Didem MENTEŞ
Yıllardır üniversite gençliğinin ayakta tuttuğu Mağusa esnafı son yıllarda ekonomide yaşanan sıkıntıyla birlikte dövizdeki artıştan oldukça etkilenmiş durumda.
Mağusa kale içi çarşı bölgesindeki esnaf, yerli halkın çarşıya pek ilgi göstermediğini, turistlerin de yeterli katkıyı sağlamadığına işaret ederek, “gün olur siftah yapmadan dükkan kapatıyoruz” dedi.
Dövizin giderek artması nedeniyle dükkan kiralarını da ödeyemez duruma geldiklerini aktaran bazı esnaf, Hükümetin sorunlarına çare üretmesini istedi.
Esnaf dertli
Hafta içi çarşından neredeyse yerli müşteri geçmediğini söyleyen bazı esnaflar, “durum çok kötü hiç iş yok” diyerek büyük sıkıntı içerisinde olduklarını aktardı.
Kimi esnaf turistin çarşıya önemli katkısı olduğunu kimi esnaf da yeterli katkıyı göstermediği noktasında görüş ayrılığı yaşarken, genel olarak işlerin durgun olduğu noktasında birleşti.
Dövizin giderek artması nedeniyle dükkan kiralarını da ödeyemez duruma geldiklerini aktaran bazı esnaflar, Hükümetin çarşının canlanması ve para birimi konusunda girişimler yapması gerektiğine dikkat çekti.
Esnaf ne dedi? Esnaf ne dedi?
Ahmet Ekenel: “Esnaf çok zor durumda”
“Esnaf olarak sabah çarşının boş olduğunu gösteren fotoğrafını çekip sosyal medyaya koyduk. İnsanların alım gücü azaldı. İşler kesat. Kara kara işin içinden nasıl çıkacağımızı düşünüyoruz. Siz de görüyorsunuz çarşının durumu. Saat 11:30 oldu siftah yapmış değilim. Esnaf çok zor durumda. Hükümetin artık bu işe el atması lazım. Bizlere nasıl yardımcı olabilirler? Çarşıyı nasıl canlandıra biliriz? Döviz karşısında halk da esnaf da zor durumdadır. Çarşıya gelen turistlerin de pek katkısı yok. Çünkü para harcayan turist de gelmiyor. Bir eşyaya ‘10 Euro’ dediğiniz zaman, ‘çok para’ diyor. Başka bir şeye 5 lira de, 2.5 lira der. Bu turistin piyasaya katkısı olmaz. Daha kaliteli turistin gelmesiyle belki bir şey olacağını umuyoruz. İlla ki katkısı var ama kaliteli turist şuan adamızda yok”
Mehmet Dal: “Genel olarak çarşı esnafın işleri durgundur”
“Çarşının duruma ortadadır. Turistin büyük katkısı oluyor. Eğer turist de olmazda piyasa tamamen kurur. Yerli vatandaş da gelir ama aybaşından aybaşına gelir. Sürekli olarak bizi ayakta tutan turistlerdir. Turistler de olmaz işimiz zordur. Dövizin yükselmesi de etkili oldu. Daha önce 60’a sattığını yine 60’a satan, 15 Euro idi şimdi oldu 12 Euro. Her açından turistin faydası var. Genel olarak çarşı esnafın işleri durgundur”
Aydın Baysal: “Bazen satışım çok olur bazen az”
“Benim işlerim biraz idare eder. Yerli müşteri yok ama yabancı müşteriler bir şeyler alır. Yabancılar alışveriş yapar. Yabancı müşteri de bir şey satın alacaksa içeri girer almayacaksa, hiçbir şeye dokunmaz. Ben yabancı müşterilerden memnunum. Çanta, magnet, anahtar olsun satın alırlar. Satışlarım idare eder. Bazen satışım çok olur bazen az. Ben işlerimden memnunum.”
Jale Şen: “Eskiye göre işler azdır”
“İşlerimiz eskiye göre biraz daha azdır. Turistler de çok az alışveriş yapar. Yerli halk ise hiç gelmez. Kazancımız kiraya da yetmiyor. Döviz bizi çok etkiledi. Çarşı esnafının kalkınması için yerli halkın destek vermesi lazım. Gelen turistler de birazcık paralı olsun da alıveriş etsinler. Çünkü çokluk alışveriş yapmazlar. Bir ürün soruyorlar onu koyuyoruz bu defa eski mal kalıyor. Yerli halkın aldığı şeyler hep bitti, turiste döndük”
Mehmet Balkıs: “Gerçekten durum çok kötü”
“Esnafın satışlar iyi değil. Dövizin artışı bizi çok etkiliyor. Her şey dövize döner ve esnaf da dövizle çalışırsa etkileyemeyecek. Kıbrıs Cumhuriyeti Euro para birimine girdi lazım biz de girelim. O zaman ödemelerimiz hep Euro üzerine olur, taksitleri de hep Euro üzerinden ödersek dövizden etkilenmeyiz. Şuandaki esnaf çok zor durumdadır. Ocak, Şubat, Mart maalesef en durgun dönemdir. İş yok… Geçtiğimiz sene biraz kıpırdama oldu ama gerçekten durum çok kötü. Ödemleri yapamıyoruz. Ödemeler halinde geçim de sağlayamıyoruz. Hükümet ya döviz kurunu sabit tutacak ya da bütün esnafa alışverişlerinde döviz kullanacak. Ancak bu iş bu şekilde düzelir”
Sabri Umay: “Siftah etmedim”
“Döviz giderek artıyoruz dükkan kirası da artıyor. Dükkan kiram sterlin üzerindendir. İkinci Temmuz geliyor 600 TL öderken şimdi 800 TL ödeyeceğim yani birden 40 sterlin arttı. Temmuz ayı geldiğinde yine artış olacak 20- 30 TL isteyecek ama zaten artmış durumda. 44 yıllık esnafın, çarşıda işler bitti. Siftah etmedim. Talebeler buraya gelmez. Derinya kapısı açılsa da katkı olacağını sanmam çünkü buradan hiçbir şey satın almazlar”