Fehime ALASYA
"1 Temmuz Açılma Süreci" de turizme yaramadı. Salgın nedeniyle son yılların en kötü sezonunu yaşayan turizm sektöründe Otelciler Birliği’ne üye işletmeler, Ağustos ayında %22 doluluk oranına ulaşabildi. İç turizm, küçük işletmelerin yüzünü güldürürken, büyük işletmelerin ekonomi çarkını döndürmeye yetmedi…
Salgından en çok etkilenen sektörlerin başında gelen turizm, geride bıraktığı yaz aylarını ve sezonun nasıl sonlanacağını YENİDÜZEN’e değerlendirdi.
Otel işletmeleri ‘kötünün iyisi’ olarak adlandırdığı Ağustos ayında dahi sezonun ölü olduğunu ifade ederken bu durum Kıbrıs Türk Otelciler Birliği (KITOB) verilerine yansıdı.
Küçük, büyük birçok işletme çok kötü bir yaz sezonu geçirdiğini anlatarak, Eylül ayı için de benzer öngörüde bulundu.
Dome Hotel Yönetim Kurulu Başkanı Bayram Karaman’ın dilinden dökülenler ise salgının 2020 yazında büyük işletmelere olan etkisini anlatmaya yetti: Karaman, “Savaş gördük, 1974’lü yılları yaşadık, tarihimizde hiçbir dönemde kıyaslanamayacak kadar kötü bir yıl geçirdik” dedi.
Küçük tesisler ise iç turizmi ‘can suyumuz’ olarak nitelendirdi.
Ağustos ayı doluluk oranı
Kıbrıs Türk Otelciler Birliği (KITOB), Ağustos ayında otellerin doluluk oranları ortalama yüzde 22 olarak kayıtlara yansıdı.
Küçük tesislerde ise bu doluluk oranının % 20 olduğu belirtildi. Birliğe üye toplam 111 işletmeden 43’ü bu yıl hiç kapılarını açmazken, 2 tesisin de tamamen boş olarak Ağustos ayını geride bıraktığı ifade edildi.
Söz konusu doluluk oranları ise kapalı olan 43 işletme ile ulaşılamayan 9 tesisin dışında bırakıldığı verilerle elde edildi.
KITOB üyelerindeki ortalama yüzde 22’lik doluluk oranında 5 yıldız kategorisindeki tesislerin doluluğu %24 geriye kalan küçük tesislerin doluluğu ise %20 olarak belirtildi.
Büyük işletmeler dert küpü
Geçtiğimiz yıl ile geride kalan Temmuz Ağustos aylarını kıyaslayan büyük işletmeler, “Kıyas bile yapılamaz, çok kötü bir yıl geçiriyoruz” ifadelerini kullandı.
Ağustos ayının Temmuz ayına göre bir nebze de olsa daha hareketli geçtiğini ifade eden turizm tesisleri, bunu ‘kötünün iyisi’ olarak nitelendirdi.
Ülkedeki sefer sayılarının kısıtlanmasına da atıfta bulunan işletmeler, sefer sayılarının düştüğünü, buna karşın vakaların giderek arttığını belirtti.
Küçük işletmelerin yüzünü iç turizm güldürdü
Özellikle iç turizmden memnuniyet dile getiren küçük işletmeler, “Yerli misafirlerimiz can suyu oldu” şeklinde konuştu. KITOB VERİLERİNDE Ağustos ayında küçük tesislerin doluluğu ise %20 olarak belirtilirken, 5 yıldız kategorisindeki tesislerin doluluğu ise %24 oldu.
Sadece hafta sonu canlılık yaşadığını vurgulayan küçük tesisler de Eylül ayı için karamsar…
Küçük işletmeler, sadece hafta sonu doluluk oranının yükseldiğini dile getirirken, bu durumun işletmenin genel ekonomisine çok fazla yansımadığını anlattı.
Eylül ayında özellikle yabancı turist ağırladığını anlatan küçük tesisler, bu açıdan eylül ayındaki doluluk oranının şimdiden düştüğünü dile getirdi.
