Murat OBENLER
Kâr amacı gütmeyen bir kültür organizasyonu olan A.E.I. Audıovısual Forum tarafından 2018 yılında düzenlenmeye başlayan Kıbrıs Uluslararası Arkeolojik, Etnografik ve Tarihi Belgesel Festivali, 26 Ekim-3 Kasım tarihleri arasında 7.kez düzenleniyor. Festival Direktörü Stavros Papageorghiou tarafından kamuoyuyla paylaşılan programa göre toplam 14 ülkeden 29 belgesel üç kategoride yarışacak. Film gösterimlerinin yanısıra çocuklar ve gençler için eğitim ağırlıklı bölümleri, fotoğraf sergisi, ustalık dersi, CİNeDUCATION atölye çalışmaları ve sinemacı-akademisyenlerin sunumlarından oluşan geniş bir içerikle bu yıl yine "İnsanın, Zaman ve Mekanda Yolculukları" sloganıyla sinemaseverlerle buluşacak festival yine dolu dolu programıyla dikkat çekiyor.
Jüride Yeliz Şukrü de görev alıyor
Kültür Bakan Yardımcılığı’na bağlı Modern ve Çağdaş Kültür Dairesi’nin Politismos programı ile Culture ve Cyprıa programı çerçevesinde kurumsal sponsor olarak yer aldığı ve Uzun Metrajlı, orta metraj ve kısa metraj Belgesel kategorilerinde En İyi Belgesel, En İyi Yönetmen ve En İyi Fotoğraf Ödülü’nün verileceği festival jürisinde her kategoride 3 olmak üzere toplam 9 jüri üyesi filmleri değerlendirecek. Uzun Metrajlı Belgesel Yarışma jürisinde Sevilya Ün. Sinema Bölümü’nden akademisyen Prof. Manuel Blanco Perez, Romanyalı film yapımcısı ve eğitmen Simona-Ioanna Badea ile Frederick Ün. Sanat ve İletişim Bölümü’nden asistan Prof. Panicos Charalambous yer alırken Orta Metraj Yarışma Jürisi’nde Filistinli-Belçikalı yapımcı, gazeteci, sinemacı ve sosyal bilimler araştırmacısı Hadil Alramli, Kıbrıslı belgesel sinemacı Yeliz Shukri, Yunan belgesel sinemacı ve tiyatro oyuncusu Annetta Papathanasiou, Kısa Metraj Belgesel Yarışması’nda ise UCLan Kıbrıs Üniversitesi’nde BSc Medya Yapım Bölümü Başkanı ve akademisyen Dr. Christiana Varda, Görüntü Yönetmeni Hector Papageorgiou ve yazar-yönetmen Andreas Kyriakou görev alacak.
Gösterimlerin CVAR’da yapılacağı yarışmada Türkiye’den de iki film var
Bu yıl AEI Film Festivali, Lefkoşa Surlariçi’nde yer alan Centre of Visual Arts and Research (CVAR) Costas ve Rita Severis Vakfı(285, Ermou Caddesi)binasında gerçekleşecek. Türkiye’den de iki filmin yarıştığı festivalde bu yıl adanın kuzeyinde yapılmış herhangi bir film yer almıyor.
FİLM SEÇKİSİ
“Rodakis’i Ararken”
Yönetmen: Kerem Soyyılmaz
2023,Türkiye-Danimarka ortak yapımı,60 dk.
Gösterim tarihi: 29/10 SALI, SAAT: 17:30
1887 yılında 17 yaşında ölen Chrysoula, İstanbul’a 100 km uzaklıktaki küçük bir köydeki evlerinin zeminine gömüldü. 37 yıl sonra Chrysoula’nın ailesi nüfus mübadelesi nedeniyle onu evin zemininde gömülü bırakıp Kuzey Yunanistan’a sınır dışı edildi. 100 yıl sonra bu eski evde yaşayan bir aile zemin tamiratı yaparken Chrysoula’nın mezar taşını buldu. Film yönetmenin 2016’da taşın bulunması, taşın ailesinin araştırılması ve 2022’de Selanik’te son bulan arayış üzerine kendi ve ailesinin başından geçenleri anlattığı bir öykü. Rodakis’i Ararken, Türkiye ve Yunanistan halklarını bir mezar taşı üzerinden birleştiren, tarihi kopuklukları gözden geçirirken yeni yaklaşımlar getiren bir belgesel. Ulus devlet yaratım sürecinde gözden kaçmış olan, din bazlı ayrışmanın basit insanların basit hayatları üzerindeki etkisine dair, nüfus mübadelesi ve cumhuriyetin 100. yılında anlamlı bir hikaye.
