Elias Demetriou: “Oy kullanacak Kıbrıslı Türklerin sayısı çok önemli”

26 Mayıs Pazar günü gerçekleştirilecek Avrupa Parlamentosu seçimlerinde ilk kez bir Kıbrıslı Türk aday gösteren Kıbrıs Rum Ana Muhalefet partisi AKEL’in Yeniden Yakınlaşma Bürosu Koordinatörü Elias Demetriou 26 Mayıs’ta tarihi bir şansımız olduğunu belirtti. Kıbrıslı Türklerin ve Kıbrıslı Rumların birlikte ortak bir mesaj gönderebileceğinin altını çizen Demetriou, Kıbrıslı Rumların da bulunduğu bir listeden bir Kıbrıslı Türk’ün seçilmesinin aşırı sağın söylemine zemin kaybettireceğini kaydetti.

“Kıbrıslı Türklerin oyları çözüm yanlılarının gücü, bir neonazi partinin ilk kez Kıbrıs’tan bir Avrupa Parlamenteri çıkarıp çıkaramayacağı, bir Kıbrıslı Türk’ün Avrupa Parlamentosuna seçilip seçilemeyeceği gibi gerçekleri gösterecektir” diyen Demetriou Kıbrıslı Türklere sandığa gidip sadece Kıbrıslı Türk bir adaya değil, kendileri ile aynı görüşleri taşıyan Kıbrıslı Rum adaylara da oy vermeleri çağrısında bulundu.  

26 Mayıs Pazar günü gerçekleştirilecek seçimler öncesi AKEL Yeniden Yakınlaşma Bürosu Koordinatörü Elias Demetriou ile seçimleri ve iki toplumun yakınlaşmasını konuştuk.

“Kıbrıslı Türk bir adayımız olduğu için Kıbrıslı Türkleri hatırlamış değiliz.”

• Yenidüzen:  Avrupa Parlamentosu seçimleri için AKEL olarak Kıbrıslı Türklere yönelik bir kampanya yürütüyorsunuz. Bu konuda bilgi verir misiniz?   
• Elias Demetriou:  AKEL olarak yıllardır Kıbrıslı Türkleri ve Kıbrıslı Rumları bir araya getirecek farklı alanlarda çalışıyoruz. Avrupa Parlamentosu’ndaki çalışmalarımıza Kıbrıslı Türkleri dahil etmek için son beş yılda çeşitli etkinliklerimiz oldu. Brüksel ve Strazburg’da Kıbrıs sorununun çeşitli yanlarını ortaya koyduk, Kıbrıslı Türk konuşmacılar davet ettik. 2014 yılında Sevgül Uludağ’ı Avrupa Vatandaşlık ödülüne aday gösterdik ve bu ödülü aldı. Her yıl kültür, turizm, gençlik, Kıbrıs sorunu gibi farklı konularda 4 AP ziyareti gerçekleştiriyoruz. Bu gruplara Kıbrıslı Türkleri de dahil ediyoruz. Son beş yılda onlarca Kıbrıslı Türk bu ziyaret çalışmalarına katılmıştır. Söylemeye çalıştığım, Kıbrıslı Türk bir adayımız olduğu için Kıbrıslı Türkleri hatırlamış değiliz. Bu yıl için Avrupa Parlamentosu’ndaki grubumuzun desteği ile (Avrupa Birleşik Sol Grubu) ‘Gıbrıslı Çehreler’ isimli 6 Kıbrıslı Türk ve 6 Kıbrıslı Rum fotoğrafçının fotoğraflarını içeren iki dilli bir takvim bastık. Avrupa Parlamentosu Seçimleri için Kıbrıslı Türklere yönelik  önceden görülmemiş bir kampanya düzenliyoruz. Kıbrıslı Türklerin bilgilendirilmesi, oy kullanmalarının kolaylaştırılması yönünde bir çalışma yürütüyoruz. 

15,000’inin üzerinde kişi oy verip veremeyeceğini öğrenmek için harekete geçti!
 

