Liderler, yoğunlaştırılmış müzakereler çerçevesinde bugün 5 saat süren bir görüşme gerçekleştirdiler.
Cumhurbaşkanı Derviş Eroğlu ile Rum Yönetimi Başkanı Dimitris Hristofyas arasında bu sabah 10:10’da başlayan görüşme, saat 15:00’de tamamlandı.
Lefkoşa ara bölgede BM Kıbrıs Özel Temsilcisi’nin ikametgahında yer alan yaklaşık 5 saatlik görüşmede liderler “Avrupa Birliği ile İlişkiler” başlığını ele aldı.
“İMZA KOYMA YETKİM VAR”
Cumhurbaşkanı Derviş Eroğlu, Rum Yönetimi Başkanaı Dimitris Hristofyas ile AB başlığını ele aldıkları bugünkü görüşmede doğalgaz konusunun gündeme gelmediğini söyledi.
Türkiye ile New York’ta imzalanan anlaşmanın, hem KKTC’nin hem de Türkiye’nin kararlılığını kamuoyuna göstermesi bakımından çok önemli bir adım olduğuna işaret eden Eroğlu, bu anlaşmanın Rum tarafını da etkilediğini belirtti.
Cumhurbaşkanı Derviş Eroğlu, Rum Yönetimi Başkanı Hristofyas ile gerçekleştirdiği görüşmeden dönüşte Cumhurbaşkanlığı’nda basına yaptığı açıklamada, bugünkü görüşmede AB başlığını ele aldıklarını söyledi.
Konuyla ilgili önerilerini yazılı olarak sunup, detaylı bir şekilde anlattıklarını kaydeden Eroğlu, varılacak anlaşmanın birincil hukuk olması ve buna paralel olarak AB ile ilişkilerin nasıl olacağı konusundaki görüşlerini ortaya koyduklarını belirtti.
Eroğlu, tarafların AB uzmanlarının, Perşembe sabahı saat 10.00’da biraraya gelerek, yakınlaştırma çalışması yapacağını da söyledi.
Cuma günkü görüşmede güvenliğin iç boyutu olan “polis” konusunu tartışacaklarını kaydeden Eroğlu, geçmişte elde ettikleri yakınlaşmaları daha da artırma ve bu başlığı bağlama düşüncesinde olduklarını belirtti.
"DOĞALGAZ GERGİNLİĞİ"
Cumhurbaşkanı Derviş Eroğlu, bir soru üzerine, Güney Kıbrıs’ın Doğu Akdeniz’de doğalgaz ve petrol arama girişimiyle ilgili olarak görüşmede herhangi bir tartışmanın olmadığını söyledi. Eroğlu, “Rum tarafı açmayınca biz de açmadık” dedi.
Eroğlu, şöyle devam etti:
“Türkiye ile anlaşma yapmamızdan önce gerçekleşen son görüşmede araştırmayı ertelemesini önermiştik. Erteleme olmazsa bizim de atacağımız adımlar olacağını söylemiştik. Ertelemediği için bizim attığımız adımı da biliyorsunuz”.
“ANLAŞMA ÖNEMLİ ETKİ YAPTI”
Cumhurbaşkanı Derviş Eroğlu, New York’ta TC Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan ile imzaladığı anlaşmanın, New York’ta ve ilgili taraflar üzerinde önemli etki yaptığını söyledi.
Eroğlu, “Hem bizim hem de Türkiye’nin bu konudaki kararlılığını kamuoyuna göstermesi bakımından çok önemli olmuştur” dedi.
Cumhurbaşkanı Eroğlu, şöyle devam etti:
“Mühim olan, bu anlaşmanın yapılışı ve yapıldığı merkez. Bunlar dikkate alınırsa, KKTC için çok önemli mesajların dış dünyaya verildiği kendiliğinden ortaya çıkmış olur. Rum tarafı da atmış olduğumuz adımlardan oldukça etkilenmiştir”.
“ANLAŞMA YAPMA YETKİM VAR”
Konunun Cumhuriyet Meclisi’nde de tartışıldığına işaret eden Eroğlu, “yoktur” dense de Cumhurbaşkanı olarak anlaşma yapma yetkisi bulunduğunu söyledi.
