Ayşe GÜLER
Pahalılık, eriyen alım gücü ve ekonomik kriz, bir yanda yurttaşın cebini yakarken, diğer taraftan da ‘daha fazla borçlanmanın’ da önünü açıyor.
Yurttaş ve esnaf, yıldan yıla fakirleşiyor, borca bağımlı yaşam ise kaçınılmaz hale geliyor.
KKTC Merkez Bankası 2023 Ocak-Mart dönemini kapsayan ilk resmi verilerine göre; 2022 Mart’ta 43 milyar 479 milyon 800 bin TL olan kredi miktarı, bu yılın aynı döneminde 57 milyar 912 milyon 500 bin TL’ye yükseldi.
1 yılda, kredilere de %33.19 artış yaşandı. 2021’e kıyasla ise bu artış %103.66 olarak kayıt altına alındı.
1 yılda 14 milyar TL artış
2022 Mart’ta 43 milyar 479 milyon 800 bin TL olan krediler, 1 yıl sonra 57 milyon 912 bin 500 bin TL’ye çıktı.
1 yılda 14 milyar 432 milyon 700 bin TL artış yaşandığı kayıtlara geçti.
TL borçlanma artsa da döviz borçlu sayısı daha fazla
Bankalardaki kredilerde ‘döviz’ cinsi borçlanma daha fazla olsa da, Türk Lirası cinsinden borçlanmanın da geçtiğimiz yıla kıyasla arttığı resmi verilere yansıdı.
Buna göre; Ocak-Mart döneminde bankalarda kredilerin 34 milyar 249 milyon 700 milyon TL’si döviz, 23 milyar 662 milyon TL’si ‘Türk Lirası cinsinden.
Buna rağmen, Mart 2022’ye kıyasla TL cinsinden kredilerde yüzde 11,9, döviz cinsinden kredilerde yüzde 4,42 artış gerçekleşti.
Kredi kartları da arttı: %84.82
Alım gücü gerileyen yurttaş, kredi kartlarına yöneldi, 2022’ye kıyasla bankalara olan kredi kartı borçları yüzde 84.82 arttı.
Örneğin, 1 yıl önce 1 milyar 49 milyon 300 bin TL olan kredi kartı borçları, 2023 Mart ayında 1 milyar 939 milyon 400 bin TL’ye çıktı.
Mart 2022’den Mart 2023’ye geçen sürede, kredi kartı borçlarındaki artış can yaktı.
Kısa vadeli borçlanma yükseldi
Resmi verilere göre; bankalara kısa vadeli borçlanma %30 yükseldi.
1 yıl önceye kıyasla bankalardaki kısa vadeli krediler %41.82 arttı. Orta ve uzun vadeli kredilerdeki artış ise % 30,04 olarak kayıtlara geçti.
En fazla özel sektöre…
KKTC Merkez Bankası Bülteni’nde kredilerin sektörel bazda dağılımı da paylaşıldı.
Buna göre; 2023 yılı Mart ayı itibarıyla bankacılık sektörü toplam kredilerinin yüzde 83,75’i özel sektöre, yüzde 16,25’i ise kamu sektörüne kullandırıldı.
Mart 2022- Mart 2023 kıyaslaması yapıldığında ise bankaların özel sektöre kullandırdığı kredilerde % 37, kamuya kullandırdığı kredilerde ise %16.52 artış oldu.
Mevduat…
Yalnızca bankalardaki krediler değil, mevduatlar da arttı.
2023 Mart’ta bankalardaki mevduatlar, 2022 Mart’a kıyasla yüzde 53.37 arttı, 112 milyar 525 milyon 300 bin TL oldu.
Resmi verilere göre; 2023 yılının birinci çeyreğinde mevduatlarda ‘döviz’ çoğunluğu dikkat çekti. 90 milyar 921 milyon 700 bin TL’sinin döviz, 21 milyar 603 milyon 600 bin TL’sinin TL cinsinden olduğu kayıtlara geçti.