Sağlık Bakanlığı verilerine göre 2020 yılında Kıbrıs’ın kuzeyinde ölüm nedenlerinin en başında açık ara Kalp ve Damar Hastalıkları geliyor. Verilere göre 2020 yılında 694 kişi bu hastalığa bağlı hayatını kaybetti. YENİDÜZEN’e değerlendirmelerde bulunan uzmanlar: “Sporuz yaşam, sağlıksız beslenme, sigara-alkol tüketimi, stres, şeker hastalığı, tansiyon ve kolesterol kalp damar hastalıklarına davetiye çıkarıyor…”
Op. Dr. Hasan Birtan: “Birey kedini korumakla yüzde 80 bu hastalığa yakalanma riskini azaltabilir… Hava sıcaklığının düşmesi ve yükselmesi gibi mevsimsel geçiş dönemlerinde özellikle yüksek tansiyon hastaları çok dikkatli olmalıdır”
Dr. Ozan Emiroğlu: “Hastalığın artış nedeni ise daha fazla sigara ve alkol yüzünden. Spor alanları yetersiz. Lefkoşa’da kilometrelerce uzunluğunda olan yürüyüş parkuru yok. İngiltere’de sigara paketi 100 TL iken bizde 15 TL... Tüm bunlar gözden geçirilmelidir”
Dr. Gülgün Vaiz: “1994 yılından bu yana ne yazık ki kalp ve damar hastalıklarına bağlı ölümler artış gösteriyor. Ülkemizde sigara ve alkol tüketimi fazla, bununla birlikte spor yapmıyoruz, sağlıksız besleniyoruz. Atılacak adımlar için öncelikle bir devlet politikası olmalı.”
Prof. Dr. Hamza Duygu: “Spor salonlarımız var ama rahatça yürüyüş yapabileceği alanlar maalesef sınırlı düzeyde. O nedenle insanlar diyetlerine de dikkat etmediği için hızlı kilo alıyorlar bunun da sonucu şeker hastalığı, yüksek tansiyon ve kalp damar tıkanıklığı. Yüksek kolesterol da çok önemli bir risk faktörü...”
Hüseyin ÖZBARIŞCI
Sağlık Bakanlığı verilerine göre 2020 yılında Kıbrıs’ın kuzeyinde ölümlerin en başında açık ara “Kalp ve Damar Hastalıkları” geliyor.
Verilere göre 2020 yılında 694 kişi bu hastalığa bağlı hayatını kaybetti. YENİDÜZEN’e konuşan uzman hekimler, söz konusu hastalığa yakalanmanın sebeplerini anlattı, yapılması gerekenleri sıraladı. Tüm dünyada ve ülkemizde bu tip hastalıkların ölümlerinin en fazla ölümler olduğunu dikkat çeken uzmanlar, Dünya Sağlık Örgütü’nün (DSÖ) bu konuda çalışmalar yaptığını, bu çalışmaların ülkemizde de yapılması gerektiğini belirtti.
Covid-19 aşıları konusundaki soru işaretlerine de değinen doktorlar, “Tüm dünyada yapılan çalışmalarda Covid-19 aşılarının kalp krizini tetiklediğine dair yayınlanmış hiçbir objektif çalışma yok” diyerek, insanların aşılanma konusunda bir tedirginlik yaşamamaları gerektiğini ifade etti.
Ölümlerde 2020 yılı verileri…
İşte Sağlık Bakanlığı kaynaklarından özel derlenmiş adanın kuzeyine dair 2020 yılı ölüm istatistikleri ve sebepleri tablosu…
1- Kalp ve Damar Hastalıklar 694 ÖLÜM
2- Kanser 210 ÖLÜM
3- Akciğer ve solunum hastalıkları 153 ÖLÜM
4- Enfeksiyonlar 67 ÖLÜM
5- Trafik kazaları 26 ÖLÜM
6- İş kazaları 7 ÖLÜM
7- Covid-19 6 ÖLÜM
Uzmanlar ne dedi?