Eroğlu, geçmişte de bunun örnekleri olduğunu kaydederek, “Devletin başı olarak herhangi bir anlaşmaya imza koyma yetkim var, ama bu gibi anlaşmaların Meclis’ten geçmesi gerekir. Meclis’ten geçmediği sürece uygulama aşamasına gelmez” dedi.
Cumhurbaşkanı Eroğlu, New York’ta imzalanan anlaşma ve ondan sonraki gelişmeler için bugün saat 17.00’de Başbakan İrsen Küçük ile Cumhurbaşkanlığı’nda bir görüşme gerçekleştireceklerini de belirtti.
“MÜZAKERELERDE YENİ AŞAMAYA GİRİLECEK”
BM Genel Sekreteri’nin Kıbrıs Özel Danışmanı Alexander Downer, Cumhurbaşkanı Derviş Eroğlu ile Rum Yönetimi Başkanı Dimitris Hristofyas’ın Cuma günü en son başlık olan “Güvenlik” başlığını görüşeceklerini, haftaya ise görüşmelerde yeni bir aşamaya girileceğini bildirdi.
Downer, liderlerin bugün ara bölgede gerçekleştirdikleri görüşmesinin ardından basına yaptığı açıklamada, liderlerin Cuma günkü planlı görüşmelerinde “Güvenlik” başlığının görüşüleceğini, böylece bu hafta sonuna kadar tüm başlıkların (toplam altı başlık) görüşülmüş olacağından, gelecek hafta yeni bir aşamaya girileceğini söyledi.
Downer, yeni aşamanın; Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri ile Ekim ayı sonunda yer alması öngörülen üçlü görüşmeye hazırlık şeklinde olacağını, görüşmelerdeki yeni aşama hakkında yarın iki liderle de görüşeceğini kaydetti.
Alexander Downer, liderlerin bugünkü görüşmede “Avrupa Birliği ile İlişkiler” başlığını ele aldıklarını, Perşembe günü konu üzerindeki uzmanların biraraya geleceğini söyledi.
SORULAR
Rum tarafının, petrol ve doğalgaz aramasının müzakereleri aksatabilme olasılığının sorulması üzerine Downer, bugünkü görüşmede konunun konuşulmadığını, görüşmelerin petrol konusunun gündeme oturmadan önceki şekliyle devam ettiğini kaydetti.
Liderlerin petrol konusunu 3 hafta önce yer alan görüşmede ele aldıklarını belirten Downer, liderlerin petrol konusunun görüşmelerde gündeme getirilmesinin müzakereleri rayından çıkaracağı bilincinde olduğunu söyledi.
Liderlerin müzakere sürecinde çözülmesi gereken çekirdek konuları ayrıştırdığını belirten Downer, “Yavaş ilerlediler, ancak hidrokarbonu görüşmeye kalksalar hedefe ulaşmamıza hiç yardımcı olmayacaktı” dedi.
Downer, kendisinin hidrokarbon konusunu her iki taraftaki lider ve farklı ülkelerin devletleri ile görüştüğünü de kaydetti.
Görüşmelerin rayından çıkmasını istemediklerini ancak bir antlaşma olduğu takdirde doğal kaynak ve su konusunda birleşik federal Kıbrıs hükümetinin yetkili olacağını belirten Alexander Downer, “Bu iki tarafın antlaşmaya vardığı bir şey” dedi.
“ARABULUCULUK ÖNERİSİ GELMEDİ”
Cumhurbaşkanı Derviş Eroğlu’nun petrol arama konusunda BM Genel Sekreteri’ne sunduğu önerilerin anımsatılması üzerine Downer, “taraflardan birinin BM’ye petrol konusunda arabuluculuk yapma önerisi getirmesi durumunda bunun ele alınacağını, ancak bunun henüz yapılmadığını” söyledi.
Alexander Downer, “Eğer iki taraftan bu konuda rol almamız istense, bunu Genel Sekreteri’ne iletiriz ve Genel Sekreter de bir karar alır, ancak bu henüz olmadı” dedi.
Downer, BM Genel Sekreteri’nin taraflara bu konuda kendilerine hakim olmaları çağrısında bulunduğunu da kaydetti.