Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri’nin Özel Temsilcisi Elizabeth Spehar, Kıbrıs sorununu çözme çabalarıyla ilgili olarak iki buçuk yıldan sonra müzakere masasına geri dönememenin, adada ve bölgede iki taraf arasında gerginliğin devam etmesinin, daha gidilecek yol olduğunu hatırlattığını söyledi.
Lefkoşa’da, Ledra Palas’ta salı günü düzenlenen yılsonu resepsiyonunda konuşan Spehar, 2019’un, statükonun değişmez olmadığı ama gerçekte statükonun kaldığının görülmesi bakımından önemli olduğunu söyledi. Zaman geçtikçe adanın içinde ve etrafında önemli değişiklikler olduğuna işaret eden Spehar, çözüm bulunmasının da gittikçe zorlaştığını kaydetti.
Kıbrıs sorununa çözüm bulma çabalarına değinen Spehar, 2019’da Genel Sekreterin özel görevlisi Jane Holl Lute’nin konferans taraflarıyla görev tanımı üzerinde anlaşmayı kolaylaştıracak çabaların bir bölümü olarak görüşmelerine devam ettiğini, adadaki liderlerin de kendisinin gözetiminde iki kez bir araya geldiklerini anlattı.
Elizabeth Spehar, 25 Kasım’da iki Kıbrıslı lider Nikos Anastasiades ve Mustafa Akıncı’nın 27 aydan sonra ilk kez Genel Sekreter’le ortak bir görüşme yaptıklarını, bu görüşmenin en üst düzeyde Kıbrıs sorununun çözümünde üzerinde anlaşmaya varılmış bir çözüm bulunması çabalarını iki tarafın da destekleyeceğine ilişkin desteğinin süreceğine taahhüdün devam ettiğinin altını çizdiğini kaydetti.
Spehar, görüşmenin liderler için de ilerlemeyi kendi aralarında ve Genel Sekreter’le samimi ve üzerine odaklanarak görüşmeleri için de bir fırsat olduğunu, görüşmenin sonunda ‘bu kez farklı olması gerektiğinin’ kabul edildiğini ifade etti
Elizabeth Spehar, 2019’un olumlu şekilde önemli yıllardan biri olduğunu ancak aynı zamanda sıkıntılı da olduğunu kaydetti ve şöyle devam etti:
“Kuzey ve güney arasında elektrik bağlantıları şimdi kalıcı olarak yapılmış, mobil telefonların karşılıklı olarak çalışır durumda Kıbrıslıları öncesinden daha pürüzsüz bir şekilde bağlamıştır. Şüpheli, riskli mayın alanlarında temizlik çalışmaları yapılmış, taraflar arasında kıymetli sanat eserleri ve kayıtların değişimi yapılmış, kültürel miras anıtlarının önemli restorasyonları tamamlanmıştır.”
“Bu adımların Kıbrıslıların günlük yaşamına olumlu ve pratik etkileri olduğunu hatırlatmakla kalmayıp bunların siyasi istekliliğin zorunlu göstergeleri olarak yapılabileceğinin bir simgesi olduklarını da söylemek isterim. Bundan dolayı bu başarıları mümkün kılan Sayın Anastasiades ve Sayın Akıncı ve liderlik arasında işbirliğinden duyulan memnuniyeti ifade etmek isterim.”
Spehar bundan başka 2019’un ilk kez yıllardan sonra, bir kısmı bu yıl oluşturulan kolaylık ve fonlardan yararlanmış, Avrupa Komisyonu tarafından finanse edilmiş bazı iki toplumlu teknik komitelerin yeniden canlandırılmasının cesaretlendirici işareti olarak görüldüğünü anlattı.
Yeni yıldan da söz eden Elizabeth Spehar, tüm Kıbrıslıların, özellikle gençlerin, Kıbrıs’ın geleceğini nasıl gördüklerini, bunun şekillendirilmesinde herkese düşen görevi düşünmelerini istedi.
“Gelin kendimize ‘bu sefer nasıl farklı olacağını’ ve “Bu kez farklı olması için ne yapabilirim’ sorusunu soralım” şeklinde konuşan Spehar, iki taraftaki sivil toplumun çabalarından da memnun olduğunu, ortak bir gelecek için ortak bir vizyonla sürekli çalıştıklarını belirtti.