Fehime ALASYA
Rekor üstüne rekor kıran dövizdeki yükseliş, bir süredir kendini gerilemeye bıraktı.
Yılın ilk üç ayında hız kesmeyen dövizdeki yükseliş ve Türk Lirası’ndaki değer kaybı son günlerde frene bastı.
Yıl içerisinde 6,49 TL’yi bulan Sterlin’in hafta sonu 6,05 TL olduğu görülürken, 4,85 TL’yi bulan Dolar’ın 4,61 TL, 5,69 TL’ye dek yükselen Euro’nun ise 5,34 TL’ye geriledi.
Kurlardaki tırmanış, 24 Haziran Türkiye seçimi sonrası yerini düşüşe geçti.
2018 yılının ocak ayında başlayan tırmanış, mart ve nisan ayında doruk noktaya ulaşırken, son günlerde gerilemeye başladı.
20 Haziran tarihinden itibaren dövizdeki yükselişin duraklamaya başladığı, 24 Haziran Türkiye seçimi sonucuyla birlikte gerilemeye başladı. Düşüşteki bu seyrin devam edip etmeyeceği ise merak konusu oldu.
Dövizin bu seyrini YENİDÜZEN’e değerlendiren Kıbrıs İlim Üniversitesi İşletme Bölümü Başkanı, Ekonomist Doç. Dr. Erdal Güryay, dövizdeki düşüşün nedenini 24 Haziran Türkiye seçimi sonucuna bağlarken, bu durumun seyrine Türkiye’deki siyasi ve ekonomik sürecin etki edeceğini belirtti.
Güryay, “Eğer cumhurbaşkanı Merkez Bankası’nın faiz silahını kullanmasını rahat bırakırsa ve faizlerle ilgili tutumunu değiştirse büyük ihtimal kurlar düşmeye devam eder. Ancak kurların çok fazla eski seviyelerin dönmesini de kimse beklemesin” dedi.
Yıl içerisindeki en yüksek kurların görüldüğü mayıs ayında; Sterlin 6,49 TL’ye, Dolar 4,85 TL’ye, Euro ise 5,69 TL’ye ulaşmıştı. Buna karşın 20 Haziranda başlayan duraklama dönemin ardından 24 Haziran’da düşüşe geçen döviz ile birlikte hafta sonu Sterlin 6,05 TL’ye, Dolar 4,61 TL’ye, Euro ise 5,34 TL’ye geriledi.
Yıl içerisinde 6,49 TL’yi bulan Sterlin’in hafta sonu 6,05 TL’ye indi, 4,85 TL’yi bulan Dolar 4,61 TL, 5,69 TL’ye dek yükselen Euro ise 5,34 TL’ye geriledi…
Döviz 2018’de hız almıştı…
KKTC Merkez Bankası verilerine göre Euro 1 Ocak tarihinde 4.52 TL’den güne başlarken, Dolar 3.77 TL, Sterlin ise 5.10 TL olarak yılı karşılamıştı.
Yılın ilk günlerinde başlayan tırmanışın haziran ayına dek sürdüğü görülürken, 2018 yılının ilk altı ayı içerisinde Sterlin en yüksek 6,49 TL seviyelerine ulaşmış, Euro 5,69 TL, Dolar ise 4,85 TL’yi görmüştü.
Temmuz ayına girdiğimiz ilk günlerde ise dün itibariyle döviz kurlarından Euro 5,34 TL, Dolar 4.61 TL, Sterlin ise 6.05 TL’den işlem gördü.
24 Mayıs günü 4,85 TL olan Dolar, 5,69 TL olan Euro ve 6,49 TL olan Sterlin, 24 Haziran sonrasında gerilemeye başlayarak dün itibariyle şu seviyede görüldü;
Dolar 4,61 TL, Euro 5,34 TL, Sterlin ise 6,05 TL’den işlem görmeye başladı.
Düşüş son günlerde arttı
20 Haziran tarihi ile kurlardaki tırmanışın durduğu görülürken, 24 Haziran Türkiye seçimi sonrasında ise düşüşün başladığı görüldü.