ANNE, TÜRKLER GELIYOR! "İki Tarih Arasında"
Yönetmenler: Doç.Dr.Kurtuluş Özgen-Hasan Özgen
Gösterim Tarihi: PERŞEMBE, 31/10 | 20:30
Süre 75 dk. (İNG Altyazılı)
Uygarlık-medeniyet büyülü bir kavram…Ancak günümüzün “medeniyet” kavramı, modern kapitalizmin toplumları sömürgeleştirme evresinin miras ve bu bakış Dünya’yı “uygarlar” ve “barbarlar” olarak ikiye bölüyor. Küresel emperyalizm de bu ideolojiye dayanarak dünyanın her tarafını işgal edip yağmalıyor, halkları köleleştiriyor. Belgesel, Türklerin tarihi üzerinden “uygar-yerleşik” olanla “barbar- göçer” olanın tarihsel köklerinden bakarak yola çıkıyor. Göçer gelenek ile yerleşik mülkiyetçi toplumların iş birliği ve çatışmasından doğan devlet anlayışına değiniyor ve Türklerin bu mirası, Anadolu’da gerçekleştirdikleri Selçuklu ve Osmanlı gibi yerleşik toplum-devlet yapıları üzerinden de ele alıyor. Belgesel, kaba ve etnik milliyetçiliğe de hamaset yerine akıl ve bilgi odaklı bakmanın sonuçlarını gösteriyor. Tarihin kahramanlar kadar, toplumların, kurumların, gelenek ve kültürlerin de tarihi olduğunu vurgulamaya çalışıyor.
Ölü Bölge
Yönetmen: Ioannis Panayi …….. Gösterim Tarihi: 29/10, SALI,20:45 (17 DK)
Film, 1974'teki işgalden 49 yıl sonra, Lefkoşa'nın eski kentindeki günlük yaşama yaklaşıyor. Yeşil Hat boyunca yıkıntılar arasında yaşayan sakinlerin yaşamları üzerindeki etkinin tasviri aracılığıyla, 1963-64 toplumlararası çatışma ve ardından gelen istiladan bu yana yerel halkını marjinalleştiren modern bir toplumun zıt yönleri vurgulanıyor.
Venüs de Milo, Silahsızlandırıcı Güzellik
Yönetmen: Natacha Giler …… Gösterim Tarihi: 26/10, CUMARTESİ 21:15(57 dk)
Kalemin birkaç darbesiyle, silueti çizilebilir, hepsi arasında tanınabilir – bükülmüş göğüs, kesilmiş kollar... İki metre beyaz mermer ve fantezilerimizin ve hayal gücümüzün yansıtıldığı iki yüzyıllık gizemler. Nasıl oldu da tüm eski başyapıtlar arasında, durmadan yeniden yorumlanan, yeniden üretilen, gasp edilen ve paylaşılan bu zamansız ve evrensel ikon haline geldi?
Burada Geçirdikleri Zaman(The Time they Spent Here)
Yönetmen-Yapımcı: Ed Owles …… Gösterim Tarihi: 28/10 PAZARTESİ, 21:45 (10 dk.)
Kaya sanatının büyüsü nedir? İsveç'in Tanum kentinde bulunan iki deneyimli arkeolog, İsveç'in Bronz Çağı oymalarının en iyi nasıl kaydedileceğini araştırıyor,dijital ve analog belgeler arasındaki farkları inceliyor.
Siyah Altın(Blackgold)
Yönetmen: Christodoulos Tsielepis …… Gösterim Tarihi: 26/10 CUMARTESİ, 18:45(15 dk.)
Kıbrıs kültürü ile ilgili etnografik bir belgesel. Geçmişte keçiboynuzunun değerini gösterir, zamanla azalan arazi alanları nedeniyle geleneksel keçiboynuzu işleme yöntemi azalmaktadır. Keçiboynuzu ve türevlerinin restorasyonu için yeni arazilerin yeniden yaratılmasıyla keçiboynuzunu canlandırma eylemlerinden bahsedilir.
Taş Üstüne Taş
Yönetmen: Paschalis Papapetrou ….. Gösterim Tarihi: 30/10 ÇARŞAMBA, 18:45 (70 DK)
CSTC (ΕΤΕΚ) ve Stone to Stone Vakfı sizi "Stone Upon Stone" belgeselinin ilk gösterimine davet ediyor. "Kuru bina, kil olmadan taş üstüne taş. İlkel yapılaşma, eski çağlardan beri hayatta kalmak, çorak topraklarda ekim için arazi oluşturmak, ürünleri harmanlamak, katran, kireç, alçı yapmak ve su yönetimi amacıyla insan yaratılışına eşlik etmiştir. Bugün, biyolojik çeşitliliği artırmak, manzarayı korumak ve arazi çölleşmesiyle mücadele etmek için önemli bir araçtır. Belgesel, Kıbrıs'ın kırsal manzarasının kimliğini ve isimsiz kırsal zanaatkarın hikayesini yakalıyor".
Tahran’da Yedi Kış
Yönetmen: Steffi Niederzoll ………. Gösterim Tarihi: 1/11 CUMA, 20:00 (90 dk)
Goethe-Institut Kıbrıs, AEI Film Festivali işbirliğiyle ödüllü belgesel CVAR'da seyirciyle buluşacak.
İran'daki kadınların sarsılmaz ruhunun bir kanıtı olan Tahran'da Yedi Kış, aynı anda samimi ve politik olan önemli bir araştırma filmi. Bir adam 19 yaşındaki Reyhaneh Jabbari'ye tecavüz etmeye çalışıyor ve kadın nefsi müdafaa amacıyla onu bıçaklıyor. Kadın cinayetten tutuklandı ve ölüm cezasına çarptırıldı. Bu hukuksal mücadele ilerleyen yıllarda direnişin ve kadın haklarının sembolü haline gelir.
