılmasının da gündemde olduğunu belirtti.
Vadili Belediye Başkanı Mehmet Adahan:
“İlk etapta ‘mali reform’ yapılmalı”
Vadili Belediye Başkanı Mehmet Adahan, yasa tasarının şu anki halinin belediyelerle ilgili sorunu köklü olarak çözebileceğine inanmadığını kaydetti.
Bu nedenle ilk etapta ‘mali reform’ yapılması gerektiğini dile getiren Adahan, ortak havuz sistemi getirilmesinin önemli olduğunu belirtti.
Adahan, tasarı ile ‘özerk’ belediyecilikten uzaklaşıldığını, Maliye Bakanlığı ile daha çok ‘bütünleşen’ bir yapının ortaya çıktığını söyledi.
Belediye sayılarının azaltılmasının da konuşulduğunu söyleyen Adahan, ilk etapta 5, daha sonra da 11 belediyenin birleştirilmesinin ifade edildiğini aktardı.
Adahan, belediye iç murakıp sistemi yani mali müşavir denetimin yürürlüğe gireceğini kaydederek,
Büyük çaplı harcamalarda is ‘Maliye onayı’ şartı aranmasının konuşulduğunu aktardı.
Belediye Meclis ‘asbaşkanlık’ yetkilerinin bazı konularda sınırlandırılacağını ifade eden Adahan, belediye başkanı yurt dışında olduğu dönemde görevlendirilecek kişinin ‘asbaşkan’ mı yoksa ‘yetkili’ kişi mi olacağının netleştirileceğini belirtti.
Adaha, küçük belediyeler için personel sayısının yerel gelirlerin yüzde 50’si, büyük belediyelerde ise yüzde 45’ini aşamayacağının öngörüldüğünü, zamanla bu oranın tüm belediyeler için yüzde 35’e sabitlenmesinin planlandığını kaydetti.
Yenierenköy Belediye Başkanı Emrah Yeşilırmak:
“Belediyelerin mali müşavir denetimine tabi tutulması gündemde”
Yenierenköy Belediye Başkanı Emrah Yeşilırmak, güncel yasadaki bazı vergi cetvellerinin günümüz koşullarına uygun olmadığını, değiştirilmesi gerektiğini söyledi.
Bakanlığın bu noktada bazı önerileri olduğunu belirten Yeşilırmak, belediyelerin gelirlerinin artırılması, vergilerin yükseltilmesinin gündeme geleceğini aktardı.
Yeşilırmak, şu anda 5 belediyede olan imar ve yıkım yetkisinin tüm belediyelere aktarılmasının konuşulduğunu kaydetti.
Belediye vergilerinin merkezi hükümet tarafından toplanmasının konuşulduğunu aktaran Yeşilırmak,
belediyelerin mali müşavir denetimine tabi tutulmasının öngörüldüğünü belirti.
Yeni düzenlemede, başkanların tedbir almaması durumunda hapislik cezasına tabi tutulmasının gündeme geleceğini ifade eden Yeşilırmak, buna karşı olduklarını dile getirdi.
Yeşilırmak, kırsalda personel giderlerinin yerel gelirlerin yüzde 55’ten 50’ye, büyük şehirlerde ise bu oranın yüzde 50’den 45’e çekilmesinin konuşulduğunu anlattı.
Tasarının hayata geçmesinin önemli olduğunu söyleyen Yeşilırmak, vergilerin asgari ücrete endekslenmesini olumlu bulduğunu sözlerine ekledi.
Geçitkale Belediye Başkanı Hasan Öztaş:
“Tüm gelirlerin bir havuzda birleştirilmesi konuşuluyor”
Geçitkale Belediye Başkanı Hasan Öztaş, yeni düzenlemenin vergilerle ilgili düzenleme içerdiğini, asgari ücrete endekslenmesinin gündeme geleceğini söyledi.
Tüm gelirlerin bir havuzda birleştirilmesinin konuşulduğunu ifade eden Öztaş, örneğin liman ya da havaalanı gelirlerinin eşit dağıtımının söz konusu olacağını kaydetti.
Öztaş, belediyelerin harcama denetimi ile ilgili görüşmelerin olduğunu ancak konunun halen tartışıldığını aktardı.
Çalışmada kırsal kesim belediyelerinin coğrafi yapısının da göz önünde bulundurularak, ekstra katkı verilmesi gerektiğini dile getiren Öztaş, aksi takdirde birçok belediyenin kurtuluşunun olmayacağını ifade etti.
Öztaş, tasarı ile genel havanın olumlu olduğunu söyledi.
Öztaş, çalışmanın 10 yılı aşkın süredir tartışıldığını, güncellenmesinin elzem olduğunu belirtti.
Şu anda ‘kırsal belediyelerin’ kolluk, denetleme görevi olmadığını ifade eden Öztaş, cezaların ise komik rakamlar olduğunu söyledi.
Lefke Belediye Başkanı Aziz Kaya:
“Asbaşkanlık yetkilendirilmesinde çalışma var”
Tasarı içinde olumlu noktalar olmakla birlikte, olumsuz noktaların da bulunduğunu söyleyen Lefke Belediye Başkanı Aziz Kaya, örneklerle paylaştı.
Kaya, harçların güncellenmesinin önemli olduğunu kaydetti, gelirlerin asgari ücrete endekslenecek olmasını olumlu karşıladı.
Bununla birlikte belediyelerin özerkliğine ters olan, anti demokratik uygulamalara neden olabilecek maddeler bulunduğunu ifade eden Kaya, iç murakıp denetiminin önemli olduğunu kaydetti.
Kaya, asbaşkanlık yetkilendirilmesi ile ilgili farklı çalışma içerisinde olunduğunu dile getirdi.
Kaya, 6 bin nüfus altında olan belediyelerin personel giderlerinin yerel gelirlerin 50’sini, 6 bin üzerindekilerin de yüzde 45’ini aşamayacağını aktardı.