İnsan ticaretine karşı mücadele için görüşmeler devam ediyor…
İnsan ticaretiyle mücadele kapsamında, Mülteci Haklar Derneği (MDH) Çalışma Bakanı Koral Çağman ile görüştü.
Çalışma Bakanlığı’nda yapılan toplantıya, MHD İnsan Ticaretiyle Mücadele Programı Koordinatörü Fezile Osum, yine MHD’yi temsilen MHD Savunuculuk Sorumlusu Ahmet Sedat Tözün, Kıbrıs Türk Gazeteciler Birliği’nden Dilek Öncül ve Kuir Kıbrıs’tan Doğukan Gümüşatam katıldı.
Görüşmede Bakan Çağman’a, insan ticaretiyle mücadeleye dair bilgiler, hedefler ve pratikte yaşanan sıkıntılar aktarıldı. Görüş alışverişinde bulunuldu.
Osum: “Bakanlık danışmanlık adı altında insan tacirliği yapan kurumaların üstüne girmeli”
MHD İnsan Ticaretiyle Mücadele Programı Koordinatörü Fezile Osum, insan ticaretiyle mücadeleye dair eylem ve strateji planlarını anlattı. İçişleri Bakanlığı koordinasyonluğunda kurulması hedeflenen birimden bahseden Osum, insan ticaretinin önlenmesi ve insan ticareti yapan kesimlerin tespiti noktasında Çalışma Bakanlığı ve Çalışma Dairesi’ne önemli bir rol düştüğünü belirterek, çalışma yaşamındaki insan ticareti ve emek sömürüsü vakalarına dikkat çekti.
Osum şöyle konuştu: “Çalışma yaşamında iş verenlere yurt dışından işçi getiren aracı kurumlar var. Danışmanlık şirketi adı altında açılan şirketler sorun yaratıyor. Normalde İş Yasası’na göre iş bulma faaliyetini özel kurumlar yapamaz. Bazı danışmanlık şirketleri insanları borçlandırıp buraya getiriyorlar. Mağdur edip köle gibi çalıştırıyorlar. Bu iş bulma kurumları eğer ihtiyaçsa insan hakları prensiplerine uygun şekilde yasallaştırılıp denetlenebilir. Şu an mevcut denetimsizlikten de kaynaklı insan tacirliği yapan kurumlar bunlardır. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın bu konunun üstüne gitmesi lazım.”
Müfettiş sayısı arttırılmalı
İş yaşamındaki denetimlerin yetersiz olduğuna dikkat çeken Osum, müfettiş sayısının arttırılması ve müfettişlerin de insan ticaretiyle ilgili daha fazla eğitilmesi gerektiğini belirtti.
Osum, “Müfettişlerle ilgili iki eğitim yaptık. Orada da en fazla şikayet edilen konu müfettişlerin sayısının yetersiz olması ve denetimlerin yapılamaması idi. Dentimlerin ve müfettişlerin sayısının arttırılması önerimiz var.”
Çalışma Dairesi ile polis arasında koordinasyonsuzluk gözlemlendiğini de belirten Osum, insan ticaretinden dolayı mağduriyet yaşayan işçilerin, çalışma izni dolduğu için ülkeden atıldıklarını ve esas mağduriyetin üzerine gidilmediğinin altını çizdi. Bu noktada Çalışma Bakanlığı ile polis arasındaki iletişimin daha koordineli olması gerekliliği belirtildi.
Ceza yasasınada insan ticareti maddesinin yer aldığını hatırlatan Osum, “Eğer ki bir işçinin, insan ticareti mağduru olduğundan şüphelenilirse, polisin Fasıl 154 Ceza Yasası’na göre, Yabancılar ve Muhaceret Yasası altında işlem yapmaması gerekir” dedi.