Buna göre; 20 Haziran tarihinde 5,50 TL olan Euro, 24 Haziran tarihinde 5,49 TL’ye gerilerken bu rakam hafta sonu 5,34 TL’ye indi.
Sterlin ise 24 Haziran tarihinde 6,27 TL iken, 20 Haziran tarihinde 6,29 TL, hafta sonu ise 6,05 TL olarak geriledi.
Euro ve Sterlin yanında Dolarda da hareketlilik görüldü. Dün itibariyle 4,61 TL olan Dolar’ın 24 Haziran tarihinde 4,71 TL olduğu kayıtlara geçti.
Dövizdeki düşüşün nedenini 24 Haziran Türkiye seçimi sonucuna bağlayan Kıbrıs İlim Üniversitesi İşletme Bölümü Başkanı, Ekonomist Doç. Dr. Erdal Güryay, bu durumun seyriyle ilgili Türkiye’deki siyasi ve ekonomik sürecin etki edeceğini belirtti.
Kıbrıs İlim Üniversitesi İşletme Bölümü Başkanı, Ekonomist Doç. Dr. Erdal Güryay:
“Kurların eski seviyelerine dönmesini kimse beklemesin”
“İlk üç ayda çok hızlı yükselen kurlar, seçimlerden sonra duruldu. Yatırımcı da yabancı da herkes beklemede...
Seçimlerden sonra ise düşüş başladı. Bu düşüşün nedeni bu oldu. Seçim sonuçları, siyasi istikrar gibi bir şey algılandı. Ancak bu seçimlerden sonra başkanlık sistemi söz konusu… Yani tüm icra artık Türkiye Cumhurbaşkanının elinde... Düşüş var ama aynı zamanda da tetikte bekleme var. Seçimlerden sonra artık cumhurbaşkanı onay makamı olmaktan çıktı, tüm icra onun eline geçti, tüm söz hakkına sahip oldu.
Yerli ve yabancı yatırımcılar, iş adamları, herkes bir bekleme aşamasına girdi. Düşüşünün sebebi aslında insanların yeni iktidardan olumlu beklentileri olduğunu gösteriyor. Yani insanlar, Cumhurbaşkanı kuracağı kabine ile veya uygulayacağı ekonomik programla kurlardaki yükselişi durduracağı beklentisi içerine girdi.”
“Cumhurbaşkanı tutumunu değiştirse büyük ihtimal kurlar düşmeye devam”
“Bu düşüş seyrinin devam edip etmeyeceği ise ekonomi politikalarıyla ilgili bir durum… Bu Cumhurbaşkanının ekonomi kabinesi ve politikasıyla ilgili bir durumdur.
Eğer cumhurbaşkanı Merkez Bankası’nın faiz silahını kullanmasını rahat bırakırsa ve faizlerle ilgili tutumunu değiştirse büyük ihtimal kurlar düşmeye devam eder. Ancak kurların çok fazla eski seviyelerin dönmesini de kimse beklemesin. Çünkü halen daha çok büyük bir cari açık ve seçimler dolayısı ile bütçe açığında ciddi bir büyüme meydana geldi. Bunların yanında dış konjonktür de ciddi değişiklikler var. ABD’nin Çin’e karşı uyguladığı savaş ve ambargo, yüksek vergiler, Amerika merkez banaksının faiz artırımının devamını açıklaması, reyting kuruluşlarının Türkiye’nin notunu ciddi şekilde düşürmesi gibi etkenler Türkiye ekonomisi üzerinde olumsuz etkiler yapacaktır.
Türkiye, son 10 yıllık büyüme modeli cari açıkla, yani borçlanarak yabancı parayla büyümekti. Az önce saydığımız içsel ve dışsal göstergeler Türkiye’nin yeni dönemde borçlanmasını ciddi şekilde zorlayacaktır. Bu durumda da Türkiye’nin bu kriz ortamından çıkması ancak küçülerek mümkündür. Tam da bu noktada sorun başlıyor…
Bekleme süreci de budur, insanlar bunu bekliyor.”