2018 Mali Yılı Bütçesi Cumhuriyet Meclisi Genel Kurulu’nda görüşülmeye başlandı.
SAAT: 11:50
Maliye Bakanı Serdar Denktaş’ın 2018 Bütçe Yasa Tasarısı’na ilişkin sunuşu:
Denktaş: “Vergideki kayıp ve kaçağın önlenecek”
“Her yıl bütçede ayrılan kaynak tükendiği halde ödeme taahhütleri nedeniyle sorun olarak karşımıza çıkan Ek Mesai, Burs ödemeleri, Taşımacılık ve İlaç ödemelerinde düzenlemelere gidilmesi noktasında ciddi performans gösterme ihtiyacımız vardır.
Hükümetin 2018 Mali Yılı Bütçesi ile temel amacı sürdürülebilir bir kamu finansman dengesini kurmak ve gerekli yapısal tedbirleri uygulamaya koyarak; ekonomide sürdürülebilir kalkınma sürecini sağlamak ve buna paralel olarak üretime dayalı büyümeyi gerçekleştirmektir. Ekonomik düzen içinde, özel sektörün gelişmesi ve özel yatırımların istihdam yaratıcı etkisini arttırmak için gerekli teşvik uygulamaları sürdürülecektir. Reel sektörü desteklemek amacıyla çeşitli sektörler ile küçük esnaf ve sanatkâr ile çiftçi ve hayvancılara bankalar aracılığı ile sıfır ve düşük faizli kredilendirme imkânları yürütülecektir.
Hükümetin 2018 Mali Yılı Bütçesi ile temel amacı sürdürülebilir bir kamu finansman dengesini kurma hedefine ulaşılabilmesi şüphesiz ki, kamu hizmetlerinin yerine getirilmesi amacıyla toplanacak vergilerle mümkündür. Devletin yaptığı harcamaların temel kaynağı vergilerdir ve vergi önemli bir maliye politikası aracıdır.
Hükümetin amacı mevcut vergi sistemini daha çağdaş, daha bilimsel ve daha adil bir yapıya kavuşturmak, yatırımları ve istihdamı destekleyerek sürdürülebilir, ekonomik büyümeye katkı sağlayan, uygulanabilir bir vergi sistemini oluşturmaktır. İyi bir vergi sisteminin en önemli özelliği kuvvetli, etkin bir vergi idaresine sahip olmasıdır.
Vergi mevzuatının sadeleştirilmesi ve daha çağdaş bir yapıya kavuşturmak çalışmalarına devam edilerek, Yükümlü haklarını artıran; vergi denetiminde adaleti, eşitliği ve güven duygusunu sağlayan, Vergi Dairesi uygulamalarında şeffaflığı ve hesap verebilirliği artıran, uyuşmazlıkların çözümünü kolaylaştıran değerleme ölçülerini yükümlü lehine iyileştiren, vergiye uyum maliyetlerini düşüren düzenlemeler gerçekleştirilecektir. Yürürlüğe giren düzenli vergisini ödeyen yükümlülere vergi indirimi, vergi ödevlerini yerine getirmeyenlere de ceza uygulamasına devam edilecektir.
Haksız rekabet ile gelir dağılımını bozan ve nihayetinde toplumsal refahı sekteye uğratan bir olgu olan kayıt dışılık ve Kayıt dışı ekonomi ile en etkin şekilde mücadele edeceğiz. E-vergi ile elektronik takip sistemi geliştirilerek, e-gümrük sisteminin devreye alınmasıyla vergideki kayıp ve kaçağın önlenmesinde önemli bir aşama kaydedilecektir.
Sorunların çözümüne ve geleceğe yönelik somut ve uygulanabilir önerilerin tartışılacağı, ilgili tüm bakanlık ve kurumlara yol gösterici olacağınız bütçe görüşmeleri sürecinde yapacağınız çalışmalar ile katkılarınız için Hükümet ve şahsım adına sizlere teşekkür eder, 2018 Mali Yılı Bütçesinin, Ülkemiz ve insanlarımız için hayırlı olması dileklerimle saygılarımı sunarım.”
Denktaş: “336 Belediye emeklisi için
21 milyon TL ödenek ayrıldı”
“28 Belediyenin sadece 9 tanesi Devletten alınan katkı paylarına eşit oranda veya üzerinde öz gelire sahip…”
“Sayın Başkan, Sayın Milletvekilleri,
Konuşmamda Belediyelere özellikle yer vermek istedim.
2009 yılına kadar %6 olan Belediye Katkı Payları;
2009 yılı başında %7,6’ya
2010 yılında %8,5’e
2016 yılından itibaren de %9,25’e yükseltilmiştir.
Malumlarınızdır ki 2017 yılında Belediyelere Katkı Payı %18,33’lük bir artışla kapatılmış, 2018 Yılı Mali Yıl bütçesinde de %23,58’lik bir artışla 332,5 milyon Türk Lirası olarak öngörülmüştür. Özellikle son yıllara bakıldığında belediyelere sağlanan devlet katkısının, yerel gelirlerimizde elde edilen artışın çok üzerinde olduğu açıkça görülecektir.
