Ombudsman Raporu, İskele Belediyesi'nin pek çok toplu konut projesine “Çevresel Etki Değerlendirme” (ÇED) Raporu olmadan “inşaat izni” verdiğini ortaya çıkardı.
Rapordan: "Toplam 3021 konut ve 132 dükkânın plansız bir şekilde yapılacağı güzide bir bölgede sorunların ne kadar derin olacağı aşikârdır."
“Çevre Koruma Dairesi Müdürlüğü’nün bu kadar büyük ölçekli projelerin inşaatlarının gerekli ÇED Raporları veya Ön Araştırma süreci tamamlamadan başladığının ve kısmen bittiğinin farkına varmaması üzücüdür ayrıca hiçbir denetim mekanizmasının olmadığını göstermektedir.”
Toplu konut projelerine ÇED Raporu olmadan İnşaat İzni verilmesinin "düzensiz çarpık yapılaşmaya yol açabileceğine ve İmar Planlarının uygulanmasında sıkıntılar ortaya çıkabileceğine işaret edilen Ombudsman raporunda "Bu nedenle de Belediyelerin hizmet kalitesinin düşmesi kaçınılmaz olacaktır" denildi.
YENİDÜZEN- ÖZEL
İskele için yayınlanan Yüksek Yönetim Denetçisi (Ombudsman) Raporu çevre adına önemli bir tehdidi ortaya koydu.
"Toplam 3021 konut ve 132 dükkânın plansız bir şekilde yapılacağı güzide bir bölgede sorunların ne kadar derin olacağı aşikârdır" denen raporda, Çevre Koruma Dairesi’nin denetim eksikliğine de dikkat çekildi.
Ombudsman Emine Dizdarlı, İskele Belediyesi'nin Noyanlar Development Ltd.’e ait Site 17 Royal Sun, Site 18 Royal Life Residence, Gökhan Noyan & Construction Ltd.’e ait Site 19 Park Royal Residence ve Dumika Construction Ltd.’e ait Ceasar Resort Toplu Konut Projelerine ÇED Raporu olmadan İnşaat İzni verdiğini açıkladı.
Atalay Çolak'ın şikayeti üzerine yapılan inceleme, Yüksek Yönetim Denetçisi Emine Dizdarlı’nın imzası ile yayınlandı.
Toplu konut projelerine ÇED Raporu olmadan İnşaat İzni verilmesinin "düzensiz çarpık yapılaşmaya yol açabileceğine ve İmar Planlarının uygulanmasında sıkıntılar ortaya çıkabileceğine” işaret edilen Ombudsman raporunda "Bu nedenle de Belediyelerin hizmet kalitesinin düşmesi kaçınılmaz olacaktır" denildi.
“Yasalara aykırı davranıldı”
İskele Belediye Başkanı Hasan Sadıkoğlu'nun 18/2012 sayılı Çevre Yasasının 50’nci maddesine ve keza 27/2013 sayılı İyi İdare Yasası’nın 5’inci ve 7’inci maddelerine aykırı davranarak hukuka uygun davranma yükümlülüğünü yerine getirmediğini vurgulayan Ombudsman raporunda "Tüm Yasaların genel amacının kamu yararı olduğu bilinen bir gerçektir. Bu nedenle yanlış olan ve/veya verilmemesi gereken İnşaat İzinleri veya Ruhsatları tahtında inşaatların bitmiş olması kamu yararı amacına hizmet etmediği gibi yerel yönetimlerin görevlerine terstir" görüşü ortaya konuldu.
Emine Dizdarlı imzalı raporda "Söz konusu toplu konut projelerinin İnşaat ruhsatlarının verilişinin Çevre Koruma Dairesi Müdürlüğü’nün bu kadar büyük ölçekli projelerin inşaatlarının gerekli ÇED Raporları veya Ön Araştırma süreci tamamlamadan başladığını ve/veya kısmen bittiğinin farkına varmaması üzücüdür ve/veya hiçbir denetim mekanizmasının olmadığını göstermektedir" denildi.