 “15 binin üzerinde Kıbrıslı Türk oy verip veremeyeceğini öğrenmek için başvuru yaptı”

• YD: AKEL olarak Kıbrıslı Türklerin seçim listelerine kayıt olmalarına yardımcı oldunuz. Kayıtlı olmayan kaç kişinin bunu öğrendikten sonra kayıt yaptırdığını biliyor musunuz?
• ED: 3700 kişi yanlış adres bilgileri olduğu için form doldurup kayıtlarını yenilediler. Yaklaşık olarak 100 bin Kıbrıslı Türk’ün oy verme hakkı vardır. Bu 100,000 kişinin yaklaşık 22,000 tanesinin güneyde bir adresi olduğu veya hiç adres göstermediği ortaya çıktı. Biz bu durumu Kıbrıslı Türklerin bilgisine getirip böyle bir sorunları olup olmadığını öğrenmelerine ve kayıtlı olmamaları durumunda, ne yapacakları konusunda yardımcı olmaya çalıştık.  Facebook ve telefon aracılığı ile Bin’den fazla Kıbrıslı Türk’e bu konuda yardımcı olduk. İstatistiksel olarak bizimle irtibat kuran her beş kişiden birinin böyle bir sorunu vardı. Bu oran şu anlamda önemlidir, ben 3700 kişi derken, büyük olasılıkla bu rakamın beş katının oy kullanmaya karar verip de bunu sorguladığını varsayıyorum.
   
• YD: Geçen seçimlerde oy kullanan Kıbrıslı Türkleri de hesaba katarsak, ki bu rakam 1869’dur. Bu kişiler kayıtlı olduklarını zaten biliyorlar. Dolaysı ile sizinle irtibata geçmeye gerek duymamışlardır. Bu iki rakamı bir araya getirip bir tahminde bulunabiliriz diye düşünüyorum.   
• ED: 15,000’inin üzerinde kişinin oy verip veremeyeceğini öğrenmek için harekete geçtiğini görüyoruz. Ancak bu kişiler kesin olarak oy kullanacak diyemeyiz. Bu rakamlar Mart sonuna kadar oy kullanmak konusunda ilgi gösteren kişilerin rakamı, sonraki süreç içerisinde oy kullanmaya karar veren kişiler de olacaktır. Tam olarak kaç kişinin oy kullanacağını tahmin etmek zordur. Biz ayrıca, oy verme işleminin pratikte nasıl gerçekleşeceği ile de ilgileniyoruz. Binlerce kişinin oy kullanacağını ve bu kişilerin kapılardan geçeceğini düşünecek olursak bu kişilerin nasıl geçiş yapacağını da düşünmek zorundayız. Geçiş kapılarının uzağında olan kişilerin kapılara nasıl geleceğini de düşünmek zorundayız. O gün uzun kuyruklar olacak mı örneğin ve bu bazı kişilerin oy kullanmasına engel olacak mı? Bunların hepsi düşünmemiz gereken konulardır. 

Yatay oy kullanmak mümkün değildir!

• YD: Seçim Kurulu Başkanı Demetris Demetriou, 26 Mayıs Pazar günü Kıbrıslı Türklerin geçişlerini kolaylaştırmak için özellikle Lefkoşa ve Derinya’da önlemler alınacağı konusunda bir açıklama yapmıştı.   
• ED: Bence geçiş noktalarında daha fazla polis memuru bulundurmak, geçiş noktalarından geçen Kıbrıslı Türklere seçim sandıklarının yerlerini göstermek gibi pratik önlemler alınabilir. Biz Kıbrıslı Türklerin oy kullanmasını kolaylaştırmak amacı ile seçim kuruluna bir dizi önerilerde bulunduk. Kıbrıslı Türklerin nerede ve nasıl oy kullanacaklarını açıklayan türkçe bir video ve sandıkların yerlerini gösteren haritalar yayınladık. Bu konuların çok önemli olduğunu düşünüyoruz, çünkü oy kullanma kuralları Kıbrıslı Türkler’in kullandığı sistemden biraz daha farklıdır, yatay oy kullanmak mümkün değildir. Yurttaşlar sadece bir liste seçebilirler. Bu seçtikleri listeden de en fazla 2 adaya oy verebilirler. 

