Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı, BM Genel Sekreteri’nin Kıbrıs Özel Danışmanı Espen Barth Eide’yi kabul etti. Cumhurbaşkanlığı’nda saat 16.00’da gerçekleşen kabule, Müzakereci Özdil Nami, Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü Barış Burcu, Cumhurbaşkanlığı Diplomasi ve AB Özel Danışmanı Erhan Erçin, müzakere heyetinden üyeler ile BM Genel Sekreteri’nin Kıbrıs Özel Temsilcisi Elizabeth Spehar ve BM yetkilileri de katıldı.
Eide: “Oldukça zaman kaybettik, güven de kaybettik”
Cumhurbaşkanı Akıncı ile görüşmesinin ardından basına açıklama yapan Eide, yapıcı bir görüşme yaptıklarını belirtti. Eide, 8 haftalık aranın ardından yarın görüşmelerin resmi olarak yeniden başlayacağını ve bugün liderlerle görüşüp yarınki görüşmeden beklentilerini dinlemek istediğini kaydetti. Rum lider Anastasiadis’in Madrid’de olmasından dolayı telefonda görüşeceğine işaret eden Eide, bugün en iyi şekilde müzakerelere yeniden başlayıp önümüzdeki haftalarda izlenecek süreçle liderler arasında anlaşmazlık konusu olan konularda yakınlaşma sağlamayı hedeflediklerini söyledi.
“Hakemlik yok”
Ekibiyle birlikte elinden geldiğince sürece yardımcı olacağını yineleyen Eide, sürecin liderler tarafından yürütülen bir süreç olduğunu, zaman zaman hakemlik yapacağı yönünde haberler çıktığını fakat bunların gerçeği yansıtmadığını kaydetti. Kendisinin de liderlerin de BM Genel Sekreteri’nin de hakemlik istemediğini anlatan Eide, kendisinin nasıl yardımcı olabileceğini ve BM’nin nasıl bir destek sağlayabileceğine yine liderlerin karar vereceğini anlattı. “Oldukça zaman kaybettik, güven de kaybettik” diyen Eide, liderlerin bu aradaki güven sorununu halletmeye çalışırken iki toplumda da sürecin güvenilirliğinin sorgulanmaya başlandığını belirtti. Eide, liderlere iki toplum arasında güveni yeniden tesis etme çağrısında bulundu. Anayasal konular, mal-mülk konuları, güvenlik konuları gibi pratiğe yansıyacak konuların ele alınacağı fakat günün sonunda yine iki toplumun birbirine güven duyması, yeniden birleşmeyi ve birlikte yaşamayı istemesi gerektiğini kaydeden Eide, bunda liderlerin ve toplum içindeki diğer aktörlerin de sorumluluğu olacağını kaydetti.
“Bu sadece bir başlangıç…”
Eide, liderlerdeki masaya geri dönme motivasyonunu görmekten memnun olduğunu belirterek, bunun sadece bir başlangıç olduğunu ve başarılı bir sonucu garanti etmediğini kaydetti. Eide, şimdi yapılması gerekenin son krizden önceki aylarda elde edilen ve konuşulan tüm konuları bir araya toplayıp, anlaşmazlık bulunan konularda yakınlaşma sağlamak olduğunu ifade etti ve önümüzdeki günlerin gerekli iradenin var olup olmadığını göstereceğini belirtti.
“Önceki liderlerden daha iyi yere geldiler”
Görüşmelerde bir yöntem değişikliği olup olmayacağı yönündeki soruyu yanıtlayan Eide, kullanılan yöntemin iyi sonuçlar verdiğini ve söz konusu iki liderin kendilerinden önceki liderlerden daha iyi bir noktaya geldiklerinin açık olduğunu söyledi. Şimdiki durumun artık her şeyi bir araya toparlayıp nihai ve bütünlüklü bir çözüme ulaşmayı gerektirdiğinin altını çizen Eide, kendisinin liderlerin kendisinden istediğinden daha ötesini yapamayacağını, ilerleyen haftalarda liderlerin süreci nasıl yürüteceklerine karar vermelerini isteyeceğini, artık aylar değil haftalardan bahsetmek istediğini söyledi.
“Müzakereler başarılı olursa doğal kaynaklar paylaşılacak”
Rum Yönetimi’nin yeni hidro-karbon anlaşmalarını imzaladığı ve bunun geçtiğimiz dönemde müzakerelerde 8 aylık bir gecikmeye neden olduğu hatırlatılan Eide, bu konuda yorum yapmak istemediğini, şimdi müzakerelerin kendisine odaklanma zamanı olduğunu, müzakerelerde başarı sağlanması halinde bu kaynakların bölüşüleceğini ve bunun da müzakere masasında hâlihazırda yerleşmiş bir konu olduğunu vurguladı.