Küçük- büyük birçok işletmenin en zor sezonu…
Dome Hotel Yönetim Kurulu Başkanı Bayram Karaman:
“Kara kara düşünüyoruz, inatla direneceğiz, savaş gördük, 1974’lü yılları yaşadık, otel hiç bu kadar boş kalmamıştı”
“Tarihimizde hiçbir dönemde kıyaslanamayacak kadar kötü bir yıl geçirdik. Savaş gördük, 1974’lü yılları yaşadık, otel hiç bu kadar boş kalmamıştı. Şu an 12 misafirimiz var. Düğünler, küçük yemekler gibi etkinliklerimiz var ama konaklama bakımından çok kötü durumda. Daha da kötüsü önümüzü göremiyoruz. Vaka sayıları artıyor, buna paralele gelen turist sayısı düşüyor. İnsanlar Dome Hotel’e değil, hiçbir yere gitmek istemiyorlar. Hafta sonu doluluk biraz artsa da yine de gelirler giderleri hiç karşılamıyor, kara kara düşünüyoruz. Umudumuz yok ama inadımız var. Salgına karşı inatla direneceğiz, Dome Hotel’i kapatmayacağız, bu salgın bir gün bitecek ve otelimiz yine ışıldayacak. Bu günlere gelmemizde sendikal platformun ciddi katkısı oldu. DAÜ-SEN otelimize üyelerini yönlendirdi, sendikalarımız da birçok konuda bizi destekliyor. Bu bizim için can simidi oldu. Yerli halk artık dışarı çıkmaya korkuyor, konaklamada değil de yeme, içme, seminer gibi çeşitli etkinliklerle bizi destekliyorlar.”
Acapulco Otel Pazarlama Müdürü Özer Özbilen:
“Geçmiş yıllarla kıyas yapılamayacak kadar kötü iki ay geçirdik”
“Ağustos Temmuz’a nazaran bir miktar daha iyi geçti ama bu durum kötünün iyisiydi. Hiç yabancı misafirimiz olmadı. TC’den ise gelen çok az kişi oldu. Türkiye’den çocuklu aileler hiç gelmiyor. Çok kötü bir yıl geçiriyoruz. Yerli misafirlerimizin ilgisi büyüktü ama 850 odalı tesiste çeşitliliğe ihtiyacımız var. Sadece yerli misafirlerle bu tesisin ayakta kalması mümkün değil. 1 Eylül’den itibaren zaten yerli misafirlerimiz de bir anda kesildi. Geçmiş yıllarla kıyas yapılamayacak kadar kötü iki ay geçirdik… Uçak sayıları da düştü, 13 uçak varken, 17 vaka yoktu. Seferler azaldı, vakalar arttı. Sağlık kesinlikle göz ardı edilemez ama bir şekilde de ekonominin çarklarının dönmesi gerek.”
Merit Lefkoşa Satış ve Pazarlama Şefi Tuğçe Ünsal:
“Çok kötü bir yaz sezonu geçirdik, böyle süreceğini öngörüyoruz”
“Temmuz ve Ağustos aylarında doluluğumuz yoktu, çok sakindik. Uçak seferleri düşürülünce daha da düştü. Otelimize yerli konaklama yok, çok yerli konaklama tercihi yok. Geçmiş yıllarla kıyaslanamaz bile çok kötü durumdayız. Çok kötü bir yaz sezonu geçirdik ve böyle süreceğini de öngörüyoruz.”
Livana Hotel Direktörü Sedat Gülay:
“Yerli misafirlerimiz can suyu oldu”
“Hafta sonu doluluk oluyor ama hafta içi doluluk çok azdı. 2 gün dolu, ama diğer 5 gün yüzde 50 boş.
Yerli misafirlerimiz can suyu oldu. İç turizmin bize katkısı çok iyiydi ama her şeye rağmen beklentinin yarınsı dahi karşılamadı. Bölgede yeni yatırımlar yapıldı, kredi kullanıldı ama bunların ödemesinde bile güçlük çekildi. Geçmiş yıllarda yabancı turist çok fazlaydı, bu yıl yabancı turist hiç yok. Sadece yerli misafirlerimiz var, o da hafta sonu.”
Kaplıca Beach & Resort Ahmet Zeki Genç:
“Hem plajda hem de otel ve restoranda işler çok düşüktü”
“Her yıl yaptığımız işin altıda birini yaptık. Hafta sonları % 60, hafta içi ise %2 doluluk oranıyla çalıştık. Geçen yıla kıyasla çok ama çok kötüydü. Hem plajda hem de otel ve restoranda işler çok düşüktü. Bizim zaten bu yılki destekçilerimiz yerli misafirlerimizdi. Eylül ayında olan işler daha çok düşecek. Hafta sonu olan doluluk da zaten işletmeyi döndürmeye yetmiyor.”
Kocareis Bungalows Direktörlerinden Ahmet Doğan:
“İç turizm, özellikle küçük işletmeleri sevindirdi”
“Tesisimiz daha çok yerli insanların tercih ettiği bir tesistir. Yerli misafirlerimiz gelemeye devam etti. Hatta bu yıl bu talepler oldukça arttı. Eylül ayı yabancı turistlerin tesise geldiği bir aydır ama burada çok düşüş yaşadık. Hiç yabancı turist yok. İç turizm, özellikle bizleri, küçük işletmeleri sevindirdi. Geçen yıllardan daha çok talep oldu da diyebiliriz. Çünkü insanlar yurt dışına çıkamadı. Bu yazdaki tercihler daha çok küçük işletmelere oldu.”