“İnşaatların bitmiş olması kamu yararı amacına hizmet etmediği gibi yerel yönetimlerin görevlerine terstir”
Tüm yasaların genel amacının kamu yararı olduğuna vurgu yapılan raporda, “Bu nedenle yanlış olan ve/veya verilmemesi gereken İnşaat İzinleri veya Ruhsatları tahtında inşaatların bitmiş olması kamu yararı amacına hizmet etmediği gibi yerel yönetimlerin görevlerine terstir” ifadeleri yer aldı.
Söz konusu inşaatın, yapılan başvuru üzerine değerlendirildiği belirtilirken,
38/1996 sayılı Yüksek Yönetim Denetçisi (Ombudsman) Yasası kuralları çerçevesinde incelenmiş ve raporun hazırlanmış olduğu kaydedildi.
Raporda “51/1995 sayılı Belediyeler Yasasının 17’nci maddesi Belediyelerin imara ilişkin görevlerini düzenlemiştir. Söz konusu maddenin 1’inci fıkrası uyarınca Belediyeler, 55/1989 sayılı İmar Yasası ve Fasıl 96 Yollar ve Binalar Düzenleme Yasası ile Belediyelere verilen görevleri yapmakla yükümlüdür” vurgusu yapıldı.
“İlgili makamların izni olmadıkça, inşaatta hiçbir türlü yenilik ve değişikliğe izin verilemez, göz yumulamaz”
Fasıl 96 Yollar ve Binalar Düzenleme Yasasının 3’üncü maddesinin 1’inci fıkrasına göre, kimsenin Belediye Meclisi ve Planlama ve İnşaat Dairesi Müdüründen önceden ruhsat almadıkça bina inşa edemeyeceği, bina yıkamayacağı, yeniden inşa edemeyeceği, herhangi bir tadilat ve ilave yapılamayacağı kaydedilirken buna müsaade edilemeyeceği ve göz yumamayacağının da altı çizildi.
“Başkanın meydana gelen yüksekliği kabul edilebilir sayabilmesi için bir takdir hakkı bulunmamaktadır”
Ombudsman raporunda, “İskele’de bulunan Noyanlar Development Ltd’e ait tasarlanan 604 konut, 1 büfe, 12 dükkandan oluşan Royal Life Residence (Site 18) Toplu Konut Projesi için 22 Şubat 2018 tarihinde inşaat ruhsatı vermiştir. Sayın Çolak İskele Belediyesine başvurarak söz konusu Toplu Konut Projesinin Doktorlar Sitesi tarafında bulunan kısmının veya sınırın bodrum perde duvarı ile yol kodları arasında yükseklik farkının mevzuata uygun olmadığını iddia ederek düzeltilmesini talep etmiştir” diye açıklamada bulunuldu.
Talep üzerine İskele Belediyesi 15 Ocak 2019 tarihinde yerinde taraflar huzurunda keşif yaptığı kaydedildi. Bunun üzerine, şantiyede iki bodrum perdesi üzerinde 108 santimetre yükseklik farkı olduğu tespit edildiği belirtildi.
“Fasıl 96 Yollar ve Binalar Düzenleme Yasasının 19’uncu maddesinin 1’inci fıkrası altında yapılan Yollar ve Binalar Tüzüğünün 6’ncı maddesinin 1’inci fıkrasının (b) bendinin (iv) alt bendine göre Hudut duvarları 1.8 metreyi aşamaz” denildi.
“İskele Belediyesi Başkanı Hasan Sadıkoğlu yerinde yapılan ölçümlerde oluşan 8 santimetrelik kod yüksekliğinin kabul edilebilir sınırlar içinde olduğunu belirtmektedir. Doktorlar Sitesi tarafında bulunan bodrum perde duvar ile yol kodları arasında yükseklik farkı Yollar ve Binalar Tüzüğünün 6’ncı maddesinin 1’inci fıkrasının (b) bendinin (iv) alt bendine aykırıdır. Bu düzenlemeye göre Sayın Başkanın meydana gelen yüksekliği kabul edilebilir sayabilmesi için bir takdir hakkı bulunmamaktadır” ifadelerine yer verildi.
