Tarımsal Araştırmalar Enstitüsü (TAE) Müdürü Cem Karaca, hububat yetiştiricilerini, bu yıl 200 ton hasat bekledikleri yeni beşparmak arpa çeşidinin gelişimini görmek için, Türkmenköy’deki araştırma merkezine davet etti.
Karaca, TAK’a yaptığı açıklamada, 6 yıllık çalışma sonucunda, Kıbrıs şartlarına en uygun olduğundan, 2021’de tescil edilen beşparmak arpa çeşidinden 500 dönüm ektiklerini ve 200 ton hasat beklediklerini ifade etti.
Cem Karaca, “Çiftçinin bu verimi yüksek, orta erkenci ve hastalıklara dayanıklı arpa çeşidinin gelişimini görmelerini istiyoruz. Hafta içi her gün Türkmenköy’deki ve Güzelyurt’taki ekili alanları gelip inceleyebilirler” dedi.
Karaca, Beşparmak çeşidinin veriminin kurak koşullarda dekar (1000 metrekare) başına 250-500 kg, sulak koşullarda da 700 kilograma kadar çıkabileceğini, yatmaya karşı dayanıklı olduğunu kaydetti. Karaca dönümün 1000 metre kareden daha fazla olduğundan verimin daha yüksek olacağına da dikkat çekti.
Ülkenin arpa tohum ihtiyacının 15 bin ton olduğuna işaret eden Karaca, “Ana hedefimiz, ülkenin tohumluk ihtiyacının büyük bölümünü TAE ve DÜÇ’ün ortak projesi sayesinde, kaliteli ve yüksek verimli çeşitlerle sağlamaktır. TAE yeni çeşitler üzerinde çalışmaları devam ediyor, DÜÇ de söz konusu çeşitleri, tohumluk vasfına uygun olarak sahip olduğu arazilerde üreterek çiftçiye arz edecek” dedi.
Tohumluk beş parmak arpasını, ya münavebeye tabi tutulan ya da iki yıl ekilmemiş tarlası bulunan çiftçilere satacaklarını kaydeden Karaca, bu koşulun amacının ekilecek olan tarlada tek çeşit arpa yetiştirilmesini güvence altına almak olduğunu ifade etti.
Buğday için de çalışma başlatılıyor
Cem Karaca, Kıbrıs koşullarına daha uygun buğday tohumu sunmak için 2022’de Türkiye Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü (TAGEM) ile buğdayla ilgili de çalışma başlatacaklarını ifade etti.
Değirmenci: En geç Aralık’a kadar ekilmesini tavsiye ediyoruz”
Beşparmak arpasını ıslah eden Tarım Dairesi Müdürü Reşat Değirmenci, çiftçinin kullanmakta olduğu en iyi çeşitlerden biri olan Galopsida’ya göre, Beşparmak çeşidinin başaklanmasının bir hafta geç olduğunu, ancak yaprak hastalıklarına göre, Galopsida’ya oranla daha dayanıklı olduğunu; orta erkenci olan Beşparmak’ın veriminin de Galopsida’dan daha yüksek olduğunu, Beşparmak çeşidinin en geç Aralık’a kadar ekilmesini tavsiye ettiklerini kaydetti.
Başka bir çeşit için de başvuru yapacaklarını kaydeden Değirmenci, söz konusu çeşidin, mantar hastalıklarına karşı Beşparmak çeşidine göre daha da dayanıklı olduğunu, veriminin de Beşparmak çeşidine yakın olduğunu ifade etti.
Değirmenci, Beşparmak çeşidinin orta erkenci olduğunu, tercihlerinin de bu olduğunu, çok erkenci çeşitlerin veriminin düşük olduğunu, geç verim veren çeşitlerin de, Nisan ve Mayıs’ta yağmur olmaması halinde dane veriminin düşük olduğunu, Beşparmak çeşidinin ise Mart ve Nisan’da yağmura ihtiyacı bulunduğunu anlattı.
Beşparmak arpa çeşidi, Tarımsal Araştırma Enstitüsü, Devlet Üretme Çiftlikleri Dairesi ve Türkiye Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü (TAGEM) iş birliğinde, 439 çeşidin (hattın) dahil edildiği 6 yıllık bir çalışma sonucu elde edilmişti.
Haber ve Fotoğraflar: İbrahim Diran (TAK)