 “Kıbrıslı Türk bir adayımızın olması Federasyona, iki toplumun güç paylaşımına ve siyasi eşitliğine olan inancımızın ve bağlılığımızın simgesidir.”

• YD: Listenizde bir Kıbrıslı Türk var. Niyazi Kızılyüreği aday göstermeye nasıl karar verdiniz?
• ED: AKEL ve seçmenleri için bu çok şaşırtıcı bir durum değildir. Geçmişimiz ve ideolojimiz ile tutarlıdır. AKEL kurulduğu tarih olan 1926’dan beri etnik kökenlerine bakmaksızın tüm Kıbrıs vatandaşlarına hitap etmektedir.  Bizim için sosyal sınıf kimliği, etnik kimlikten daha önemlidir. Bugün Kıbrıslı Türk bir adayımızın olması Kıbrıslı Türkler bu seçimlerde oy kullanabileceği için atılmış rastgele bir adım değil, tarihsel bir oluşumdur. Kıbrıs Türk Toplumu’nu oy kullanmaya teşvik etmek istiyoruz. Kıbrıslı Türk bir adayımızın olması Federasyona, iki toplumun güç paylaşımına ve siyasi eşitliğine olan inancımızın ve bağlılığımızın simgesidir.
   
• YD: Anastasiades’in son dönemlerdeki tutumu siyasi eşitlikten ve güç paylaşımından uzaklaşmak yönündedir. Ortak karar vermenin örneğin Federasyonun çalışmamasına neden olacağını savunmaya başlamıştır. Siz bu konuda ne düşünüyorsunuz?  
• ED: İki taraf bu konuyu uzun bir süre tartışmış ve gerek Hristofias-Talat gerekse Akıncı-Anastasiades arasında bu konuda yakınlaşmalar sağlanmıştır. Biz veto haklarına inanıyoruz. Anastasiades’in yaklaşımının doğru olmadığına inanıyoruz. Çeşitli politika üretici katmanlarda veto hakkı olmalıdır ama her alanda gerekli olduğunu düşünmüyoruz. Bu yaklaşımda daha yapıcı olmamız Guterres çerçevesi dışında kalan pozisyonları masaya getirmememiz gerektiğine inanıyoruz.

“Kıbrıslı Rumların da bulunduğu bir listeden bir Kıbrıslı Türk seçilirse aşırı sağın söylemi zemin kaybedecektir.”

Kızılyürek en popüler adaylar arasında
 

• YD: AP seçimlerine geri dönecek olursak, Niyazi Kızılyüreğin adaylığına Kıbrıslı Rumlar’ın tepkileri nelerdir?
• ED: Beklediğimizden de olumlu tepkiler alıyoruz. Kızılyüreğin Kıbrıs Rum Toplumu’ndaki en popüler adaylar arasında olduğunu gösteren anketler var ki bu anketler Kıbrıslı Türk oyları saymıyor. AKEL taraftarları bir Kıbrıslı Türk’e oy vermek konusunda çok istekliler. Ancak şunu da söylemek zorundayım ki, her iki toplumda da aşırı milliyetçiler var ve bunlar kesinlikle böyle bir gelişmeye karşı çünkü Kıbrıslı Rumların da bulunduğu bir listeden bir Kıbrıslı Türk seçilirse aşırı sağın söylemi zemin kaybedecektir.
   
• YD: AKEL için Kıbrıslı Türk bir aday göstermek ilk kez gerçekleşiyor. Diğer 5 adayınız bu konuda ne hissediyor?
• ED: Tüm adaylarımız AKEL geçmişinden geliyor, dolaysı ile bu gerçeği memnuniyet ile kabul ettiler. Niyazi Kızılyüreğe Kıbrıslı Türk olduğu için herhangi bir ayrımcılık yapmıyorlar. 6 adayın birlikte Kıbrıs’ın gerek güneyde gerekse kuzeyde tüm bölgelerine gittiklerini görüyoruz. Aynı söylemleri kullanarak, Kıbrıs sorunu üzerinde aynı pozisyonu paylaşarak Kıbrıs’ın tüm toplumlarına birlikte hitap ediyorlar. Bu kampanyanın en önemli kısımlarından biri bu ve gelecek için umut veriyor.

