Serap ŞAHİN
Türkiye'nin Ocak ayı enflasyonu yüzde 6,70 olarak açıklanırken, Kıbrıs’ın kuzeyinde bu rakamın yüzde 3,84 olarak belirlenmesi, İstatistik Kurumu’na yönelik tepkilere neden oldu. Sendikalar, verilerin gerçekleri yansıtmadığını savundu, kurumun kullandığı gıda sepetinin 10 yıl önceye ait olduğunu söyledi.
İstatistik Kurumu tarafından hesaplanan dönem, Aralık ile Ocak aylarını karşılaştırıyor. Söz konusu dönemde, Maliye Bakanı Özdemir Berova’nın enflasyon rakamlarına ilişkin öngörü açıklaması ve asgari ücretin tespitine ilişkin toplantıların başlaması, piyasada gözle görülür bir fiyat artışına neden olmuştu.
Bu kapsamda hem sendikalar, hem de yurttaş, son bir ayda hissedilen pahalılığın yüzde 3,84’ten fazla olduğunu düşünüyor…
KTAMS Başkanı Güven Bengihan, kamu görevlilerinin görevlerini laikiyle yaptığını ancak gıda sepetinin güncel olmamasından dolayı İstatistik Kurumu verilerinin gerçeği yansıtmadığını kaydetti.
İstatistik Kurumu başkanının 2023 yılı sonuna doğru sepeti güncelleneceğine dair açıklaması olduğuna dikkat çeken Bengihan, “Ancak sepet hala daha güncellemedi. Oranlar ve alışkanlıklar güncel olmadığı için gerçeği yansıtmıyor” ifadelerini kullandı.
Hür-İş Federasyonu Başkanı Ahmet Serdaroğlu ise, “İğneden ipliğe yapılan bütün zamları halk iliklerine kadar hissederken hayat pahalılığının 3.84 çıkarılması halkla alay etmektir” dedi, “Ekonomistler susmasın” şeklinde konuştu.
KAMUSEN Genel Başkanı Metin Atan da rakamların inandırıcı olmadığını belirtti, hayat pahalılığı hesaplamasında baz alınan sepetin güncellenmesinin elzem olduğunu vurguladı. Atan ayrıca, “Hükümet’e tavsiyemiz, hayat mademki bu kadar ucuz, halkımızın hangi yerlerden daha ucuz alışveriş yapabileceğini açıklamasıdır” dedi.
İstatistik Kurumu tarafından belirlenen hayat pahalılığı hesaplamaları incelendiğinde, 643 maddelik gıda sepetinin 580 maddesinde fiyat artışı, 63’ünde ise düşüş olduğu ifade ediliyor…
Özellikle bakla yüzde 221’in üzerinde fiyat artışına uğradı ve Ocak ayının enflasyon şampiyonu oldu.
Son bir ayda en çok fiyat artışının yaşandığı ilk üç ana grup; yüzde 11,42 ile çeşitli mal ve hizmetler, yüzde 10,09 gıda ve alkolsüz içecekler ve yüzde 8,27 artışla sağlık hizmeti oldu.
İstatistik Kurumu verilerine yansıyan mal ve hizmetler kısmında ise yüzde 47,17 oranla gündelikçi ücreti birinci sırada yer aldı. İkinci sırada ise yüzde 33,85’le kuzu eti pirzola yer alırken, kaymaklı yoğurda yüzde 23,16, hellim yüzde 22,02, hastane ameliyat ücreti yüzde 15,21, uzun ömürlü süt ise yüzde 15,18 artış gösterdi.
KTAMS Başkanı Güven Bengihan:
“Veriler gerçeği yansıtmıyor”
İstatistik Kurumu’nun sepeti güncellemediği sürece gerçekçi rakamları açıklayamayacağına işaret eden Kıbrıs Türk Amme Memurları Sendikası (KTAMS) Başkanı Güven Bengihan, kamu görevlilerinin görevlerini laikiyle yaptığını ancak gıda sepetinin güncel olmamasından dolayı İstatistik Kurumu verilerinin gerçeği yansıtmadığını kaydetti.