Buna ilaveten, Devlet tarafından Ekim, 2007 tarihinden itibaren üstlenilen ve ödenmeye başlanan ve devam eden, bugün itibarıyla 336 Belediye emeklisi için ise 21 milyon Türk Lirası ödenek ayrılmıştır.
Ayrıca, Belediye ve Köylerin Altyapı Yatırımlarına Katkı Projeleri için Türkiye Cumhuriyeti yardımları ile sağlanan 30 milyon Türk Lirası ve AB Mali Yardımları çerçevesinde yapılacak katkılar bunların dışındadır.
Belediyelerle ilgili kısa bir bilgi daha vermek gerekirse 28 Belediyenin sadece 9 tanesi Devletten alınan katkı paylarına eşit oranda veya üzerinde öz gelire sahiptir.
Üzülerek ifade ediyorum ve gerçekten iyi yönetilen belediyelerin olduğunu hepimizin bildiği gibi, faaliyetleri sürdürülemez noktada olan birçok belediyelerin de olduğu yadsınamaz bir gerçek olarak karşımızda durmaktadır.
Elbette ki yerel yönetimler halkın oyları ile ve seçimle göreve geliyorlar ve yetkilerini yasalar çerçevesinde halktan alıyorlar, ancak halkın da hak ettiği ve beklediği modern, çağdaş, beklentilere cevap veren belediyecilik hizmetlerinden yararlanmak en doğal hakları olduğu unutulmamalıdır. Bunun için Hükümet Programına uygun olarak Yerel Yönetimlerin sürdürülebilir mali ve idari yapıya kavuşturulması, yetki ve sorumluluk anlamında da kaçınılmazdır. Yaşadığımız ve yaşamakta olduğumuz durumlardan gerekli ders çıkarılmalıdır.
Önümüzde yaklaşık üç ay sonra yeni bir yerel yönetimlerin seçimi yapılacak. Temennim odur ki, olanaklar nispetinde sağlanan kaynaklar ile öz gelirler ile kendi kendine yeten, ayakları üzerinde durabilen ve sorumluluğunu üstlenilen alanlarda en üstün hizmeti verebilen Belediyelerin ve hizmetlerin konuşulmasıdır.”
SAAT: 11:40
Denktaş: “Ek mesai ödemeleri sürdürülebilir değil, ivedi tedbir şart”
Maliye Bakanı Serdar Denktaş’ın 2018 Bütçe Yasa Tasarısı’na ilişkin sunuşu:
“Bütçenin Finansmanına bakacak olursak;
2018 Mali Yılı Bütçe Gelirleri 5 milyar 732 milyon TL olarak öngörülmüştür.
Mahalli Gelirler, 3,486.9 milyon TL
Fiyat İstikrar Fonu Gelirleri, 807,4 milyon TL
Diğer Fon Gelirleri, 76,0 milyon TL
Döner Sermaye Gelirleri, 9,2 milyon TL
Özel Gelirler 122,5 milyon TL
Türkiye Cumhuriyeti Yardımları, 635,0 milyon TL
(Yatırımlar 200 milyon TL, Savunma 300 milyon TL, Reel Sektör 135 milyon TL)
Türkiye Cumhuriyeti Kredileri, 595,0 milyon TL
(Kamu Maliyesinin Desteklenmesi 100 milyon TL, 67/2005 Yasa gereği Ödemeler 75 milyon TL, Faiz ödemesi 150 milyon TL, Reform Destekleme 270 milyon TL.)
Gelirlerin Bütçe Hacmine Göre Oranı:
Mahalli Gelirler % 59.96
Fiyat İstikrar Fonu Gelirleri % 13.88 Yerel Gelirler
Diğer Fon Gelirleri % 1.31 %77.42
Döner Sermaye Gelirleri % 0.16
Özel Gelirler % 2,11
T.C. Yardımları % 10.92 TC Katkısı
T.C. Kredileri % 10.23 %21.15
İç Kaynaklar % 1.43
Buna göre Bütçe Yasa Tasarısında öngörülen gelirlerin %21,15’i TC. Yardım ve Kredilerinden oluşmaktadır. Bu oran 2014 mali yılı bütçe yasasında % 29.68, 2015 yılında %27.55, 2016 yılında %24.36 ve 2017 yılında ise %23,24 düzeyinde yer almıştır.
TC Yardım ve Kredileri ülkemizin kendi ayakları üzerinde durabilmesine imkan sağlayan bir kamu maliyesi ve ekonomik yapı oluşturulabilmesi hususunda ihtiyaç duyulan reformları içerecek şekilde 2010 yılından itibaren üçer yıllık programlar halinde uygulanmaktadır.
