Stella Aciman
Cam… Yüzyıllardır hayatımızın her bölümünde var olan bir nesne. Ana maddesi kum olan cam, Romalı tarihçi Pliny’e göre ilk kez Finikeli denizciler tarafından bulunmuştur. Kumun bol bulunduğu Mısır ve Mezopotamya’da ilk cam ve tasarımı görülür. M.Ö. 1. Yüzyılda cam üfleme çubuğunun bulunmasıyla camın gelişimi başlar. Bu gelişim bir sanat dalını da ortaya çıkarır… Cam Sanatı! Bu ay sizlere, baba mesleğini sürdüren başarılı bir cam sanatçısıyla tanıştıracağım. Dünyanın en küçük fil biblosunu yapan Sedat Akkoyun!
Nasıl öğrendiniz bu sanatı?
1968 senesinde babam; bu işin piri Kemal Akkoyun’ un yanında çırak olarak işe başladım. Çıraklık devresi çay getir götür, atölyeyi silmek, süpürmekle geçti. Patronum babam dahi olsa, 5 yıllık çıraklık devresini geçirdim. Amcamlar da babamla beraber çalışıyordu. Tabii bu seneler içinde devamlı gözlem yaptım. Onların el hareketlerini, camı tutuş ve çevirme şekillerini 5 yıl takip ederek, hiç ocağın önüne geçmeden (şalama) izledim.
İLK MODEL BEŞİNCİ SENE
Sonra...
Sonra, yavaş yavaş ustalarımıza cam eritme tekniğinde yardımcı olmaya başladık. Çünkü atölyemizde o zamanlar geyik, deve gibi büyük parçalar yapılıyordu. Ben ve kardeşlerim, bunların camlarını hazırlar, ustalarımıza verirdik. Bu işi de öğrendikten sonra ufak figür çalışmalarına başladım.
Yani kaç sene sonra eliniz camla buluştu?
Beşinci sene buluştu, yedinci sene ise ilk modelimi yaptım… Fildi. Bu işin temel direği fil yapımıdır. Çünkü fil figüründe, cam sanatında kullanılan her türlü el ve kol hareketlerini yapabiliyoruz. Her modelin ayrı kol omuz hareketleri vardır ama bütün figürlerin hareketleri fil yapımında vardır. Fili yaptıktan sonra diğer figürlere geçiş yapılır. Başrol fildir…
Sonra kademe kademe ustalarımızdan öğrendiğimiz ördek, tavşan, kedi yani halkın en fazla ilgi gösterdiği hayvancıkları yapmaya başlıyoruz.
Hangi tür cam kullanıyorsunuz?
Kullandığımız cam Swarovski’ nin kristal camıdır. Çünkü Swarovski nin camları bazı renklerle anlaşıyor. Ürünü bitiriyorsun, renklendirme yaptığın yer daha sonra soğumaya bırakıldığında çatlıyor. Bu duruma camın anlaşmaması diyoruz. Swarovski’nin kristal camında bu olay nadir oluyor ve yerli camlarla ve muranoyla da anlaşıyor.
FİLLER AĞIRLIKTA
Günde kaç cam adet fil yapabiliyorsunuz?
Ufak boyutta bir filin yapımı benim için beş dakikadır, gerisini düşünün artık.
En fazla hangi modellere talep var?
En fazla, tüm dünyanın uğuruna inandığı fillere talep var. Bir de yunus balığı, kedi, köpek, tavşan gibi sevimli hayvan figürlerine talep var. Yedi tane fili dilek filleri olarak söylüyorum, Tek fili de şans olarak söylüyorum.
Özel istekler oluyor mu?
Mesela; insanlar kedi, köpeklerinin resimlerini getirirler ve biblolarını yapmamı isterler. Birebir aynısı olmasa da, onların modellerini de çıkarabiliyorum. Size yaptığım Pegasus çalışmasını kendi beynimde yarattım ve sanatımın yaratıcılığını kullanarak yaptım.
GUINNESS KABUL ETMEDİ
Dünyanın en küçük cam filini yaptığınızı söylüyorsunuz…
15 senedir yapmış olduğum bir ürün bu. Kıbrıs’a gelmeden, Çeşme’de başladı bu olay. Bunun müracaatını Guınness Rekorlar Kitabı’na yapmak istedim ama KKTC’nin tanınmamasından dolayı rekorlar kitabına giremeyeceğimi öğrendim. Ama gerek Türkiye’deki gerek buradaki televizyon programlarında bu küçük fil yayınlandı. Bütün cam sanatçılarına, yapmış olduğum bu ürün konusunda hodri meydan da dedim. Fakat bu güne kadar karşıma bir cam ustası çıkıp, “ben bu küçük filden 20 tane yaparım” diyemedi. Şu anda 18 tanesi hazır ama 24 taneyi de yapacağıma inanıyorum.
Bu kadar küçük bir fili sadece ellerinizi kullanarak mı yapıyorsunuz?
O fili yaparken ne gözlük ne cımbız, hiçbir alet kullanmıyorum. Tamamıyla ellerimle yapıyorum. Bir tek koparırken cımbız kullanıyorum. Sadece cam, beyin ve el hareketlerimle yapıyorum. Yurtdışından gelenler, hiç böyle bir çalışma görmedikleri için hayranlıkla izliyor ve duygularını ifade ediyorlar. Bu da benim için bir rekordur.
Yaz aylarında Bellapais’da küçük tezgâhınızın başında camlarınızı yapıyorsunuz, şimdi bir de dükkânınız oldu…
Bildiğiniz gibi bu dükkân da yanmıştı diğerleri gibi. Tadilatını yaptıktan sonra “cam işlerimi daha iyi sergilerim” diye düşündüm ve bir hayalimi gerçekleştirdim. Cam işlerimin yanı sıra turistlere yönelik birkaç eşya daha koyarak içeriği zenginleştirdim.