Neriman Cahit
Hepimiz de biliyoruz ki: Genel olarak Dünya’da Edebiyat, büyük ve derin bir kriz yaşıyor… Ve,Görsel Dünya, giderek ağır basıyor… Popüler kültür / Eğlence kültürü / Gerçek Sanat… Pop Sanata yenik düşüyor.. Çok satan kitaplar Edebiyat olarak görülüyor. Ama yine de, tüm bunlara uymayan… Dürüst ve titizce üreten Yazarlar – Sanatçılar var… Doğru Değerlerle yetiştirilmiş genç bir insan ancak, edindiği bilinç sayesinde doğruyu seçebilir… Bu da Eğitimle olur…
Unutturulmaya çalışılan Gerçek Edebiyat ve Sanat… Buna ek olarak, bizim ülkemizin bu alanlardaki gerçek değerlerimizi gün ışığına çıkarıp… Yeniden ve inadına –‘Sanat Duyarlılığını’- kazandırmak da eğitimin bir parçasıdır… Öyle olmalıdır…
Eğitim derken de insanın aklına… Bizde, ‘Ders Kitapları’ geliyor: Öncelikle kitap gibi çok pahalı ve işlevsel bir konuda hata payı çok aza düşürülerek… Hem Eğitim Alanında, geniş çapta deneyimleri… Hem de Kültürel / Edebi bir birikimi olan uzmanlara hazırlatılmalı…
Çok özet olarak söylemek gerekirse: Çevre, barış, hoşgörü, sevgi, insan hakları, kadın – erkek eşitliği vb. güncel sorunları çeşitli açılardan çeşitli yönleriyle inceleyen…
- Ve, değişik görülere yer veren yerli ve yabancı yazarlardan alınmış ‘çağdaş metinlere’ yer verilmeli… Bu metin çalışmalarında, metne yapılacak göndermelerle: Kıssadan hisse türü dersler / yorumlar çıkararak… Ya da, özdeşleşerek… Düz okumanın yeri ‘Eleştirel Okumaya’ vererek… Burada yine en önemli nokta ise… Bu kitaplardan verimli bir biçimde yararlanabilecek ve çocuklara aktarabilecek olan öğretmenleri yetiştirmek şart…
- Özellikle de, öğrencilerin geniş katılımı teşvik edilerek tartışma ve araştırmaya dayanan çalışmalarla, düşünsel bağlantılar kurma, çözümleme ve yorumlama becerileri geliştirilmeli. Ve böylece… Özgün düşünebilmeyi ve düşündüklerini sözlü ve yazılı olarak dile getirmelerini sağlamalı…
- Böylece de, bugüne dek metinlerin sonunda, kitabı hazırlayanlar ve derste de öğretmen tarafından dikte ettirilen öğrenciler… Kanıtlarla düşünme, kestirme çözümler arama alışkanlıklarından kurtarılarak… Kendi görüş ve düşüncelerini oluşturarak dile getirme becerisini kazanmaları sağlanmalı…
***
- Bir diğer ek nokta ise: Kitaptaki kısa metinler yanı sıra… Öğrencilerin kendilerinin seçip önerebilecekleri ek metinler… Ya da kitap çalışmaları ile tartışılan konuya yeni bir boyut getirmek…
- Bu bağlamda gerek metnin yazarı, gerekse diğer yazarlarımıza soru/röportaj vb. yollarla öğrenciler araştırma yapmaya özendirilmeli…
- Hatta şimdi, eldeki kitaplarda bile yapılacak / yapılması gereken o kadar çok şey olabilir ki: Eski Klasik Metinler… Hem tarihsel, bağlam içinde hem de bugünün açısından değerlendirilmeli / tartışılmalı…
- Söz gelimi: Bu metinlerde dile getirilen ahlâk anlayışının… Ya da Dünya görüşünün… O Dönemin koşullarından toplumsal ve kültürel altyapısından v.b yola çıkarak açıklanmaya… Bunların bu gün ne denli geçerli olduğu da tartışılmalı… Aynı konuda Çağdaş Yazarların metinlerine de yer vererek öğrenciye kıyaslama olanağı tanınmalıdır… Ki böylece, dünyada ve ülkemizde bugünkü duruma belli bir süreç içinde varıldığı açıklanarak ‘Tarih Bilinci’ uyandırılabilir…
- Unutulmamalıdır ki: “Kuram” ayrı bir şeydir “Çözümleme” ayrı bir şey…
Yine bugün pek de umursanıp da sürekli yaptırılmayan: “Kompozisyon – Dramatizasyon” Derslerine gereken önem verilerek… Gerek metin çalışmaları, gerekse verilecek konularla öğrencilerin‘Düşgücü’ ve ‘Yazma Yetisi’ geliştirilmeli…
Aslında şu da yapılabilir… Hatta yapılmalı… Ör: Kısa bir metin; bir öyküye, bir denemeye, bir oyuna dönüştürülebilir… Ör. Derste okunurken bir metin yarıda kesilerek sonu öğrenciye yazdırılabilir… Ya da şiir parodisi yazdırılabilir…
- Yaratıcı Çalışmalar kapsamında karikatür, fotoğraf, çizgi roman v.b görsel türlerden de yararlanılabilir…
- Seçilen konuya, ‘ek malzeme olarak’… Edebiyat ve sanat dergilerindeki araştırma inceleme ve deneme türü yazılardan yararlanılabilir…
- Böylece de çocukta aylık bir: Edebiyat Sanat Dergisini okuma merakı da oluşturulabilir…
- Derslerde, öğrencilerin de nasıl bir ders görmek istedikleri sorularak, katılımcılık sağlanabilir… Yaratıcı bir öğretmen, dersini yinelemekten ve kalıplaştırmaktan kaçınarak: Derslerini öğrencileri ve elindeki olanaklara göre biçimlendirir…
- Ben, daha da ileri giderek diyeceğim ki: Bilgili ve bilinçli bir öğretmen, her şeye karşın mucizeler yaratabilir. Eğitim tarihimizi incelersek böyle öğretmenlerle karşılaşabilir, kıvanç duyabiliriz… Onları örnek alır, kendimizi de örnekleştirme çabalarına girebiliriz…
***
Bilelim ve dile getirelim ki: Bu, konularda öğretmene ve Öğretmen Sendikalarına çok iş düşüyor… Çünkü, üstlenen kişinin… Eğitimin amaçlarıyla dest programları ile bakanlıkta yuvalanmış çoğu yetersiz ve donanımsız kadroları ile… Her şeyi değiştirecek güçte, bilgide ve görgüde deneyimli bir Eğitimci olması gerekir…