271 ihbar
Barolar Birliği’nin yeni kurduğu ihbar hattına kısa sürede çalışma yaşamıyla ilgili 271 ihbarın da geldiğini vurgulayan Osum, “Şikayetlerin çoğu inşaat sektöründe. İhbar hattına ulaşan çoğu işçi düzensiz ve çok düşük maaş alıyor. Sonra sadece yemek veriliyor. İşçilerin çoğu Bangladeş uyruklu. Bazı yerlerde pasaportlara dahi el konuluyor. Böyle böyle insanlar kaçağa düşüyor” dedi.
Bakan Çağman: “İşçilere emeğinin karşılığını vermemiz lazım”
Çalışma Bakanı Koral Çağman, denerimler noktasında gerek personel eksikliğinden gerekse de ek mesai sorunundan dolayı sıkıntı yaşadıklarını kaydetti. Çağman var olan personel sayısı ile etkin bir denetim gerçekleştirilemeyeceğini söyledi.
“Ülkede 14 bin işsiz var ama biz dışarıdan 40 bin işçi getiriyoruz” diyen Çağman, insanlara gerçekten emeklerinin karşılığının verilmediğini, emeğin karşılığının verilmesi durumunda kimsenin çalışmaya güneye gitmeyeceğini kaydetti. Çağman: “Ticaret Odası ve Sanayi Odasıyla ilgili konularda görüşmeler ve toplantılar yapıyoruz. Bizim işilerimiz güneyde çalışır ama biz dışardan işçi çağırıyoruz. Bizim işçilere emeğini vermemiz lazım. Bu odalarla işbirliği yapmaya çalışıyoruz” dedi.
Çağman, İçişleri Bakanlığı koordinasyonluğunda oluşturulacak bir birime destek vermeye hazır olduklarını vurgulayarak şöyle dedi: “İçişleri Bakanlığı koordinasyonunda bir birimin olması daha mantıklıdır. Muhaceret ve polis ile bağından dolayı. Bizim onlara katkı vermemiz gerekir diye düşünüyoruz. Bu şekilde uyum daha kolay sağlanır.”
Müfettişlere yönelik eğitim
Bakan Çağman, Çalışma Dairesi müfettişlerine yönelik eğitimlerin planlanabileceğini de kaydetti.
Eğitmen olarak da bazı kişilerin eğitilebilmesi gerektiğini söyleyen Çağman, “İki üç kişiyi eğitmen gibi eğitmenizi isteyebiliriz ki o kişi başka kişilere de eğitim verebilsin. Eğiticinin eğitilmesi çok çok daha önemlidir” dedi.
“İnsan ticareti kabul edilebilir değildir”
“Bakan olmazdan önce de doktorken çok olaya şahit oldum. İnsan ticareti kabul edilebilir değidir” diyen Çağman, “Sosyal yaşama ne kadar dokunabilirsem, ne yapabilirsem onları yapacağım. İnsan ticaretiyle de ilgili olarak en erken zamanda bir şeyler yapmaya çalışacağım. Sürece her türlü katkıyı koyacağım” dedi.
Mülteci Hakları Derneği ve İnsan Ticaretiyle Mücadele Çalışmaları
Mülteci Hakları Derneği (MHD), Kıbrıs Türk Barolar Birliği, Kıbrıs Türk Gazeteciler Birliği, Kıbrıslı
Türk İnsan Hakları Vakfı, Kuir Kıbrıs Derneği, Lefkoşa Türk Belediyesi, Mağusa Gençlik Merkezi
Derneği ve SOS Çocukköyü Derneği insan ticaretiyle mücadele alanında ortak çalışmalar
yürütmektedir. İnsan ticaretiyle mücadele kapsamında koordineli ve etkili bir mekanizma
hedeflenmiş ve İnsan Ticaretini Önleme Platformu kamu kurumlarıyla işbirliği halinde Aralık
2019’da hayata geçirilmiştir. Bunun yanında çalışmalar kapsamında strateji ve eylem planı tüm
kurumlarla istişare halinde hazırlanmış ve insan ticaretiyle mücadelede kapasitenin geliştirilmesi
için çalışmalar yürütülmektedir.