“Dome Hotel’in yetkili bir mahkeme tarafından verilmiş bir tahliye emri uyarınca, Dayanışma Turizm Ltd.’in hukuk yolu ile Dome Hotel’den tahliye edilmedikçe Vakıflar İdaresinin Dome Hotel’in kiralanması maksadıyla ihaleye çıkması kanaatimce mümkün değildir”
Dome Otel’i işleten Dayanışma Turizm Ltd. Yönetim Kurulu Başkanı Bayram Karaman, şirketin Hukuk Müşaviri Tahir Seroydaş’ın hazırladığı “hukuk analizini” açıkladı.
Yazılı açıklama yapan Bayram Karaman, “Sayıştay Başkanlığının, Dome Hotel ile ilgili Vakıflar İdaresi Gnl. Müdürünün sorduğu sorulara “siparişe uygun” verdiği yanıtlar, özelde Vakıflar Yönetimini, genelde de yetkili makamları ve ülkemiz kamuoyunu yanıltmayı amaçlamaktadır” dedi. “Görevi dışında VE DENETİMİNİ YAPTIĞI KURUMUN isteğine uygun değerlendirmelerine, Hukuk Müşavirimiz Sayın Tahir Seroydaş’ın yaptığı ilişikteki hukuki analizi kamuoyunun bilgisine sunarız” diyen Bayram karaman tarafından açıklanan otelin Hukuk Müşaviri Tahir Seroydaş’ın hazırladığı “hukuk analizi” şöyle:
Sayın: Bayram Karaman,;
Dayanışma Turizm Ltd.,
Yönetim Kurulu Başkanı,
Girne.
Sayın Başkan;
Talebiniz üzerine Sayıştay Başkanı Osman Korahan’ın Kıbrıs Vakıflar İdaresi Genel Müdürü İbrahim Benter’e yazmış olduğu 18/12/2018 tarihli, SAY.0.00-477/01-18-E.558 sayılı ve “Dome Hotel’in 10 yıllık hesapları hakkında” konulu yazısını okuyup etüt ettim.
Yazının metninden öyle anlaşılmaktadır ki Vakıflar İdaresi Müdürü, Sayıştay Başkanına 06/12/2018 tarihli bir yazı yazmış ve bu yazı ile Sayıştay Başkanına bazı sorular tevcih ederek bunlar hakkında görüş talep etmiştir. Sayıştay Başkanı 18/12/2018 tarihli mezkur yazısı ile ve anladığım kadarıyla sorulan soruları cevaplamak maksadıyla;
- Dayanışma Turizm Ltd.’in Kıbrıs Vakıflar İdaresine sunmuş olduğu mali hesapların doğruluğunun Dayanışma Turizm Ltd.’in şeffaf şekilde incelemeye açması kaydı ile ve tarafların onaylayacağı tarafsız kurum veya bilirkişi tarafından denetlenmesi ve rapor hazırlanmasının gerektiğini,
- Sözleşmenin 7.maddesi gereği yapılması gereken yatırımların EBİ raporuna göre tam olarak gerçekleştirilmemiş olması nedeniyle sözleşmenin 26.maddeye istinaden Vakıflar İdaresi tarafından feshedilmesinin gerekmekte olduğunu,
- İşletme müddetinin hitam bulmuş olması nedeniyle Vakıflar İdaresinin mukaveleye konu emlaka yani Dome Hotel’e girme hakkı olduğu cihetle Vakıflar Örgütü ve Din İşleri Dairesinin konu emlake yani Dome Hotele derhal girmesi ve onu tasarrufuna almasının gerekmekte olduğunu,
- Sözleşmenin hitam tarihi olan 15/05/2018 tarihinden günümüze kadar Dome Hotelin yapmış olduğu karın tamamının da Vakıflar Örgütü ve Din İşleri Dairesine ait olması gerektiğini, ve
- Vakıflar Örgütü ve Din İşleri Dairesinin 28/03/2016 tarihinde yürürlüğe giren 20/2016 sayılı Kamu İhale yasasının kapsamında olması nedeniyle Dome Hotelin Kamu İhale Yasası kurallarına uygun olarak kiralanmasının gerektiğini,
Vakıflar İdaresi Genel Müdürlüğüne bildirmiştir.
Sayın Başkan;
Bildiğiniz gibi, Sayıştay’ın hangi görevleri yerine getireceğini değiştirilmiş şekli ile 18/1978 sayılı Sayıştay Yasasının 3. Maddesi düzenlemektedir. Yüksek İdare Mahkemesi YİM: 157/2015 sayılı (D. 8/2017) kararında sair şeyler meyanında bu maddeyi de incelemiş ve Sayıştayın “mali denetim raporu hazırlamakla yükümlü bir mali denetim organı olduğu” Yüksek İdare Mahkemesinin bu kararında açıkça ifade edilmiştir. Esasen bu husus Anayasanın 132. Maddesinde de açıkça ifade edilmektedir. Anayasanın 132. Maddesi aynen aşağıdaki gibidir:
“Madde 132
18/1978 sayılı Yasanın 2. Maddesine göre Vakıflar ve Din İşleri Dairesi bir kamu iktisadi teşebbüsü olarak telakki edilmektedir ve bu Yasaya göre Sayıştayın kamu iktisadi teşebbüslerinin hukuk danışmanlığını yapmak gibi bir görevi yoktur. Yazıdan ve yukarıdaki saptamalarımdan açıkça anlaşılabileceği gibi, Sayıştayın ve/veya Sayıştay Başkanının bu konuda yetkisi olmadığı gibi vermiş olduğu görüşlerden dolayı yeterli hukuki bilgisi de olmadığı anlaşılmaktadır ve Vakıflar İdaresi Genel Müdürüne kerameti kendinden menkul hukuki görüşler vermektedir.
