Devlet Hastanesi Başhekim Yardımcısı, Kalp ve Damar Cerrahisi Uzmanı Operatör Doktor Hasan Birtan, pandemi nedeniyle baş gösteren ekonomik sorunların strese yol açtığını, bu nedenle kalp sağlığının kötü etkileneceği uyarısında bulundu. Dr. Birtan, rahatsızlık hisseden kimi hastaların ise ‘covid endişesiyle’ hastaneye başvurmadığını, bunun da riskli olduğunu belirtti.
Devrim DEMİR
Dr. Burhan Nalbantoğlu Devlet Hastanesi Başhekim Yardımcısı, Kalp ve Damar Cerrahisi Uzmanı Operatör Doktor Hasan Birtan, pandemi ve ekonomik krizin strese yol açtığını, bu nedenle kalp sağlığının kötü etkileneceği uyarısında bulundu. Dr. Birtan, “Hem pandemiden dolayı sosyal stres, hem de ekonomik strese bağlı etkiler çok fazla olacak. Pandeminin etkileri şimdi ortaya çıkacak” dedi.
Bu arada Covid salgınının sebep olduğu 'endişe', riskli hastalıkların tedavi süreçlerini de önemli ölçüde etkiledi, hastanedeki kalp ameliyatları bu yıl azaldı.
Ocak-Kasım ayları içinde 155 ‘Açık kalp ameliyatı’ yaptıklarını ifade eden Başhekim Yardımcısı Kalp ve Damar Cerrahisi Uzmanı Operatör Doktor Hasan Birtan, “Bu aylarda normalde ameliyat sayımız 180 ile 190 olması gerekirdi. Geriden gitme sebebimiz, yangın ve pandeminin arka arkaya yaşanması.” diye konuştu.
Hasan Birtan, özellikle kalp hastalarının bu süreçte dikkat etmesi gereken risk grupları içinde olduğunu belirtti, uyarılarda bulundu.
"Strese dikkat"
Birtan, pandemi sonrası ekonomik olarak da ülkenin zor günlerden geçtiğini ifade ederek, tüm hastalıkları tetikleyen stresin ciddi sonuçlar doğurabileceğine işaret etti.
Birtan, bu salgının her yönden etkilerinin şimdi görülmeye başlanacağını söyledi. Gelişmiş ülkelerden de örnek veren Birtan, “Pandeminin getirdiği ekonomik sıkıntılar gelişmiş ülkelerde ikinci planda hissedilirken, bizim ülkemizde hem pandemiden dolayı sosyal stres, hem de ekonomik strese bağlı etkiler çok fazla olacak. Pandeminin etkileri şimdi ortaya çıkacak” dedi.
"Hastalar hastaneye gelmiyor, virüs bulaşır diye korkuyor"
İnsanların "virüs bulaşır" endişesiyle herhangi bir kalp hastalığı şikâyetinde hastanelere başvurmakta çekindiğini, ancak bu durumun çok riskli olabileceğini söyleyen Birtan, “Salgının başladığı ilk günden bu yana hastalarımıza mutlaka hastaneye başvurmaları çağrısını tüm hekimler olarak yapıyoruz. Kronik hastalığı olanlar, tedavilerini aksatmasın” şeklinde konuştu.
YENİDÜZEN’e özel açıklamalar yapan Başhekim Yardımcısı Doktor Hasan Birtan, pandemi ve beraberinde gelen ekonomik sorunların çok yönlü artacağını, bu nedenle kalp sorunu olanların daha sık gündeme geleceğini söyledi.
Stres yükünün ciddi şekilde arttığını kaydeden Birtan, strese bağlı birçok hastalığın ortaya çıktığını, özellikle kronik hastalığı olan kişilerde ‘kalp krizi’ riskinin arttığını kaydetti.
Stresli bir ortamda olanların kalp krizi geçirme riskinin de çok yüksek olduğunu vurgulayan Birtan şunları söyledi: “Bundan sonraki aşamada, özellikle pandemi ve pandeminin getirdiği ekonomik sıkıntılardan dolayı gözle kalp hastalıklarını görülür bir şekilde konuşacağız. Karantina günlerinde bizde evlere kapandığımız için sinir stres ortamı azdı. Şimdi ekonomik boyutu ortaya çıkmaya başladı. Pandeminin de getirisi ile stresten dolayı kalp hastalıklarında artış olacak mı? Olacak. İlerleyen günlerde bunu yaşayacağımızı düşünüyorum”
“Kalp krizi 40’lı yaşların altına indi”
Kalp ve damar hastalığının tüm dünyada olduğu gibi ülkede de 35-40’lı yaşların altına indiğini ifade eden Doktor Birtan: “Yaşam tarzı, obeziteye bağlı yeme alışkınları, yüksek tansiyon ve şeker hastalığı ile kroner hastalıklara neden oluyor. Kalp krizlerleri erken yaşlara düştü. Pandemi ve ekonomik boyut ikinci bir etken oldu. Kalp hastalıkları 35 40’lı yaşlara indi ve bu yaş oranı her geçen yıl düşüş göstermekte.”
