İŞAD Başkanı Enver Mamülcü, “Dinamiklerin açılmadığı noktada borcu borçla kapama mantığa gitme bizim ekonomik aklımıza uygun değil” dedi, ekonomik pakette kamu maliyesine uygun olabilecek açılımları kabul etmediklerini açıkladı.
Mamülcü, reel anlamda tüm girdi maliyetlerinin sübvansiye edilmesi gerektiğini ifade ederek, devlet giderlerinin kaynak kısma yoluna gidilmesinin şart olduğunu dile getirdi.
Mamülcü’nün açıklamaları özetle şöyle: “ Piyasada dinamik çalışmamaktadır. Borcun borçla kapatılmasına karşıyız. Çünkü borç vadesi geldiğinde, herhangi bir geri dönüşüm ödemesi ortaya çıkmış değildir. Ülkeye öğrenci gelmedi, piyasayı açacak faktörler ortaya konulmadı. Kredilenmeyle ilgili hiçbir şey kabulümüz değildir.
14 maddelik acil durum planı ortaya koyduk. Reel anlamda tüm girdi maliyetleri sübvansiye edilmeli. Kamu maliyesine uygun olabilecek açılımları kabul etmiyoruz. Bunu gördük, dinamiklerin açılmadığı noktada borcu borçla kapama mantığa gitme bizim ekonomik aklımıza uygun değil. Ya tam kapanacağız, devlet bizi ödeyecek. Ki öyle bir vizyonu ya da gücü yoktur. Cumhurbaşkanlığı seçimi, UBP Kurultay seçimleri popülizmle çalışmayan öğrencilerin gelmesi ertelendi. Kaynak yok anlıyorum ama devlet giderlerini kısmalı. Biraz olsun tasarruf etse, yapılacak kaynak çoğalsa iş insanları ile kamu çalışanları arasında böyle bir kaos olmazdı. Kamudaki gider kısıtlaması; memurların maaşlarının kesilmesiyle ilgili değildir. Dış temsilcilikler, müşavir maaşlarında, örtülü ödenek, parti yardımları, spora ayrılan büyük ödenekler var. Bunlar çok büyük rakamlar. Aşılanma noktasında yer alan noktada planlama yaparsak öğrenciyi ülkemize kademeli şekilde getirebiliriz. Öğrencileri, 14 gün karantinaya alıp, fiziksel eğitime katabiliriz. Böylelikle iç dinamikler çalışır, ekonomik düzlüğe ulaşmış oluruz. Faiz desteği yeterince verildi. Döviz düştü, faizler yükseldi.”
Kıbrıs Türk İş İnsanları Derneği (İŞAD), Covid-19 pandemisi nedeniyle Bakanlar Kurulunun almış olduğu yeni düzenlemelerin ardından, özel sektörün çalışabilmesi ve özel sektör istihdamının devamlılığı için hükümete bir dizi öneride bulundu.
İŞAD’dan yapılan açıklamada, öneriler şöyle sıralandı:
“1. Takas odasının kapalı olunan süreçte işletilmemesi, çeklerin en az 3 ay devlet garantisi ile bozulması,
2.Tüm devlet kiralarından en az 1 yıl süre ile kira bedeli alınmaması. Değer kapsamına göre özel ve devlet kira bedellerinin üst sınırının belirlenip, açılış sonrası minimum 6 ay süre ile bu şekilde istenmesi,
3. Elektrik, su ve diğer gider borçlarının ertelenmesi. Kapalı kalınan süreç başlangıç alınarak minimum 3 ay kesinti, kapama yapılmaması. Elektrik ücretlerinde haneye minimum %25 indirim, işletmelere %50 indirim,
4. Kapalı kalınan süreçte yatırımların alınmaması (sosyal sigorta, ihtiyat sandığı vb.) muafiyet sağlanması, açılış sonrası 2 yıl yüzde %80 muafiyet uygulaması,
5. Özel sektör çalışanlarına en az 6 ay süre ile maaş desteği (net asgari ücret),
6. 50 bin ile 250 bin arası, borcu yoktur ve teminat aranmaksızın reel sektöre hibe desteği. Vergi borcu var ise alınan katkının % 50 si kadar vergi ödeme zorunluluğu,
7. Banka kredilerinin kapalı olunduğu sürece kredi taksitlerinin devlet tarafından karşılanması (overdraft dahil). Açıldıktan sonra da faizsiz olarak minimum 3 ay ertelenmesi,
8. Kredi kartı temel ihtiyaç ödemelerinin 3 ay ertelenmesi ve tüm kredi kartı gecikme faizlerin minimum 3 ay alınmaması,
9. İletişim ve internet ödemelerinin faizsiz minimum 3 ay ötelenmesi. Alınan özel iletişim vergisinin kapalı kalınan dönemde alınmaması,
10. Uygun koşullarda, koşulların yumuşatılmış şekilde (%5-6) kalkınma ve/veya diğer bankalardan devlet destekli minimum 60 ay vadeli, 12 ayı ödemesiz işletmelere kredi desteğinin sağlanması,
11. Özel sektörün yurt dışından ithal ettiği mallara en az 1 yıl %50 gümrük ve KDV muafiyeti.
12. Araç seyrüsefer ve sigorta ücretlerinde 1 yıl boyunca en az %50 indirim yapılması,
13. Çalışma İzinleri konusunda 40 gün yatay geçiş süresi olan bir personelin bu süreyi açıldıktan sonra ilk iş günü olarak sayılmasını ve yatay geçiş sırasında istenilen sigorta ihtiyat sandığı borcu yoktur yazılarının istenilmemesi,
14. Temel gıda ve temizlik malzemelerindeki %5’lik KDV oranının sıfırlanması.”