Dr. Burhan Nalbantoğlu Devlet Hastanesi Kalp ve Damar Cerrahisi Op. Dr. Hasan Birtan:
“Dünyada her 40 saniyede bir kişi kalp damar hastalıklarından yaşamını yitiriyor”
Dr. Burhan Nalbantoğlu Devlet Hastanesi Kalp ve Damar Cerrahisi bölümünde görev yapan Op. Dr. Hasan Birtan, dünyada her 40 saniyede bir kişi kalp damar hastalıklarından dolayı hayatını kaybettiğini belirtti. Birtan özellikle 2000’li yıllardan sonra dijitalleşme dönemi başlamasıyla birlikte pasif yaşama geçildiğini, bunun yanı sıra düzensiz beslenme, tütün, alkol kullanımının kalp damar hastalıklarına davetiye çıkardığını ifade etti.
Dr. Birtan şöyle konuştu:
“Kalp Damar Hastalıkları tüm dünyada ölüm nedenlerinin başında gelen bir hastalıktır. Bunun dünyadaki başlıca nedenleri özellikle 2000’li yıllardan sonra dünyadaki yaşam tarzının değişmesinden dolayı kalp damar hastalıklarında da çok yüksek artış oldu ve ölüm nedenlerinin başına yerleşti. Bugün, dünyada her 40 saniyede bir kişi kalp damar hastalıklarından yaşamını yitirmektedir. Özellikle 2000’li yılların başından itibaren insanlarımız daha pasif bir yaşam şekline geçti, düzensiz beslenme ve stresli, yoğun tempoda yaşamını sürdürmeye başladı. Bunun yanında tütün kullanımı, alkol özellikle yağlı ve şekerli gıdalar tüketilmesinden dolayı maalesef kalp damar sistemine yüksek risk getiriyor ve sağlığımıza zarar veriyor. Aslında 30-35’li yaşlara kadar metabolizma hızlı çalıştığı için pek bir sıkıntı yaşanmıyor ama hem 35’li yaşlardan sonra metabolizma yavaşlamaya başlamasından dolayı tüm bu risk faktörleri devam ettiği takdirde metabolik sendrom başlar. Metabolik sendrom da metabolizmanın yavaşlamasına bağlı kilo almaktır. Kilo almak da yüksek tansiyon ve diyabeti getiriyor. Yani yüksek tansiyon ve diyabet hastalığı da eşittir kalp damar hastalığı… Bu tabi tüm dünyanın problemi sadece bizim problemimiz değil. Ama özellikle kalp damar hastalıklarına özgü Dünya Kalp Federasyonu tarafından 29 Eylül tarihi her yıl Dünya Kalp Günü diye adlandırıldı ve her yıl o günde farkındalık yaratmak için çeşitli etkinlikler yapılıyor. Bizim ülkemizde de bu çalışmalar yapılmalı. İnsanlar bilinçlendirilmeli.”
“Birey kendini koruyarak yüzde 80 hastalık riskini azaltabilir”
Op. Dr. Hasan Birtan kalp damar hastalıklarından uzak durmak için bireysel olarak bazı önlemlerin alınması gerektiğini ifade etti. Birtan şöyle devam etti: “Birey kedini korumakla yüzde 80 bu hastalığa yakalanma riskini azaltabilir. Özellikle 30’lu yaşlardan sonra düzenli beslenme, düzenli sportif aktivite, tütün ürünlerinden uzak durma, alkol tüketimini sıfıra indirme, daha fazla kırmızı et yerine beyaz et tüketmeye ağırlık verme gibi hamlelerle bu hastalığa yakalanma riskini yüzde 80’e kadar azaltabilir.”