2010 – 2012 Dönemi Kamunun Etkinliğinin ve Özel Sektörün Rekabet Gücünün Artırılması Programı,
2013 – 2015 Dönemi Sürdürülebilir Ekonomiye Geçiş Programı,
2016 – 2018 Dönemi Yapısal Dönüşüm Programı,
olarak uygulanmış ve bu programlarda yer alan Bakanlığımızın sorumluluğunda olan hedeflere (Ek Mesai başlığı hariç) çok büyük oranda ulaşıldığını söylemek doğru olacaktır.
Bu programlar çerçevesinde aktarılan kaynaklar incelendiğinde, altyapı ve reel sektör ağırlıklı kaynaklara ayrılan pay artmakta, kamu maliyesinin desteklenmesi yani maaş ödemelerinde kullanılan kaynak miktarı ise sürekli olarak azaltılmaktadır. Kısaca ifade etmek gerekirse kamu maliyesi için aktarılan kaynak Türkiye Cumhuriyeti Yardım ve Kredilerinin 2002 yılında yaklaşık %75’i, 2009 yılında %60’ı son iki yılda %16’sı ve 2018 yılında ise %8’ine karşılık gelmektedir. Sadece bu bile Kamu maliyesinde mali disiplin açısından başarılı bir seviyeye ulaşıldığının bir ifadesidir.
Elbette ki yerel gelir artışının da önemli payı vardır ve yerel gelirler son iki yılda %20 civarında artış göstermektedir. Bu artışın birçok etkeni olmasına rağmen sürdürülebilirlik açısından özellikle e-vergi uygulaması, teknoloji imkanlarından daha fazla yararlanılması, beşeri ve teknik kapasitenin artırılması, kapsamlı ve detaylı istatistikler yapılması, vergi verenden daha çok vergi almak düşüncesiyle değil vergi tabanını genişletmek, dolayısıyla kayıt dışı ekonominin boyutlarının azaltılması önemli olacaktır.
Bu yönde ciddi çaba göstermek zorundayız. Dolaylı vergilerden çok dolaysız vergiler, yani gelir vergisi ve kurumlar vergisi ile birlikte dolaylı olmakla beraber önemli bir vergi ayağı olan özellikle dahilde alınan KDV gelirlerinin temini hususunda ciddi performans gösterme ihtiyacımız vardır.
Yapısal sorunlarımızdan biri olan Personel, Sosyal Güvenlik ve Cari Transfer giderlerinin Genel Bütçe içerisindeki payı %76,73 oranındadır.
Devamlı surette artan ve adeta ikinci bir iş olarak karşımızda duran ve 2017 yılında ise 120 Milyona ulaşan ve personel giderlerinin yaklaşık %7’sine denk gelen Ek Mesai ödemelerinin Kamu Maliyesi yönünden sürdürülebilirliği olmayıp; verimlilik, adalet, istihdam açısından sorgulanmak zorunda olan ve hükümetimizin ivedi tedbir alması gereken bir sorundur.”
“Mal ve Hizmet Alım Giderleri’nin bütçe içerisindeki payı sadece %7.19”
“Maliye Bakanlığı ile diğer kurumlar arasındaki bütçe görüşmelerinin temeli olan Mal ve Hizmet Alım Giderleri’nin bütçe içerisindeki payı sadece %7.19’dur.
Sağlık Bakanlığı bütçesinde 2017 yılında geçmiş yıla oranla %22,5 artırılarak 78,5 milyon TL’na çıkarılan tıbbi malzeme ve ilaç alımları 2018 yılında %34,52 artışla 105,6 milyon TL’na yükseltilmiştir. Yine, 2017 yılında geçmiş yıla oranla %16,6 artırılarak 35 milyon TL’na çıkarılan Yurt içi ve Dışı tedaviler 2018 yılında %28,57 artışla 45 milyon TL’na yükseltilmiştir.
Doğrudan gelir desteği için 2017 yılında 2016 yılına oranla %17,24 artırılarak (birikmiş 50 milyon borcun 35’i dahil olarak) 170 milyon TL’na çıkarılan ödemeler 2018 yılında %14,71 artışla (birikmiş 45 milyon TL tüm borç dahil) 195 milyon TL’na yükseltilmiştir. Böylece 5-6 yıldır sürekli borç devreden durumdaki DGD ödemelerinde ilk defa temiz bir sayfa açılması hedeflenmektedir.
Yine Geçtiğimiz yıl 2017 Bütçesinin görüşülmesi sırasında bu kürsüden;
“Özellikle yerel gelirlerimizde, gelirlerin artırılmasına bağlı olarak hedeflerin tutturulması sonucu; görevimiz, ülkenin ihtiyacı olan projelerin hızla hayata geçirilmesidir. Bu bağlamda, reel sektör ile yatırımlara hız kazandırılarak, üretimi ve buna bağlı olarak istihdamı artırmak temel hedefimizdir” demiştim.
