Dila ŞİMŞEK
Başbakan Ersin Tatar, Covid-19’a karşı ekonomik tedbirler kapsamında, esnafa yönelik ‘kredi desteğini’ açıkladı, iş insanları ve esnaf, “Daha fazla borçlandırma” diyerek tepki gösterdi.
Esnaf ve işverenlere yönelik Hükümetin hazırladığı ‘destek kredisine’ birçok çevreden eleştiri yağdı, kredi ‘destek’ değil, ‘halkı borçlandırma ve kriz’ olarak görüldü.
YENİDÜZEN’e konuşan Esnaf ve Zanaatkar Odası Başkanı Mahmut Kanber, krediyi ‘kapitalist bir dayatma paketi’ olarak değerlendirdi, halkı borçlandırılarak krizin yönetilemeyeceğini ve bu karardan geri dönülmesi gerektiğini söyledi.
İŞAD Başkanı Enver Mamülcü ise kredinin faiz oranına dikkat çekerek, %5’in altında bir faiz oranı beklenirken, %9’luk faizle karşılaştıklarını belirtti. Mamülcü, zaten haftalardır iş yapmayan ve para kazanmayan halkın, daha da zora sokulduğunu söyledi.
Başbakan Ersin Tatar, “Corona virüs salgınından olumsuz etkilenen işletmeler için düşük faizli, Kredi Garanti Fonu destekli 12 ay vadeli bir milyar Türk liralık bir kredi paketi oluşturulduğunu” açıklamıştı.
‘Çek ve Maaş Ödeme Destek Kredisi’nin %12 kredi faizi olduğunu, bunun %3’ünün devlet fonundan karşılanacağı ve %9’unu kredi alıcısının ödeyeceğini belirtmişti. Kredinin 12 aylık bir dönemi kapsadığını kaydeden Tatar, bunun ilk 6 ayının ödemesiz, ikinci altı ayının ise vadeli olduğunu bildirmişti. Bankaların ise tüketicilere 100 Bin TL ‘limit’ belirleyerek bu krediden yararlanma imkanı sunacağını söylemişti.
Bankalar Birliği, bu krediyi alacak, faaliyet göstermeyen işletme sahipleri için, sıradan ‘teminat, kefil’ gibi şartların koşulmayacağını, Covid-19 nedeniyle kapalı olan ve 100 Bin TL üzeri kredi çekecek her işletmenin krediden yararlanabileceğini kaydetti.
Bu hangi bankaları kapsayacak? Faiz şartları nelerdir?
Bankalar Birliği Başkanı Olgun Önal bu soruyu YENİDÜZEN’e şöyle yanıtladı: “Henüz netleşmemekle birlikte bankalarımızın neredeyse hepsi işletmelerimize ihtiyaç duydukları finansman desteğini sağlamak için hazır. Kredi, %12 yıllık faizli, ama 3 puan faiz iadesi olacak, müşterilerimize %9 faiz maliyeti olacak. Faiz dışında hiçbir ek ücret masraf komisyon ve vergi alınmayacak.”
Esnaf ve Zanaatkar Odası Başkanı Mahmut Kanber:
“Ekonomi değil dayatma paketi”
Esnaf ve Zanaatkar Odası Başkanı Mahmut Kanber, hükümetin krizin ekonomik boyutunu iyi yönetemediğine işaret ederek, kredi uygulamasının esnafı borç batağına sürüklediğini söyledi. Kanber, kredi modelini ‘kapitalist’ olarak değerlendirerek, sosyal devlet yapısına uymadığını dile getirdi. Kanber şu şekilde konuştu: “6 ay ödeneksiz olması bizim talebimizdi, ama düşük faizle... %12’lik faizin sadece %3’üne devlet katkı koydu. Bu süreçte kamuyu kurtarmak değil, halkı kurtarmak esas olmalıydı. Çoğu ülkede kredi faiz oranı %5’in altında, bazılarında faiz bile yok… Esnaf haftalardır evinde oturuyor. Evinin elektriğini, dükkan kirasını nasıl ödeyeceğini hesap ediyor, kaygı duyuyor. Ancak hükümetin ekonomiye dair aldığı tüm kararlar tehditçi ve zorlayıcı. Halk daha da borca girerek krizden çıksın diye bir öngörü olamaz. Sigorta primini ödemekte zorlanan esnafa, bankadan borç al deniliyor. Düşük faizle, bir yıl sonra ödeme tarihine başlayarak bu süreç atlatılabilirdi. Ancak bu zamanlarda alınan kararları, toplum unutmayacak. Buradan tüm işveren, esnaf, iş insanlarına birlik olma çağrısında bulunuyorum”