AORT DAMARI YIRTILMASI…
“Tansiyon hastaları mevsimsel geçişlerde dikkat etmeli”
Kalp ve Damar Cerrahisi Uzmanı Op. Dr. Hasan Birtan, kalp ve damar hastalığına bağlı olarak son dönemde artış gösteren “aort damarı yırtılmasına bağlı” ölümler konusuna da açıklık getirdi, görüşlerini paylaştı. Birtan, özellikle tansiyon hastalarının mevsimsel geçiş dönemlerinde çok dikkatli olmalarını istedi. Birtan şunları söyledi: “Hava sıcaklığının düşmesi ve yükselmesi gibi mevsimsel geçiş dönemlerinde özellikle yüksek tansiyon hastaları çok dikkatli olmalıdır. Mevsimsel geçişler tansiyon hastalarının en stabil olmadığı dönemlerdir. Ondan dolayı tansiyon hastalarının düzenli haplarını, ilaçlarını kullanmalarını ve tansiyonlarını daha sık kontrol etmeleri gerekmektedir. Bugün dünyanın her yerinde aort yırtılması vakaları artmaktadır. Çünkü yaz döneminde tansiyonlar düşüş meyilindedir. Özellikle sıcaklıkların düşmesinin başlamasıyla birlikte damar sisteminin de sıcaklıkla bağlantılı olarak kasılma ve gevşeme meydana gelir. Maalesef bu dönemde hastalarda yüksek tansiyon ve tansiyon düzensizliği görülebilir. Bundan dolayı da yırtılmaya müsait aort yapılarına dikkat etmek gerekiyor”
Dr. Burhan Nalbantoğlu Devlet Hastanesi Kalp ve Damar Cerrahisi Klinik Şefi Dr. Ozan Emiroğlu:
“Her hafta, neredeyse ani ölümler oluyor”
Dr. Burhan Nalbantoğlu Devlet Hastanesi Kalp ve Damar Cerrahisi Klinik Şefi Dr. Ozan Emiroğlu, kalp damar hastalıkları konusunda erken bir tanıya ihtiyaç olunması gerektiğini belirtti. Emiroğlu yapılması gerekenleri anlattı.
Emiroğlu şöyle konuştu: Polikliniğe başvuran her 3 kişiden birinde gizli tansiyon var. Kalp hastalıklarında erken tanı yoktur. Sadece hastalık olduktan sonra başvurulabiliyor. Her hafta, neredeyse ani ölümler oluyor. Hastalığın artış nedeni ise daha fazla sigara ve alkol yüzünden. Spor alanları yetersiz. Lefkoşa’da kilometrelerce uzunluğunda olan yürüyüş parkuru yok. İngiltere’de sigara paketi 100 TL iken bizde 15 TL... Tüm bunlar gözden geçirilmelidir. İnsanlar için yürüyüş alanları oluşturulmalı, erken tanı konusunda ciddi çalışmalar yapılmalı. Kanserde erken tanıya önem veriliyor ancak kalp hastalığında bu yok. Bu aslında tüm dünyanın sorunu…”
Yakın Doğu Hastanesi Kardiyoloji Uzmanı Dr. Gülgün Vaiz:
“1994 yılından bu yana ne yazık ki bu tip ölümler artış gösteriyor”
Yakın Doğu Hastanesi Kardiyoloji Uzmanı Dr. Gülgün Vaiz, kalp damar hastalığının başlıca sebeplerini sıraladı, yapılması gerekenlerden bahsetti, deneyimlerini anlattı. 1994-2020 yıllarında Dr. Burhan Nalbantoğlu Kardiyoloji Uzmanı olarak çalıştığını aktaran Vaiz, 1994’ten beri bu konudaki ölümlerin hep yükselişte olduğunu dile getirdi.
Dr. Gülgün Vaiz şunları söyledi: “Artık bunları söylemek klişe oldu ama ne yazık ki uymadığımız da aşikar. Ülkemizde sigara ve alkol tüketimi fazla, bununla birlikte spor yapmıyoruz, sağlıksız besleniyoruz. Bu da kalp damar hastalıklarına bağlı ölümleri beraberinde getiriyor. Bunları yapmak için öncelikle bir devlet politikası olmalı. Dünya Sağlık Örgütü bu konuda ciddi çalışmalar içerisinde. Bizim de benzeri çalışmalar yapmamız, bir hedef koymamız ve uygulamamız gerekir. Bireysel olarak da kişiler sağlığına dikkat etmeli. 1994 yılından bu yana ne yazık ki bu tip ölümler artış göstermektedir.”