Buna paralel, 2017 yılında TC kaynaklı yatırımlar ve reel sektör destekleri öngörülenin üzerinde gerçekleşirken, yine 2017 yılında %78,85 artış ile 70 milyon TL’ndan 125,2 milyon TL’na yükseltilen ve öngörülenin üzerinde gerçekleşen Mahalli Kaynaklı Yatırımlarımız 2018 yılında %40,45 artış ile 175,8 milyon TL’na yükseltilmiştir. Bu rakam 2016 yılı mahalli kaynaklı yatırımlarına göre %151,21 artışa karşılık gelmektedir.”
SAAT: 11:30
Denktaş: “2018 Bütçesi ikinci kez hazırlandı”
“Şimdi sizlere 2018 Mali Yılı Bütçesi ile ilgili bazı bilgiler vermek istiyorum. 2018 Mali Yılı Bütçe Yasa Tasarısı ile;
Sürdürülebilir kamu finansman dengesinin kurulması,
Kamunun etkinliğinin ve özel sektörün rekabet gücünün artırılması,
Üretime dayalı büyümenin artırılması ve istihdamın önünün açılması,
Mali disiplinin sağlanarak devam ettirilmesi,
Yapısal tedbirlerin uygulamaya konulması,
Ekonominin istikrarlı bir hale getirilmesi,
Mevcut kaynakların üretken alanlara yönlendirilmesi,
Gelir artırıcı tedbirler yanında harcama disiplininin sağlanarak kamu kaynaklarının ekonomik ve verimli kullanılması, amaçlanmaktadır.
Bu amaçlar doğrultusunda,
2018 Mali Yılı Bütçe Yasa Tasarısı, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Cumhuriyet Meclisi Ekonomi, Maliye, Bütçe ve Plan Komitesi’nce beş milyar sekiz yüz on beş milyon (5,815,000,000) Türk Lirası Gider, beş milyar yedi yüz otuz iki milyon (5,732,000,000) Türk Lirası Gelir ve seksen üç milyon (83,000,000) Türk Lirası Bütçe açığı ile onaylanmıştır.
Öngörülen bütçe açığının iç kaynaklarla karşılanması hedeflenmektedir. Bunun bize daha fazla görev yüklediğinin bilinci ile çalışmalarımızı artırarak sürdüreceğiz.
2017 Mali Yıl Bütçesine göre, 2018 Mali Yılı Bütçesi;
Genel Bütçe Büyüklüğü %16,28 artış ve Genel Bütçe açığı ise %59,85 azalışla,
Yerel Bütçe Büyüklüğü %19,38 artış ve Yerel Bütçe açığı ise %5,89 azalışla,
hazırlanmıştır.
2018 mali yıl Bütçesinde Türkiye Cumhuriyeti Yardımları 635 milyon Türk Lirası, Türkiye Cumhuriyeti Kredileri 595 milyon Türk Lirası olarak öngörülmektedir.
Malumlarınız olduğu üzere 2017 yılında Tüketici Fiyatları Endeksi %14,68 oranı ile 2011 yılı %14,7 hariç olmak üzere son on yılın en yüksek seviyesinde seyretmiştir. Yukarıda belirttiğim üzere ikinci kez hazırlanan 2018 bütçesi, ilk hazırlanan bütçenin esasına dokunulmadan, hükümet programına da uyumlu, Tüketici Fiyatları Endeksi, büyüme oranları, döviz fiyatları ve asgari ücrete bağlı gelişmeler de dikkate alınarak hazırlanmıştır.
Devlet Planlama Örgütü verilerine göre KKTC ekonomisi; 2015 yılında %4.0 ve 2016 yılında %3.6 büyüme gerçekleşmiştir. 2017 yılında % 3.8, 2018 ve 2019 yıllarında %5.0 ve 2020 yılında ise %5.5 büyüme olacağı tahmin edilmektedir.
Bu bağlamda 2018-2020 Program döneminde ortalama %5.2 büyüme olacağı tahmin edilmektedir.
Cari fiyatlarıyla; 2015 yılında 10,222.5 milyon TL ve 2016 yılında 11,601.2 milyon TL olarak gerçekleşen Gayri Safi Yurtiçi Hasıla’nın, 2017 yılında 13,840.0 milyon TL, 2018 yılında 15,847.8 milyon TL, 2019 yılında 17,990.8 milyon TL ve 2020 yılında ise 20,414.9 milyon TL olarak gerçekleşeceği tahmin edilmektedir.
Buna göre Bütçe büyüklüğünün dağılımı şöyle:
Personel Giderleri 1,907,6 milyon TL
Sosyal Güvenlik Kurumu Devlet Primi Giderleri 107,7 milyon TL
Mal ve Hizmet Alım Giderleri 418,0 milyon TL
Faiz Giderleri 230,0 milyon TL
Cari Transferler 2,446,6 milyon TL
Sermaye Giderleri 349,9 milyon TL
Sermaye Transferleri 40,9 milyon TL
Borç Verme 16,6 milyon TL
Yedek Ödenekler 297,7 milyon TL’dır
Toplam Bütçe Büyüklüğü içinde oransal paylar ise şöyledir.
