Didem MENTEŞ
Sağlık Bakanlığı Müsteşarı Kemal Deniz Dana, Devlet Kimya Laboratuvarı’nda çıkan yangın sonrası bilimsel yöntemlerle ve uzman raporlar ışığında adım adım hareket edilerek çalışmaların sürdürüldüğünü açıkladı. Personelin durumu ve yürütülen çalışmalarla ilgili YENİDÜZEN’e bilgi veren Dana, bu konuda yapılan eleştirileri de yanıtladı.
Yangından sonra 43 personelin sağlık kontrolünden geçirildiğini, kan değerlerinde ciddi bir değişiklik olmadığını ancak kan örneklerinin tahlillerin Türkiye’ye gönderildiğini aktaran Dana, tahlillerin tümü toplanıp bakılacağını, şuanda endişe edecek bir durum olmadığını söyledi.
Devlet Kimya Laboratuvarı Daire Müdürü Mehmet Tatar’ın ileri tetkik için Türkiye’ye gönderildiğini ve değerlerinin şu anda düzelme yolunda olduğunu ifade etti.
2 aydan beridir ülkeye giren tahlillerin yapılmamasının soğutma, temizlik ve tadilat çalışmaları nedeniyle başlatılamadığını aktaran Dana, tamirat çalışmalarıyla birlikte diğer analizlerin yapılmasına ara verildiğini ancak çok çabuk şekilde hizmet verebilmek için laboratuarın Veteriner Dairesi’ne taşınmasına karar verildiğini kaydetti. Adli (madde bağımlılığı) ve besin analizleri yapan bölümlerin de Veteriner Dairesi’nde sağlanacak ortamda % 100 olmasa da % 30 civarında hizmet vereceğini aktardı.
Kimyasal atıkların ise Haspolat Arıtma Tesisi’ne dökülmediğini söyleyen Kemal Dana, tüm atıkların özenle ayrıştırılarak ve etiketlenerek Güngör Çöplüğü’ne döküldüğü belirtti. Dana, Devlet Laboratuvarı amirleriyle her gün toplantılar yaparak, adım adım ilerlediklerini ifade etti.
“Türkiye’den gelen teknik ekip ölçümler yaptı”
22 Aralık 2016’da çıkan yangın sonrası 2 analiz laboratuar ve deponun tamamen yandığının tespit edildiğini, 23- 27 Aralık 2016 tarihlerinde gerekli araştırma ve yazışmaların yapılarak ne gibi bir yol izleneceğini belirlendiğini söyledi. 28 Aralık 2016 tarihinde ise Türkiye’de Gazi Üniversitesi’nde iş sağlığı uzmanlarından oluşan teknik heyetin Devlet Kimya Laboratuvarı’na gelerek ölçümler yaptığını aktaran Dana, ölçüm sonuçlarının (kükürt dioksit, karbon monoksit, ağır metal gazları vb) personel sağlığı açısından herhangi bir sakıncası olmadığına yönelik rapor hazırlandığını vurguladı.
Dana, 3 Ocak 2017 ise aynı heyetin enkaz kaldırma işlemlerini başlatarak Avrupa Birliği ve Türkiye çevre mevzuatına uygun olarak ayrıştırılıp, etiketlendirilerek Çevre Koruma Dairesi’ne ait atık depolama tesisine güvenli bir şekilde gönderildiğini belirtti. 9- 18 Ocak tarihileri arasında ise yangından kısmen etkilenen 4 analiz laboratuarının genel temizliğinin başlatıldığını aktaran Kemal Dana, bakım, havalandırma, su ve elektrik tesisatı kontrolleri yapılarak, gerekenlerin yenilendiğini ifade etti. 19 Ocak’ta ise personelin göreve çağrılarak, 4 analiz laboratuar şubesinin hizmet vermeye başladığını aktardı. 27 Ocak 2017 tarihinde de laboratuardaki Radyasyon ve Çevre Analizleri Şubesi ile Mikrobiyoloji Şubesi’nin havalandırma sistemi kanallarının incelenerek keşif raporu hazırlandığını belirten Dana, bunun neticesinde bir bölümde sakıncalı görülen sistemin tamamıyla sökülerek, güvenli bir şekilde taşınarak depolandığını aktardı.
Kemal Dana, 3 Şubat’ta Türkiye’den iş hijyeni ölçümleri konusunda yetkili AIKA Çevre Laboratuvarı’ndan ölçüm talep ettiğini belirterek, “bunlar iç ortam havasında kişi üzerinde ve ortamda ucu açık organik madde maruz ölümleri ve kişisel maruz ve ortam ağır metalleri ölçümleridir” dedi. 16- 17 Şubat tarihlerinde ilgili kurum tarafından laboratuarda iki gönüllü çalışana, gün boyu cihaz takılarak, kontrolleri yapılıp takip edildiğini aktaran Dana, neticelerin temiz olduğunun sözlü olarak bildirildiğini ve raporun hazırlanıp gönderileceği sonucuna varıldığını ifade etti.