“26 Mayıs’ta tarihi bir şansımız vardır. Birlikte ortak bir mesaj gönderebiliriz. ”

Oy kullanacak Kıbrıslı Türklerin sayısı çok önemli

• YD: Kızılyürek seçilir ve Avrupa Parlamentosu’na giderse bunun Federal bir çözüme katkı sağlayacağını düşünüyor musunuz?
• ED: Evet seçilmesi pozitif mesajlar verecektir, adaylığının dahi bu mesajları verdiğini görüyoruz. Oy kullanacak Kıbrıslı Türklerin sayısı çok önemli, bu önemli bir mesaj verecektir. Bir Kıbrıslı Türk’e oy veren Kıbrıslı Rumların sayısı da önemli bir mesaj verecektir. Uluslararası basının da bu konuya ilgi gösterdiğini görüyoruz. Kızılyüreğin adaylığı hem Kıbrıs’a hem Dünya’ya Kıbrıslı Türklerin ve Kıbrıslı Rumların nasıl birlikte, barış içinde yaşayabileceklerini, ortak çıkarlar doğrultusunda ortak bir devlet yaratabileceklerini göstermektedir.  
   
• YD: Anastasiades bunun Kıbrıs Türk toplumundan oy ödünç almak olduğunu düşünüyor. Bunu nasıl yorumlarsınız?
• ED: Bu açıklama sağ kanadın Kıbrıslı Türklere karşı tutumunu açıkca ortaya koyan çok hayalkırıklığı yaratıcı bir açıklamadır. Bu söylem Kıbrıslı Türklere ayrımcılık yapmakta ve bu seçimlerde bir tehdit oluşturmaya başlayan aşırı milliyetçi kesimlerin söylemlerine destek olmaktadır. Anastasiades özellikle Crans Montana’dan sonra başlayan, ancak biraz önceden sinyallerini aldığımız bir değişim yaşadı. BM Genel Sekreteri’nin çizdiği çerçevenin dışına çıkan, geçmişte anlaşılan konuların aksi pozisyonlar savunmaya başladı. Guterres’in son raporu bizi bekleyen tehlikeleri açıkça göstermektedir.
   
• YD: Anastasiades’in pozisyonundaki değişimin Kıbrıs Rum Toplumu’nun görüşlerindeki değişimin bir yansıması olduğunu söyleyebilir miyiz? 
• ED: Kıbrıs Rum Toplumu’nun görüşlerinde bir değişim olduğunu düşünmüyorum. Son anketler Kıbrıs Rum Toplumu’nun büyük çoğunluğunun Kıbrıs sorununda gelinen aşamaya dair hayalkırıklığı yaşadığını göstermektedir.       

“Kıbrıslı Türklerin oyları çözüm yanlılarının gücü, bir neonazi partinin ilk kez Kıbrıs’tan bir Avrupa Parlamenteri çıkarıp çıkaramayacağı, bir Kıbrıslı Türk’ün Avrupa Parlamentosuna seçilip seçilemeyeceği gibi gerçekleri gösterecektir. ”

• YD: Kıbrıslı Türk seçmene vermek istediğiniz mesaj nedir?
• ED: 26 Mayıs’ta tarihi bir şansımız vardır. Birlikte ortak bir mesaj gönderebiliriz. Kıbrıslı Türklerin oyları çözüm yanlılarının gücü, bir neonazi partinin ilk kez Kıbrıs’tan bir Avrupa Parlamenteri çıkarıp çıkaramayacağını, bir Kıbrıslı Türk’ün Avrupa Parlamentosuna seçilip seçilemeyeceği gibi gerçekleri gösterecektir. Kıbrıslı Türklere sandığa gidip sadece Kıbrıslı Türk bir adaya değil, kendileri ile aynı görüşleri taşıyan Kıbrıslı Rum adaylara da oy vermeleri çağrısı yapıyorum.