Personel Giderleri % 32.81
Sosyal Güvenlik Kurumu Devlet Primi % 1.85
Mal ve Hizmet Alımı Giderleri % 7.19
Faiz Giderleri % 3.96
Cari Transferler % 42.07
Sermaye Giderleri % 6.02
Sermaye Transferleri % 0.70
Borç Verme % 0.29
Yedek Ödenekler % 5.12
SAAT: 11:15
Maliye Bakanı Serdar Denktaş’tan sunuş konuşması:
“Ülke kaynaklarının çok iyi değerlendirilmesi ve etkin dağılımın sağlanmasına odaklanmalıyız”
Maliye Bakanı Serdar Denktaş, 2018 tarihinde Ekonomi, Maliye, Bütçe ve Plan Komitesi’nde görüşülmeye başlayan 2018 Mali Yılı Bütçe Yasa Tasarısı’na ilişkin sunuş konuşmasını yapıyor:
“21Şubat 2018 tarihinde Bakanlar Kurulu’nun onayı ile Cumhuriyet Meclisi’ne sunulan ve 28 Şubat 2018 tarihinde Ekonomi, Maliye, Bütçe ve Plan Komitesi’nde görüşülmeye başlayan 2018 Mali Yılı Bütçe Yasa Tasarısı, Komite’de yapılan yoğun bir çalışma sonucunda tamamlanmıştır.
Bütçe hazırlıklarında katkı koyan, Bakanlığımız çalışanlarına, gider ve proje tekliflerini katılımcı bir yaklaşımla hazırlayan tüm Kamu Kurum ve Kuruluş çalışanlarına, her bütçe döneminde olduğu gibi yoğun bir tempoda yürütülecek bütçe maratonunda katkı koyan Meclis çalışanları ile Ekonomi, Maliye, Bütçe ve Plan Komitesi’nin değerli Başkan ve Üyelerine ve bu sürece önemli katkılarda bulunan Bakan arkadaşlarıma, Bağımsız Kuruluş Temsilcilerine ve muhalefet Milletvekillerine teşekkür ediyorum.”
“Eleştiri ve önerilerin Hükümet’e de katkı sağlayacağına inanıyorum”
“Yeni yapılan seçim ve kısa bir süre sonra yapılacak yerel yönetimler seçimi atmosferinin etkisi altında sürdürülecek çalışmalar sırasında değerlendirme, eleştiri ve katkılara da teşekkür ediyorum.
Yapılacak değerlendirme, eleştiri ve önerilerin 02 Şubat, 2018 tarihinde oluşan yeni Hükümete de katkı sağlayacağı inancını taşıyorum.
Bu inançla, Ülkemizin imkan ve ihtiyaçları doğrultusunda mali disiplin ilkesiyle hazırladığımız Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti 2018 Mali Yılı Bütçesinin ülkemize hayırlı olmasını diliyorum.
Mali Yıl Bütçeleri esas olarak bir yasadır ve dayanağını Anayasa’nın 92.’nci maddesinden alan, yıllık olarak hazırlanan, Öncelikle Bakanlar Kurulu’nca mali yılbaşından en az iki ay önce Cumhuriyet Meclisi’ne sunularak, Komite’de görüşülerek Genel Kurul’da yasallaşan, özellik arz eden bir yasadır. Bu yasa, gelecek zaman periyodu için yapılan finansal bir öngörü, finansal bir plandır. Bunun için çok iyi çalışılması gerekmektedir.
Bu noktada; Bütçenin Hazırlama esaslarını ve uygulanmasını, sorumlulukları da belirleyecek olan Kamu Mali Yönetim ve Kontrol Yasa Tasarısı hazırlanarak, tüm kamu kurum ve kuruluşların bilgisine sunularak, gelen görüşler de dikkate alınarak ve değerlendirilerek Merkezi Mevzuat Dairesi ve Başsavcılık görüşlerine sunulmuş olduğunu da ifade etmek istiyorum.”
“Ülkemizin en büyük sorunlarından biri giderlerin gelirlerden fazla olması…”
“2018 Bütçesi hazırlanırken, bütçe uygulama sonuçları, döviz kurlarındaki değişmeler, büyüme ve enflasyon olarak adlandırdığımız Tüketici Fiyatları Endeksi (TÜFE) artışları temel dayanaklar olarak alınmıştır.
Kabul etmek gerekir ki, Ekonomi, Maliye, Bütçe ve Plan Komitesi’nde de belirttiğim gibi ülkemizin en büyük sorunlarından biri olan giderlerin gelirlerden fazla olması noktasındadır. Bu durum hepimizin de bildiği gibi borçlanma veya ödemelerin ötelenmesi sonucunu doğurmaktadır.
Sürdürülebilir kamu finansman dengesinin kurulması, gelir artırıcı tedbirler yanında harcama disiplinin sağlanarak kamu kaynaklarının verimli kullanılabilmesini teminen uygulanan maliye politikaları ile bütçe disiplini sağlanarak cari açığımızın kontrol altına alınma çabaları başarılı bir seviyeye ulaşılmıştır. Gelecek için bunu sürdürmeliyiz.