“Sıkı sıkıya uyulması gereken kural ihlal edildi”
Raporda, ismi geçen Atalay Çolak’ın Gazimağusa - Karpaz Anayolu üzerindeki 2,3 kilometrelik Şehit İlker Karter Caddesi üzerinde bulunan Uzun İnşaat Şirketi Ltd’e ait projeye İmar Komitesinin almış olduğu 18.2 metre yol çekiliş kararına aykırı olarak inşaat izni verildiğini iddia ettiği söylenildi.
“Mezkur Yasanın 50’nci maddenin hükümleri incelendiğinde bir Belediye Çevresel Etki Değerlendirmesi tamamlanıncaya kadar hiçbir şekilde onay, lisans, izin, ruhsat veya teşvik veremeyeceği gibi Belediyenin bu konuda takdir hakkı da bulunmamaktadır. Buna rağmen İskele Belediyesi İnşaat Ruhsatı vererek Yasanın zorunlu kıldığı veya sıkı sıkıya uyulması gereken kuralını ihlal etmiştir” denildi.
“Bu durum bazı inşaat şirketlerinin devlet kurumlarına olan bakış açısını ve keyfiliği de yansıtmaktadır”
Raporda, ÇED Raporu bulunmamasına rağmen Noyanlar Development Ltd’in Site 18 Royal Life Residence projesinin, belirtilen dükkânların olduğu caddenin açılışının yapılacağı Haziran 2019 tarihinde yerel bir gazetede duyurulmuş ve gazete ilanı verdiği tespit edildiği kaydedildi. “Bu durum bazı inşaat şirketlerinin devlet kurumlarına olan bakış açısını ve keyfiliği de yansıtmaktadır” sözleri kullanıldı.
“Toplam 3021 konut ve 132 dükkânın plansız bir şekilde yapılacağı güzide bir bölgede sorunların ne kadar derin olacağı aşikârdır”
Hazırlanan raporda, Belediye Başkanının söz konusu sitelere ÇED Raporu olmaksızın inşaat izni vermesi gerekçesi olarak “Bahse konu şirketlerin ilgili dairelerde uğradıkları zaman kaybı olduğunu (Çevre Koruma Dairesi, PGM İtfaiye Şb.) ve bu güne kadar benzeri bir sorun yaşamadıkları nedeniyle vatandaşları ve gerekse şirket sahipleri mağdur etmeme adına inşaat izni verilmiştir” şeklinde belirtildiği ifade edildi.
‘Belediye Başkanının bu gerekçeye dayalı yasal olarak uygulanması zorunlu olan kurallara bu kadar duyarsız kalması veya yerine getirmemesinin’ kabul edilemez olduğu kaydedildi.
Raporda sonuç olarak şu ifadelere yer verildi: “Bir Başkan İdari işlemlerini ilgili mevzuat çerçevesinde yapmakla yükümlüdür. Yasalar kişilerin kendi görüşlerinden bağımsızdır. Sayın Sadıkoğlu Noyanlar Development Ltd.’e ait Site 17 Royal Sun, Site 18 Royal Life Residence, Gökhan Noyan & Construction Ltd.’e ait Site 19 Park Royal Residence ve Dumika Construction Ltd.’e ait Ceasar Resort Toplu Konut Projelerine ÇED Raporu olmadan İnşaat İzni vermiştir. Toplam 3021 konut ve 132 dükkânın plansız bir şekilde yapılacağı güzide bir bölgede sorunların ne kadar derin olacağı aşikârdır. Bu husus düzensiz çarpık yapılaşmaya yol açabilir ve İmar Planlarının uygulanmasında sıkıntılar ortaya çıkabilir”