24 saat çok önemli…
Kalp krizi geçiren hastalar için 24 saatlik sürecin çok kritik olduğunu hatırlatan Birtan "Hasta geç kalırsa, sonuçları ölümcül olabilir. Doktoru ile iletişime geçebilirler. Yeni dönemde bunlar mümkün" dedi.
“Kalp hastaları daha fazla dikkat etmeli”
Kalp hastalarının bu süreçte en fazla dikkat etmesi gereken grupta olduğunu belirten Doktor Hasan Birtan şu uyarılarda bulundu:
"Covid hastalığına daha açık konuma gelen yüksek tansiyon veya kalp damar hastalığı bulunan kişilerin genel hijyen kurallarına daha dikkatli olmaları gereklidir. Kalp ve yüksek tansiyon hastalarının medyada sürekli konu ile ilgili haberleri dinlemeyip toplumda oluşan endişe havasından uzak durmalıdırlar. Günlerini psikolojik olarak rahatlatıcı aktivitelerle geçirmelidirler. Doktorların beslenme tavsiyelerine uyup C vitamininden zengin gıdalarla beslenmeleri esastır."
“Pandemi etlikleri şimdi ortaya çıkacak”
Birtan, bu salgının her yönden etkilerinin şimdi görülmeye başlanacağını söyledi. Gelişmiş ülkelerden de örnek veren Birtan, “Pandeminin getirdiği ekonomik sıkıntılar gelişmiş ülkelerde ikinci planda hissedilirken, bizim ülkemizde hem pandemiden dolayı sosyal stres, hem de ekonomik strese bağlı etkiler çok fazla olacak. Pandeminin etkileri şimdi ortaya çıkacak” dedi.
11 ayda 155 ‘Açık kalp’ ameliyatı…
Doktor Birtan, Lefkoşa Doktor Burhan Nalbantoğlu Devlet Hastanesi’nde 2020 yılında ameliyatların hem Şubat ayında meydana gelen yangın hem de Mart ayından bu yana etkilerini gösteren salgın nedeniyle gerilediğini söyledi.
Ameliyatların rutin bir şekilde devam ettiğini, KVC Servisi olarak ameliyat profillerine geri döndüklerine değinen Birtan, “Nakil durumu olsa bunu hastane olarak göğüsleyecek durumdayız” dedi.
Ocak-Kasım ayları içinde 155 ‘Açık kalp ameliyatı’ yaptıklarını ifade eden Birtan, “Bu aylarda normalde ameliyat sayımız 180 ile 190 olması gerekirdi. Geriden gitme sebebimiz, yangın ve pandeminin arka arkaya yaşanması.” diye konuştu.
“Pandemi süreci ve sonrası belirsiz bir yolculuk”
Pandeminin getirdiği ciddi ekonomik krizle ilgili hekim olarak ilerleyen günlerin ne getireceğini de bilmediklerini kaydeden Birtan, “Pandemi ne kadar uzun sürecek, bu seyir nasıl yol alacak, bununla beraber ekonominin boyutu nereye varacak bunların sağlık açısından toplumun nasıl etkileneceği hep bağlantılı. Diğer ülkelere göre pandeminin seyri şuan ülkede iyi bir durumda, bu işi yapan ekip çok iyi götürüyor. Kıbrıs’ın güneyinde bu iş kontrolden çıkmış durumda, bizde bu tablo ortaya çıkarsa kalp damar hastalıkları başta, diğer hastalarla tablo kötüleşir” dedi.
“Pandemi değil ekonomik boyut zarar verecek”
Covid hastalığının özellikle kronik hastalığı, akciğer, yüksek tansiyon ve şeker hastalığı olanları ciddi şekilde etkileyebileceğini kaydeden Birtan, pandeminin şuan ülkede stabil olduğunu kaydetti.
Ekonomik boyutu da eleştiren Birtan, ekonominin ciddi sağlık sorunları getireceğini, zararın da bundan doğacığını ifade etti.
“Hastaneye gelmekten korkmayın”
Salgının ortaya çıktığı ilk günden bu yana hekimlerin hastaları için çağrılarda bulunmaya devam ettiğini de belirten Doktor Birtan, özellikle kronik hastalığı ve kalp hastası olan hasta profillerinin kesinlikle rutin kontrollerini yapmaları gerektiğini kaydetti.
Birtan, “Hastalar düzenli ilaçlarını alsınlar ve kontrollerine gelsinler. Hastanemizde kontrol dışı her hangi bir salgın söz konusu değildir. Hastanemiz topluma hizmet veren temiz ve düzenli bir hastanedir” dedi.
Yanan servis için planlar değişti…
Şubat ayında yanan KVC Servisi için plan ve projenin de değiştiğini ifade eden Birtan, yana bölümün yoğun bakım ve ameliyathane olarak düzenleneceğini ifade etti.
Kadın Doğum Servisi yanına taşınan KVC Servisinin orada konumlandığını ve odaların çok refah olduğunu ifade eden Birtan, bölümlerine tamamen adapte olduklarını bununla beraber paralel olarak yanan servisin ameliyathane ve yoğun bakım olacağını söyledi.
Bölümde işlemlerin pandemi çıktıktan sonra yavaşladığını da kaydeden Birtan, şimdilik planın beklediğini herkesin ‘Pandemi Hastanesine’ odaklandığını vurguladı.
Fotoğraf Burçin Aybars arşiv