Bir noktayı daha özellikle vurgulamak isterim. Elbette ki ihtiyaç ve talepler her zaman olduğu gibi yüksektir. Devamlı bir söylem haline gelen biz daha çok gelir getiriyoruz, daha fazla harcama yapabilmeliyiz düşüncesinden vazgeçilmeli, ayrıca öngörülen gelir azaltıcı faaliyetlerden kaçınmalı ülke kaynaklarının da çok iyi değerlendirilmesi ve etkin dağılımının sağlanmasına odaklanmalıyız.
İlaveten, kalkınmayı önleyici ve mali istikrarı bozan iç borç yükünü azaltacak ödeme planlaması ile ödeme takviminin oluşturulmasına ağırlık verilecek olup bu hususta çalışmalarımız devam etmektedir.
Ancak, üzülerek ve tüm yapıcı uyarılarımıza rağmen ve gerekli tedbirlerin alınmadan yılbaşında seçim yapılmasının da uygun olmadığının yaşayarak hafızalarımıza kazındığı bu süreçte; hedeflerle uyumlu, geçmiş veri ve bilgileri de kullanılarak gelecek tahmin ve programlarına uygun olarak ihtiyaçların karşılanması yönünde etkin dağılımının en iyi şekilde yapıldığı ve kaybedilen zamanın da daha çok çalışılarak telafi edileceği inancı ile ikinci kez hazırlanan 2018 Mali Yılı Bütçe Yasa Tasarısı’nı onayınıza sunuyoruz.”
“2018 Mali Yılı Bütçe Yasa Tasarısı’na geçmeden geçmişe kısaca bakmak istiyorum.
Geçen yıl 2017 Bütçesinin görüşülmesi sırasında bu kürsüden de dile getirdiğim üzere;
2013 mali yılı 45,4 milyon TL,
2014 mali yılı 32,4 milyon TL,
2015 mali yılı 104,1 milyon TL Bütçe açığı ile kapatılmıştır.
2016 mali yılı yıl sonu tahminimize göre 107,7 milyon TL Bütçe fazlası öngörülmektedir. Elbette bu kaynak 2013-2015 dönemi bütçe açıklarımızın kapanması için yeterli olmamakla birlikte söz konusu açıkların finansmanına önemli oranda katkı sağlayacaktır. Geriye kalan açıkların kapanması için ise 2017 yılında bizlere önemli bir görev düşmektedir demiştim.
Kesin Hesap Yasa Tasarısı görüşülecek olan 2016 yılı açık tahmininde yanılmakla birlikte 373 milyon Türk Lirası olarak öngörülen açık 20,8 milyon Türk Lirası bütçe fazlasıyla kapatılmıştır.
2017 yılı bütçe öngörü ve gerçekleşme rakamlarına bakıldığında,
2017 yılı bütçe hazırlığına göre bütçede yer alan;
Asgari ücret %5,23 olarak öngörülürken %18.59 olarak gerçekleşmiştir.
Personel, Sosyal Güvenlik ve Maaş Benzeri ödemeler için kümülatif %7.1 artışa göre öngörülürken %14.68 TÜFE gerçekleşmesine bağlı olarak toplamda %16.14 artış gerçekleşmiştir. Bu artış oranı 2011 sonrası işe girenler için toplamda % 21’e karşılık gelmektedir.
Yıllardır çözülmeyen bir sorun olarak yurt içi tedavi ödemelerine bütçe öngörüsünün üzerinde fazladan 75,3 milyon Türk Lirası ödeme yapılmıştır.
Akaryakıtta öngörülen artış uygulanmayıp 2017 yılı FİF gelirlerinin öngörülenden daha az gerçekleştiği gerçeği ile de 2017 rakamlarını daha da çarpıcı kılmaktadır.
Bunlara rağmen 2017 yılsonu itibarıyla;
Bütçe Giderleri 5 milyar 23,6 milyon TL,
Bütçe Gelirleri 5 milyar 102,1 milyon TL,
Bütçe Fazlası 78,5 milyon TL, Olarak gerçekleşmiştir.”
2018 Bütçesi Cumhuriyet Meclisi Genel Kurulu’nda!
10:50 sıralarında Meclis Başkanı Teberrüken Uluçay başkanlığında toplanan Genel Kurul’da Maliye, Bütçe ve Plan Komitesi Başkanı Fikri Toros, 2018 Mali Yılı Bütçesi’ne ilişkin raporu sunuyor…
Komitemiz, 28 Şubat tarihinden, 5 Mart 2018 tarihine kadar dört toplantı gerçekleştirmiş ve temel amacı sürdürülebilir bir kamu finansman dengesi kurmak ve gerekli yapısal tedbirleri uygulamaya koyarak ekonomide kalkınma sürecini sağlayarak, üretime dayalı büyümeyi gerçekleştirmek olan 2018 Mali Yılı Bütçe Yasa Tasarısı’nı, Ek’teki Sunuş Gerekçesi ile Maliye Bakanının ve bakanlık yetkililerinin vermiş olduğu bilgiler ışığında, Bakanların, Bakanlıklara bağlı Dairelerin ve diğer bağımsız organ temsilcilerinin, Bütçeleri ile ilgili görüş ve icraatları hakkındaki bilgileri de alarak görüşmüş ve çalışmalarını tamamlamıştır.