Sayıştayın bir mali denetim organı olmasına rağmen özel bir şirket olan Dayanışma Turizm Ltd.’in hesapları veya incelenmesi hakkında hiçbir görüş ileri sürme hak ve yetkisi de bulunmamaktadır. Sayıştay Başkanı sanırım Dome Hotel’in işletmesinin 14/05/2008 tarihli bir sözleşme ile Fasıl 113 Şirketler Yasası altında kayıtlı bir limited şirket olan Dayanışma Turizm Ltd.’e devredilmesi ile bu şirket ile Vakıflar İdaresi arasındaki hukuki münasebetin tamamı ile özel hukuk alanına intikal ettiğinin ve dolayısıyla Şirketiniz ile Vakıflar İdaresi arasındaki tüm ihtilafların çözümlenmesinin münhasıran “adli yargının” yetkisinde olduğunu gözden kaçırmıştır veya bunun farkında değildir. Şayet bunun farkında olmuş olsaydı, Vakıflar İdaresinin Dome Hotel’e “derhal girmesi ve onu tasarrufuna alması gerektiği” yönünde bir görüş serdetmeyeceği gibi, 15/05/2018 tarihinden günümüze kadar Dome Hotel’in yapmış olduğu kârın tamamının da Vakıflar Örgütü ve Din İşleri Dairesine ait olması gerektiği yönünde bir görüş serdetmezdi. Açıkça ifade edebilirim ki, yetkili bir mahkemenin tahliye kararı olmaksızın Vakıflar İdaresinin Dome Hotel’in tasarrufunu yeniden elde etmesi mümkün değildir. Sözleşmenin sona ermesi ile mal sahiplerinin kiraladıkları veya işletmesini devrettikleri mülklere girmesi mümkün olmuş olsaydı, bütün mal sahipleri kanunu eline alır ve bu, toplumda büyük bir kaosa sebebiyet verirdi.
Memnuniyet vericidir ki, Sayıştay Başkanı, Kıbrıs Vakıflar İdaresine sunmuş olduğunuz mali hesapların doğruluğunun “şeffaf şekilde incelemeye açmanız kaydı ile” bir tarafsız kurum veya bilirkişitarafından denetlenmesini önermiştir.
Sayıştay Başkanının yukarıda 2. Başlık altında belirttiğim görüşü hakkında daha fazla birşey söylemenin gereği olmadığı kanaaatindeyim çünkü EBİ’nin raporunun ve sözleşmenin 26. Maddesine istinaden sözleşmenin feshedilmesinin gerekliliğinin mevsimi çoktan geçmiştir ve bu görüş hukuki olmadığı kadar mevsimsiz de bir görüştür.
Sayıştay Başkanının yukarıda 5. paragrafta özetlemeye çalıştığım görüşü bir hayli ilgimi çekmiştir. Yazıdan anladığım kadarıyla Vakıflar İdaresi Genel Müdürü Sayıştay Başkanına “otelin 15/05/2018 tarihinden itibaren nasıl bir model ile çalıştırılması gerektiğini” sormuştur. Sayıştay Başkanı ise ya soruyu anlamamış ya da sipariş üzerine otelin 20/2016 sayılı Kamu İhale Yasası uyarınca ihaleye çıkılarak kiralanması gerektiği şeklinde bir yanıt vermiştir. Bu konuda saniyen ifade etmek isterim ki, İdarenin veya Vakıflar İdaresinin bir mülkü kiralamak hususunda ihaleye çıkabilmesi için o mülkün kendi tasarrufunda ve/veya boş olması gerekmektedir. Dolayısıyla, Dome Hotel’in yetkili bir mahkeme tarafındanverilmiş bir tahliye emri uyarınca, Dayanışma Turizm Ltd.’in hukuk yolu ile Dome Hotel’den tahliye edilmedikçe Vakıflar İdaresinin Dome Hotel’in kiralanması maksadıyla ihaleye çıkması kanaatimce mümkün değildir. Bunun aksine bir emsal bugüne kadar görülmemiştir. Herhalde Sayıştay Başkanı bunun da farkında değildir. Son olarak bir hususu daha bilginize getirmek isterim. Yukarıda referanslarını vermiş olduğum kararda Yüksek İdare Mahkemesi Sayıştayın raporlarının bağlayıcılığı hakkında şöyle bir ifade kullanmaktadır:
“Yasal sistem gereği, Başsavcılık kovuşturma başlatsa bile, bir Mahkeme kararı üretilmedikçe, Sayıştayın sorumlu olduğuna karar verdiği kişileri, anılan meblağlardan sorumlu tutmanın, diğer bir deyişle ”borçlu” konumunda görmenin olanaklı olamayacağı açıktır.”
Sanırım Sayıştay Başkanı Dairesi hakkında verilen bu karardan dahi bihaberdir.
Netice itibarıyla Sayıştay Başkanının söz konusu yazısının hiçbir hukuki değerinin olmadığını, veya içeriğinde ciddiye alınabilecek herhangi bir saptama veya görüş bulunmadığı gibi bu hususlarda görüş vermeye selahiyetinin de olmadığını ifade etmek isterim.
Bilgi edinmenizi rica eder, bu vesile ile çalışmalarınızda başarılar dilerim.