GAMA ışınları ölçümü yapıldı
Radyasyon söylentisine karşılık olarak ise Türkiye Atom Kurumu Enerjisi’nin, Mersin Anamur detektörünün Devlet Kimya Laboratuvarı’nda yer aldığı ve yangın tarihinde ve de sonrasında bir uyarı vermediğinin gözlemlendiğini söyleyen Dana, www.taek.gov.tr adresinden kontrol edilebileceğini söyledi. 24 Şubat 2017 tarihinde Sivil Savunma ekipleri tarafından Devlet Kimya Laboratuvarı’nda radyasyon (GAMA ışınları) ölçümü yapıldığını ifade eden Dana, ölçümler sonucunda herhangi bir olumsuzluğa rastlanmadığını aktardı. Devlet Kimya Laboratuvarı’ndaki 4 depo ve 2 bölümün bina tamiriyle ilgili Mimarlar ve Mühendisler Odası’ndan rapor temin edildiğini, Planlama Dairesi’nden de değerlendirme alındığını aktaran Dana, tüm bölümlerin yeniden yapılması yönünde rapor ortaya çıktığını aktardı.
Sağlık personelin tüm sağlık kontrolleri yapıldı
24 Şubat’ta toplam 43 personelin sağlık kontrolünden geçirildiğini aktaran Dana, değerlerde ciddi bir değişiklik olmadığını yine de kan örneklerinin tahlillerin Türkiye’ye gönderildiğini aktardı. Tahlillerin tümü toplanıp bakılacağı belirterek, şuanda endişe edecek bir durum olmadığını söyledi. Dana, Devlet Kimya Laboratuvarı Daire Müdürü Mehmet Tatar’ın da geçirmiş olduğu gribal enfeksiyon yanında dilinde yara çıkması sonucu, ilk kontrollerinin ülkede yapıldıktan sonra kanının pıhtılaşmasında değerlerin bozulduğunun görülmesi üzerine Türkiye’ye gönderildiğini belirterek, Tatar’ın sağlık sorunu ile ilgili sürekli bilgi aldıklarını ve son aldıkları bilgide değerlerin düzelme yolunda olduğunu öğrendiklerini kaydetti.
“Tüm atıklar ayrıştırılıp, etiketleniyor ve Güngör’e dökülüyor”
Sağlık eski Bakanı Salih İzbul’un YENİDÜZEN’e gazetesine Devlet Kimya Laboratuvarı ile ilgili açıklamalarına yanıt veren Kemal Dana, 2 aydan beridir ülkeye giren tahlillerin yapılmamasının soğutma ve temizlik çalışmalarının ve daha sonra başlanan tadilat çalışmaları nedeniyle başlatılamadığını söyledi. Dana, “Daha önce Sağlık Bakanlığı yapmış kişi olarak önce kendisini sorgulaması gerekir. Devlet Kimya Laboratuvarı’nın deposunda bu maddeler daha önce vardı neden daha önce bu kimyasal maddeleri kaldırmadılar açıklamak zorundadırlar” dedi. Yangından sonra bilimsel yöntemlerle hareket edildiğini, her alınan rapora göre adım atıldığını aktaran Dana, adli ve besin analizlerinin yapıldığı bölümler dışında 21 gün diğer bölümlerde analizler yapıldığını söyledi. Dana, tamirat çalışmalarıyla birlikte diğer analizlerin yapılmasına ara verildiğini ancak çok çabuk şekilde hizmet verebilmek için laboratuarın Veteriner Dairesi’ne taşınmasına karar verildiğini kaydetti. Adli (madde bağımlılığı) ve besin analizleri yapan bölümlerin de Veteriner Dairesi’nde sağlanacak ortamda % 100 olmasa da % 30 civarında hizmet vereceğini aktardı. Laboratuardaki aletlerin temizlenmesi ve taşınması için Türkiye’deki 3 firma ile iletişime geçildiği ve 6 Mart Pazartesi teknik ekibin gelerek, gerekli çalışmaları yapılacağını belirten Dana, bu aletlerin gerekli hijyenik ortamın sağlandığını ifade etti.
“Halkı yanıltıcı söylemler yapılıyor”
Tüm çalışmaların bilimsel yöntemlerle ve raporlarına dayanılarak yapıldığını söyleyen Dana, Salih İzbul’un laboratuvar personelini ve bölge halkının ruh halini bozmaya yönelik yanıltıcı söylemlerde bulunduğunu iddia etti.
Kimyasal atıkların ise Haspolat Arıtma Tesisi’ne dökülmediğini söyleyen Kemal Dana, tüm atıkların özenle ayrıştırılarak ve etiketlenerek Güngör Çöplüğü’ne döküldüğü belirtti. Dana, bugün saat 16:00’da Güngör Çöplüğü’nde olacağını ve eski bakan Salih İzbul’u da oraya davet ederek, atıkların nasıl depolandığını görmesini talep etti. Dana, Devlet Laboratuvarı amirleriyle her gün toplantılar yaparak, adım adım ilerlediklerini ifade etti.
Sağlık Bakanlığı Müsteşarı Kemal Deniz Dana, “Sayın İzbul, bakan iken neden Lefkoşa Hastanesi’nin sıcak suyu neden yapılmadı? Mağusa Hastanesi’nde neden klimalar onarılmadı? Göğüs Bölümü’nde neden hastalar yatmaz dı? Çıksınlar bunları topluma açıklasınlar. Bizler bu sorunları tamir etmeye çalışıyoruz. Onların topluma özür borçları vardır” dedi.