İstatistik Kurumu başkanının 2023 yılı sonuna doğru sepeti güncelleneceğine dair açıklaması olduğuna dikkat çeken Bengihan, “Ancak sepet hala daha güncellemedi. Türkiye sepeti her yıl düzenli güncelliyor ve Ocak ayında da güncellendi. Ama bizde tüketim alışkanlıkları, tüketim kalıpları 10 yıl geriden geliyor. O yüzden oranlar ve alışkanlıklar güncel olmadığı için gerçeği yansıtmıyor” ifadelerini kullandı.
Hür-İş Federasyonu Başkanı Ahmet Serdaroğlu
“Yüzde 3.84’lük hayat pahalılığı tespiti halkla alay etmektir”
Hür-İş Federasyonu Başkanı Ahmet Serdaroğlu ise, Türkiye’de yüzde 6.70 olarak açıklanan Ocak ayı hayat pahalılığının Kıbrıs’ın kuzeyinde yüzde 3.84 olarak ilan edilmesine isyan etti. İstatistik Kurumu tarafından açıklanan yüzde 3.84’lük Ocak ayı hayat pahalılığı rakamını asla kabul etmediklerini belirten Hür-İş Federasyonu Başkanı Ahmet Serdaroğlu, “İğneden ipliğe yapılan bütün zamları halk iliklerine kadar hissederken hayat pahalılığının 3.84 çıkarılması halkla alay etmektir” dedi.
“Ekonomistler susmasın”
Hür-İş Başkanı Serdaroğlu yaptığı yazılı açıklamada şu ifadeleri kullandı: “Gerçekten akıl almıyor. Başbakanlığa bağlı İstatistik Kurumu ocak ayı hayat pahalılığı oranını 3.84 olarak açıkladı. Şaka gibi… Et, süt, ekmek derken iğneden ipliğe yapılan bütün zamları halk iliklerine kadar hissederken, hayat pahalılığının 3.84 çıkması halka alay etmektir. Bu hayat pahalılığı açıklaması, İstatistik Kurumu’nda çalışanların emeklerine de büyük bir haksızlıktır. Kurum, bu açıklamayla halk arasında ciddi bir itibar kaybına uğramıştır. Devlet Planlama Örgütü bu açıklamayı bir kez daha gözden geçirmelidir. Memleketteki ekonomistler de bu konudaki görüşlerini açıkça ortaya koymalı, susmamalıdır. Türkiye Cumhuriyeti’nde 6.70 hayat pahalılığı açıklanırken, bizde ifade edilen 3.84 rakamı izaha muhtaçtır. Hükümet, halkı değil; kendi kendini kandırıyor. Burada amaç toplumu yoksullaştırmaktan başka bir şey değildir. Hayat pahalılığı artışları gizlenerek çalışandan, emekçiden, dar gelirliden çaldıkları rakamlarla toplum gün geçtikçe fakirleşiyor. Alım gücümüz düşerken, geleceğimizi çalıyorlar.”
KAMUSEN Başkanı Metin Atan:
“Madem hayat bu kadar ucuz, halkın nereden ucuz alışveriş yapabileceği açıklansın”
Kıbrıs Türk Kamu Görevlileri Sendikası (KAMUSEN) ise, rakamların inandırıcı olmadığını belirtti, hayat pahalılığı hesaplamasında baz alınan sepetin güncellenmesinin elzem olduğunu vurguladı.
KAMUSEN Genel Başkanı Metin Atan tarafından yapılan yazılı açıklamada, market fiyatlarında her gün artış ve ülkede pahalılığa bağlı et krizi yaşanırken, somun ekmeğin fiyatının bile hükümetle üretici arasında anlaşmazlığa yol açan bir ortamda Ocak ayında hayat pahalılığının 3,84 olarak açıklanması akla zarar vermektedir.” ifadeleri kullanıldı.
Açıklamada, Türkiye'de Ocak ayındaki hayat pahalılığının yüzde 6.70 açıklandığı da hatırlatıldı.
Yapılan çalışmanın gerçek istatistik üzerinden yapılmadığının kaydedildiği açıklamada, “Hükümet’e tavsiyemiz, hayat mademki bu kadar ucuz, halkımızın hangi yerlerden daha ucuz alışveriş yapabileceğini açıklamasıdır” denildi.