İnsanlar ve Tanrılar
Yönetmen: Massimo D'Alessandro …….. Gösterim Tarihi: 31/10 PERŞEMBE, 19:15(42 DK)
Vieste kasabasının karşısındaki Sant'Eufemia adacığındaki mağaralar bin yıllık bir sır barındırıyor: unutulmuş hikayeleri anlatan 200'den fazla kaya yazıtı. Ancak bu mağara sadece bir türbe değildi; Yüzyıllar süren yaşamın sessiz bir tanığıydı. Yaklaşık bin yıllık bir tarihe yayılan arkeolojik buluntular ortaya çıkıyor: antik çanak çömlekler, insan kemiklerinin parçaları. Uzak bir geçmişin somut işaretleri.
Avanti Maestro
Yönetmen: Dimitris Trangalos ……. Gösterim Tarihi: 27/10 PAZAR,18:15 (70 dk.)
Gölge tiyatrosu kuklacısı Jason Melissinos, altmış yılı aşkın bir süredir gölge tiyatrosunda yer alıyor. Yıllar boyunca, ya bir gölge tiyatrosu kuklacısı olarak performans sergileyerek ya da birçok ülkeye seyahat ettiği dünya kongrelerine katılarak. Sanatını oğlu Alexander'a devretmeden kısa bir süre önce, bize Yunan gölge tiyatrosundaki hayatını ve kariyerini anlatıyor.
Hayfa’da 3 Gece
Yönetmen: Hadil Alramli ……. Gösterim Tarihi: 31/10, PERŞEMBE 18:00 (16 dk.)
Lübnan'daki bir Filistin mülteci kampındaki sağlık sistemini incelediğimiz Filistinli genç bir stajyer hemşirenin filtrelenmemiş günlük hayatı. Drama, kalıcı Filistin davasına ve onlarca yıllık çatışmanın ardından hakim duruma ışık tutuyor.
LYNCH/OZ
Yönetmen: Alexandre O.Philippe
Gösterim Tarihi: 27/10 PAZAR, 20:30 (108 dk.)
Lynch, Oz Diyarı'nda mahsur mu kaldı? Eğer öyleyse, bu efsanevi fanteziyle nasıl kesiştiğine ve iletişim kurduğuna daha yakından bakarak onun çalışmaları hakkında ne öğrenebiliriz? Film, altı farklı bakış açısıyla, Oz Büyücüsü'nü David Lynch aracılığıyla yeniden deneyimlememize ve yeniden yorumlamamıza yardımcı oluyor ve her ikisine de yeni değerlendirmeler sunuyor.
“Bir Karpazlı/Enas Karpasitis"
Yönetmen: Adonis Christoforou …… Gösterim Tarihi: 29/10 SALI, 18:30 (70 dk)
Bu yıl Festivali'n Onursal Sanatçısı ödülüne de layık görülen Adonis Christoforou’nun filmi iki bölümden (32 dk ve 33 dk.) oluşuyor. Bölüm A: 14 Ocak 1977 tarihinde, beş çocuklu bir aile babası olan Zacharias Nicola Zaopoda,1974’de Karpaz'daki köyünden sınır dışı edildi ve eşi ve çocuklarıyla birlikte özgür bölgelere geldi. Film, Lefkoşa'daki Kızılhaç karargahına vardığı andan, devlet tarafından kontrol edilen bölgelerde bir yere geçici yerleşime doğru yaptığı yolculuğu, zihinsel çilesini, günlük hayatta kalmak için verdiği zorlu mücadeleyi, köy hayali Zacharias için hiçbir dış faktörün kökünden söküp atamayacağı bir yaşam boyutu olarak kalırken takip ediyor.
Bölüm B, 1978-1982: Ocak 1977'de Baf bölgesindeki Pelathoussa köyüne yerleşen Agia Triada Karpaz'dan Zacharias Nikola Zaopoda'nın mülteci ailesinin hayatından otantik sahneler içeren belgesel. Bu bölüm onun özgür bölgelere kaçışını ve kendini yeniden kurma çabalarını kaydeder.
Sunumlar
-Belgeleme ve oluşturma: Belgesel olarak animasyon
-21. yüzyılda İspanyol sineması
-Tahran'da Yedi Kış Tartışması (Belgeselin gösterimi kapsamında Akdeniz Toplumsal Cinsiyet Araştırmaları Enstitüsü Müdürü Dr. Suzana Paulou “Kadın Hakları” konusunu dinleyicilerle tartışacak.
-LYNCH/OZ Tartışması (Belgeselin gösterimi vesilesiyle, Kıbrıslı film eleştirmeni doktora adayı Longinos Panagi, ünlü yönetmen David Lynch'in sinema çalışmaları hakkında kendisiyle konuşuyor.
Detaylı bilgi için: https://www.aei-filmfestival.org/about-aei-film-festival/