Uzmanlar, Covid-19’un sperm sayısı ve hareketlerinde azalmalara yol açtığı konusunda uyarırken, aşıyla ilgili sosyal medya efsanelerinden birinin daha doğru olmadığını, aşının sperm sayısında artış sağladığına dair araştırmalarla açıkladı.
İstanbul Üniversitesi (İÜ) İstanbul Tıp Fakültesi Androloji Bilim Dalı Başkanı ve Türk Androloji Derneği Onursal Başkanı Prof. Dr. Ateş Kadıoğlu, AA’ya yaptığı değerlendirmede, Covid-19’da yoğun bakımda tedavi oranının erkeklerde daha fazla olduğunu hatırlattı.
Araştırmalarda, bu farka yol açan faktörün erkeklik hormonu testosteron olduğunun saptandığını aktaran Kadıoğlu, özellikle Covid-19’u orta ve ağır geçiren erkeklerde testisin de etkilendiğini söyledi.
Kadıoğlu, genç erkeklerde testisin etkilenme oranının yaşlılara göre daha fazla olduğuna işaret ederek şöyle devam etti: “Çünkü ACE-2 (virüsün hücrelere ‘giriş kapısı’) reseptörü 30 yaşındaki erkeklerde 70 yaşa göre iki kat daha fazla tespit edilmiş. Bu reseptörlerin testiste fazla olması ve Covid-19 virüsünün testise yerleşmesi, yani iltihaba yol açmasıyla burada bazı değişiklikler oluyor. Sperm hücrelerinde, testiste, testosteron üreten hücrelerde değişiklik oluyor. Buna bağlı olarak dört erkekten birinin sperm sayısında, volümünde, hareketlerinde azalmalar görülüyor. Aynı zamanda testosteron hormonu düşüyor.“
İstanbul Tıp Fakültesi’nce yapılan çalışmada da Covid-19 geçirenlerde testosteron oranının düşmesinin, ağır geçirenlerde ise testosteron oranının biraz daha düşük tespit edilmesinin müşahede edildiğinden bahseden Kadıoğlu, “Covid-19’un kendisi erkeklerde sperm sayısında azalmaya ve çocuk olmasında birtakım sorunlara yol açıyor” dedi.
Araştırmalar aksini gösteriyor
Kadıoğlu, bazı kişilerin ‘aşının kısırlığa yol açabileceği‘ne inandığını olduğunu hatırlatarak, aşının erkeklerin üreme sistemi üzerinde etkilerine dair çalışmalardan örnekler aktardı: “Aşıyla alakalı yapılan birkaç çalışma var. Bunlardan biri ABD’den geliyor. Bu çalışmada 45’e yakın hasta alınıyor. Yarısına BioNTech yarısına Moderna aşısı yapılıyor. Aşıdan önce ve aşıdan 70 gün sonra meni incelemesi yapılıyor. İncelemelerde semen parametrelerinin, sperm sayısının, hareketinin, morfolojisinin arttığı tespit ediliyor. Aşı semen parametrelerini olumsuz etkilemez. Hatta sperm sayısı düşük erkeklerde sperm sayısının daha da arttığı, normale yaklaştığı tespit edildi. İsrail’de tüp bebek merkezine başvuran erkeklerde de aynı çalışma yapılıyor. Onlarda da semen parametreleri normal ve sperm sayısı düşük erkekler var. Aynı şekilde ABD’deki çalışma orada da konfirme ediliyor. Covid-19, üreme sistemini ve cinselliği olumsuz etkiliyor. Aşının herhangi bir olumsuz etkisi olmadığı gibi olumlu olabileceğine dair birtakım işaretler var. Fakat bunların daha ayrıntılı çalışmalarla desteklenmesi gerekiyor.”
Vatandaşların gönül rahatlığıyla aşı olabileceğini ve aşıdan değil, Covid-19’dan korkması gerektiğini vurgulayan Kadıoğlu, “Covid-19’un üreme sağlığına negatif etkisi var. Aşının herhangi bir negatif etkisi yok” dedi.
‘Sperm tahlilleri normale dönmüş‘
Başakşehir Çam ve Sakura Şehir Hastanesi üroloji uzmanı Prof. Dr. Abdulmuttalip Şimşek de Covid-19’un ürolojik sisteme olumsuz etkilerinin bulunduğunu, özellikle sperm parametrelerinde ciddi azalmaya yol açtığını ve testislerde çeşitli hücrelere etki ettiğini anlattı.
Covid-19’u ağır ve orta şiddette geçirenlerin ürolojik sistemlerinde bu etkinin daha fazla görüldüğünü dile getiren Şimşek, “Virüs hem damarsal yapıyı hem de hastaların psikolojilerini bozarak cinsel fonksiyonları olumsuz yönde etkiliyor. Bunu koruyabilmek için virüs kapmamamız lazım. Bunda da en önemli nokta aşılama” dedi.
Covid-19 salgını sonrasında erkek üreme sağlığının ele alındığı çalışmaların İtalya’da aylık hakemli tıbbi bir yayın olan Journal of Endocrinological Investigation’da bir araya toplandığını aktaran Şimşek, burada yer alan Çin ve ABD’deki araştırmalara işaret etti: “Virüsle ilgili Çin’de yapılan bir otopsi çalışmasında, Covid-19’dan ölen 10 kişinin testisleri üzerinde yapılan incelemede, virüsün sperm üreten hücrelerde ciddi bozulmaya yol açtığı ortaya çıktı. ‘mRNA aşısının erkek üreme sistemi üzerinde olumlu veya olumsuz bir etkisi var mı‘ diye bir araştırma yapıldı. Yaklaşık iki ay önce yayımlanan bir makale var. 45 kişiden, önce aşı yapılmadan sperm tahlili elde edilmiş, aşıdan sonra sperm sayılarında ciddi artış kaydedilmiş. Bu çalışmada sekiz kişilik küçük bir grup daha var. Bunların sperm sayıları normal şartlarda da düşükmüş. Aşıdan sonra ise sekiz hastanın yedisinde sperm tahlilleri normale dönmüş. Yani aşı halk arasında söylenildiği gibi üreme sisteminde bozulmaya değil, bilakis düzelmeye etki ediyor.“