Komitemizin, Tasarı üzerinde yapmış olduğu görüşmelere ilişkin sonuçlar şunlardır:
I. YASA METNİ:
Komitemiz, Tasarının 1’inci maddesini aynen ve oyçokluğuyla kabul etmiştir.
Tasarının 2’nci maddesini, maddeye bağlı “A”, “C” ve “D” (Ödenek, Kadro ve Araç) Cetvelleriyle birlikte değerlendiren Komitemiz, Raporun “Giderler” bölümünde de belirtildiği üzere, Devletin hizmet ve faaliyetlerinin yürütülmesi için öngörülen ödeneği toplam 5 Milyar, 815 Milyon Türk Lirası olarak aynen; Ek’li Cetvellerde ise yapılan teknik düzenlemelerle birlikte oyçokluğuyla kabul etmiştir.
II. GİDERLER:
1) Kurumsal 01; Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Bütçesi:
33 Milyon, 487 Bin, 300 Türk Lirası olarak önerilen Cumhurbaşkanlığı Bütçesi aynen ve oybirliğiyle kabul edilmiştir.
2) Kurumsal 02; Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Cumhuriyet Meclisi Bütçesi:
28 Milyon, 770 Bin, 400 Türk Lirası olarak önerilen Cumhuriyet Meclisi Bütçesi aynen ve oybirliğiyle kabul edilmiştir.
3) Kurumsal 03; Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Başbakanlığı Bütçesi:
139 Milyon, 230 Bin, 400 Türk Lirası olarak önerilen Başbakanlık Bütçesi aynen ve oyçokluğuyla kabul edilmiştir.
4) Kurumsal 04; Başbakan Yardımcılığı ve Dışişleri Bakanlığı Bütçesi:
68 Milyon, 482 Bin, 300 Türk Lirası olarak önerilen Başbakan Yardımcılığı ve Dışişleri Bakanlığı Bütçesi aynen ve oyçokluğuyla kabul edilmiştir.
5) Kurumsal 05; Maliye Bakanlığı Bütçesi:
2 Milyar, 509 Milyon, 745 Bin, 800 Türk Lirası olarak önerilen Maliye Bakanlığı Bütçesi aynen ve oyçokluğuyla kabul edilmiştir.
6) Kurumsal 06; İçişleri Bakanlığı Bütçesi:
256 Milyon, 649 Bin, 500 Türk Lirası olarak önerilen İçişleri Bakanlığı Bütçesi aynen ve oyçokluğuyla kabul edilmiştir.
7) Kurumsal 07; Bayındırlık ve Ulaştırma Bakanlığı Bütçesi:
214 Milyon, 357 Bin, 200 Türk Lirası olarak önerilen Bayındırlık ve Ulaştırma Bakanlığı Bütçesi aynen ve oyçokluğuyla kabul edilmiştir.
8) Kurumsal 08; Milli Eğitim ve Kültür Bakanlığı Bütçesi:
733 Milyon, 762 Bin, 300 Türk Lirası olarak önerilen Milli Eğitim ve Kültür Bakanlığı Bütçesi aynen ve oyçokluğuyla kabul edilmiştir.
9) Kurumsal 09; Ekonomi ve Enerji Bakanlığı Bütçesi:
91 Milyon, 742 Bin, 200 Türk Lirası olarak önerilen Ekonomi ve Enerji Bakanlığı Bütçesi aynen ve oyçokluğuyla kabul edilmiştir.
10) Kurumsal 10; Turizm ve Çevre Bakanlığı Bütçesi:
145 Milyon, 333 Bin, 100 Türk Lirası olarak önerilen Turizm ve Çevre Bakanlığı Bütçesi aynen ve oyçokluğuyla kabul edilmiştir.
11) Kurumsal 11; Tarım ve Doğal Kaynaklar Bakanlığı Bütçesi:
289 Milyon, 516 Bin, 700 Türk Lirası olarak önerilen Tarım ve Doğal Kaynaklar Bakanlığı Bütçesi aynen ve oyçokluğuyla kabul edilmiştir.
12) Kurumsal 12; Sağlık Bakanlığı Bütçesi:
423 Milyon, 114 Bin, 200 Türk Lirası olarak önerilen Sağlık Bakanlığı Bütçesi aynen ve oyçokluğuyla kabul edilmiştir.
13) Kurumsal 13; Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Bütçesi:
227 Milyon, 155 Bin, 400 Türk Lirası olarak önerilen Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Bütçesi aynen ve oyçokluğuyla kabul edilmiştir.