“İnsanlarımız aşı olmalı”
Covid-19 aşısı konusuna da değerlendirme yapan Dr. Vaiz, şöyle devam etti: “Şunu söylemekte yarar var ki Covid-19 hastalığı kalp ve damar hastalıklarını en çok seven hastalıklardan biridir. O yüzden insanlarımız aşı olmalı. Aşı olmakla birlikte hem ülkedeki Covid-19 pozitiflik oranı düşecek, hem de Covid-19 hastalığı kalp damar hastalıklarına davetiye çıkarmayacak.”
YDÜ Hastanesi Kardiyoloji Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Hamza Duygu:
“Sağlıklı yaşama özen göstermeliyiz”
YDÜ Hastanesi Kardiyoloji Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Hamza Duygu, kalp damar hastalıklarına bağlı ölümlerin çok fazla olduğunu ve yıllardan beri düşmediğini söyledi, bu konuda bireysel olarak yapılması gerekenleri anlattı.
Duygu özellikle sağlıklı yaşam koşullarının yaratılmasına dikkat çekti.
Dr. Hamza Duygu şöyle konuştu: “Kalp damar tıkanıkları ülkemizde ve dünyada başta gelen ölüm nedenlerinin başında geliyor. Zaman geçtikçe de bu sayı maalesef azalmıyor. Bunun nedeni tabii ki stres, ekonominin getirdiği geçim sıkıntısı bu hastalığı tetikleyebiliyor. Bunun dışında sigara geliyor. Son dönemde genç yaşlarda sigara içen kişi sayısı da artıyor. Hareketsiz de yaşıyoruz. İnsanlarımız spora gereken önemi göstermiyor. Spor salonlarımız var ama rahatça yürüyüş yapabileceği alanlar maalesef sınırlı düzeyde. O nedenle insanlar diyetlerine de dikkat etmediği için hızlı kilo alıyorlar bunun da sonucu şeker hastalığı, yüksek tansiyon ve kalp damar tıkanıklığı. Yüksek kolesterol da çok önemli bir risk faktörü... Ani ölümleri son zamanlarda çok duyuyoruz. Bunların en önemli nedenleri kalp krizleri, aort damarının genişlemesine bağlı yırtılma, akciğere emboli atma olayları, bir takım kalp yetmezliği nedeniyle görülen ölümcül ritim bozuklukları da bu ani ölümleri tetikliyor. Sağlıklı yaşam için düzenli yürüyüş yapmamız lazım, stresten uzak durulması lazım, düzenli uyku çok önemli, şeker hastalığı, tansiyon kolesterol hastalıkları kontrol altında olmalı, ağız diş sağlığı son derece önemli, diyete dikkat edilmeli, sebze- meyve beyaz et ağırlıklı diyeti benimsemeliyiz.”
“Covid-19 aşılarının kalp krizini tetiklediğine dair yayınlanmış hiçbir objektif çalışma yok”
“Son dönemde Covid-19 aşılarının ani ölümleri tetiklediği gibi halkımızda bir takım soru işaretleri var. Bu konuda şunu söylemeliyiz ki, tüm dünyada yapılan çalışmalarda Covid-19 aşılarının kalp krizini tetiklediğine dair yayınlanmış hiçbir objektif çalışma yok. Dolayısıyla aşı konusunda içimizin rahat olması gerekiyor. Bilakis, Covid-19 geçirenlerde kalp kası iltihabına bağlı ilerleyen dönemlerde hastalığı semptomsuz geçirenlerde bile ani ölümler görülebiliyor. O yüzden aşılama konusunda bir çekince olmamalı.”