İstatistik Kurumu:
“643 maddelik gıda sepetinin 580 maddenin fiyatlarında artışı, 63’ünde ise düşüş yaşandı”
İstatistik Kurumu tarafından hesaplanan dönem, Aralık ile Ocak aylarını karşılaştırıyor. Söz konusu dönemde, Maliye Bakanı Özdemir Berova’nın enflasyon rakamlarına ilişkin öngörü açıklaması ve asgari ücretin tespitine ilişkin toplantıların başlaması, piyasada gözle görülür bir fiyat artışına neden olmuştu.
İstatistik Kurumu tarafından belirlenen hayat pahalılığı hesaplamaları incelendiğinde, 643 maddelik gıda sepetinin 580 maddesinde fiyat artışı, 63’ünde ise düşüş olduğu ifade ediliyor…
Hem sendikalar, hem de yurttaş, son bir ayda hissedilen pahalılığın yüzde 3,84’ten fazla olduğunu düşünüyor…
Son bir ayda fiyatı en fazla artan ana grup çeşitli mal ve hizmetler oldu
Son bir ayda en çok fiyat artışının yaşandığı ilk üç ana grup; çeşitli mal ve hizmetler, gıda ve alkolsüz içecekler ve sağlık oldu. İstatistik Kurumu verilerine göre, çeşitli mal ve hizmetlerde yüzde 11,42 oranında artış yaşandı. Gıda ve alkolsüz içecekler yüzde 10,09 ikinci sırayı alırken, üçüncü sırada yer alan sağlık ise yüzde 8,27 olarak kayıtlara geçti.
Son bir yılda fiyatı en fazla artan ana gruplardan diğerleri ise sırasıyla şöyle:
- Konut, su, elektrik, gaz ve diğer yakıtlar: % 5,80
- Mobilya, ev aletleri ve ev bakım hizmetleri: % 5,14
- Alkollü içecekler ve tütün: % 3,78
- Eğlence ve kültür: % 3,26
- Ulaştırma: 2,15
- Eğitim: % 1,49
- Haberleşme: % 1,47
Bakla % 221,40 oranla birinci sırada
Aralık 2023’e oranla son 1 ayda fiyatı en fazla artan ürünler; bakla, bezelye ve veteriner ücreti oldu.
Bakla yüzde 221,40’la birinci sırada yer alırken, bezelye yüzde 115,57; veteriner ücreti ise yüzde 79,26 ile üçüncü sıraya yerleşti.
Son bir yılda fiyatı en fazla artan diğer ürünler ise şöyle:
- Marul: % 66,93
- Yaşlı ve yatalak hastalar için huzurevinde bakım hizmetleri: %61,34
- Kreş ve gündüz bakımevleri: % 58,04
- Yaş pasta ( porsiyon): % 54,78
- Meyve ve bitki çayı : % 54,65
- Aşı Alım Ücreti (Evde Beslenen Hayvan İçin): % 44,51
- Nescafe (Restoranda): % 42,38
- Fasulye (Taze Sebze): % 40,91
- Ekmek Kadayıfı (Cafe, Bar, Pastane vb. Yerlerde): % 39,00
- Simit (Cafe, Bar, Pastane vb. Yerlerde): % 37,99
- Domates (Taze Sebze): % 37,86
- Özel Televizyon Aidatı: %37,04
- Feribot Ücreti: % 36,55
Son bir ayda kuzu eti pirzolaya % 33,85 artış
Öte yandan, İstatistik Kurumu verilerine yansıyan mal ve hizmetler kısmında ise yüzde 47,17 oranla gündelikçi ücreti birinci sırada yer aldı. İkinci sırada ise yüzde 33,85’le kuzu eti pirzola yer alırken, kaymaklı yoğurda yüzde 23,16, hellim yüzde 22,02, hastane ameliyat ücreti yüzde 15,21, uzun ömürlü süt ise yüzde 15,18 artış gösterdi.
Mal ve hizmetlerde dikkat çeken diğer artışlar ise şöyle:
- Tavuk Temizlenmiş Bütün: % 9,32
- Dana Eti Kıyma: % 9,10
- Elektrik Faturası: % 6,78