14) Kurumsal 14; Mahkemeler Bütçesi:
38 Milyon, 544 Bin, 500 Türk Lirası olarak önerilen Mahkemeler Bütçesi aynen ve oybirliğiyle kabul edilmiştir.
15) Kurumsal 15; Hukuk Dairesi (Başsavcılık) Bütçesi:
12 Milyon, 372 Bin, 700 Türk Lirası olarak önerilen Hukuk Dairesi (Başsavcılık) Bütçesi aynen ve oybirliğiyle kabul edilmiştir.
16) Kurumsal 16; Sayıştay Başkanlığı Bütçesi:
7 Milyon, 87 Bin, 700 Türk Lirası olarak önerilen Sayıştay Başkanlığı Bütçesi aynen ve oybirliğiyle kabul edilmiştir.
17) Kurumsal 17; Kamu Hizmeti Komisyonu Başkanlığı Bütçesi:
5 Milyon, 816 Bin, 800 Türk Lirası olarak önerilen Kamu Hizmeti Komisyonu Başkanlığı Bütçesi aynen ve oybirliğiyle kabul edilmiştir.
18) Kurumsal 18; Yüksek Yönetim Denetçisi (Ombudsman) Bütçesi:
2 Milyon, 326 Bin, 300 Türk Lirası olarak önerilen Yüksek Yönetim Denetçisi (Ombudsman) Bütçesi aynen ve oybirliğiyle kabul edilmiştir.
19) Kurumsal 19; Polis Genel Müdürlüğü Bütçesi:
287 Milyon, 505 Bin, 200 Türk Lirası olarak önerilen Polis Genel Müdürlüğü Bütçesi aynen ve oybirliğiyle kabul edilmiştir.
20) Kurumsal 20; Güvenlik Kuvvetleri Komutanlığı Bütçesi:
279 Milyon, 50 Bin Türk Lirası olarak önerilen Güvenlik Kuvvetleri Komutanlığı Bütçesi aynen ve oybirliğiyle kabul edilmiştir.
21) Kurumsal 21; Sivil Savunma Teşkilat Başkanlığı Bütçesi:
20 Milyon, 950 Bin Türk Lirası olarak önerilen Sivil Savunma Teşkilat Başkanlığı Bütçesi aynen ve oybirliğiyle kabul edilmiştir.
III. KADROLAR, ARAÇLAR VE DİĞER KURALLAR
Komitemiz, 2018 yılının hizmet ve faaliyetlerinin yürütülmesi için öngörülen ve 5 Milyar 815 Milyon Türk Lirası ödenek tahsis edilen Tasarının 2’nci maddesi aynen; bağlı “A”, “C” ve “D” Cetvellerini ise yapılan teknik düzenlemelerle birlikte oyçokluğuyla kabul etmiştir.
Komitemiz, Raporun “Gelirler” bölümünde de belirtildiği üzere, Bütçenin finansmanı için 5 Milyar, 815 Milyon, Türk Lirası gelir öngören Tasarının 3’üncü maddesini, maddeye bağlı “B” Gelirler Cetveliyle birlikte değerlendirmiş ve 3’üncü maddeyi Ek’li Cetvelinde yapılan teknik düzenlemeyle birlikte oyçokluğuyla kabul etmiştir.
Komitemiz, Tasarının Bütçe disipline ilişkin kuralları düzenleyen 4’üncü maddesinden 8’inci maddesine kadar olan maddeleri aynen ve oyçokluğuyla kabul etmiştir.
Komitemiz, Tasarının yedek ödeneklere ilişkin kuralları düzenleyen 9’uncu maddesinde, 16/1999 Sayılı Bütçenin Hazırlanması ve Uygulanmasına İlişkin Kurallar Yasasının 17’nci maddesine sehven yapılan düzeltilerek, ilgili yasanın atıf 14’üncü maddesi olarak değiştirmiş ve maddeyi yapılan bu değişiklikle birlikte oyçokluğuyla kabul etmiştir.
Tasarının 10’uncu maddesinden 23’üncü maddesine kadar olan maddeleri aynen ve oyçokluğuyla kabul edilmiştir.
Tasarının avanslara ilişkin kuralları düzenleyen 24’üncü maddesi yapılan teknik düzenlemeyle birlikte oyçokluğuyla kabul edilmiştir.
Tasarının cari transferleri düzenleyen 25’inci maddesi aynen ve oyçokluğuyla kabul edilmiştir.
Komitemiz, Tasarının “Yürürlüğe Giriş” yan başlıklı 26’ncı maddesini aynen ve oyçokluğuyla kabul etmiştir.
IV. SONUÇ:
1 Ocak 2018 – 31 Aralık 2018 tarihleri arasındaki bir yıllık devre içindeki gelir ve giderleri içeren 2018 Mali Yılı Bütçe Yasa Tasarısı, toplam 5 Milyar, 815 Milyon Türk Lirası olarak oyçokluğuyla kabul edilmiştir.