Türkiye’nin 21 yıllık Tayyip Erdoğan iktidarı, Kıbrıs’ın kuzeyinde kurulan sandıklardan mağlup çıktı. YSK’nın açıkladığı resmi olmayan sonuçlara göre, Kıbrıs’ta kurulan 308 sandıktan yüzde 39.41 oranında oy alan Erdoğan, son 10 yılda 15.39 puan geriledi.
Ertuğrul SENOVA
Türkiye’nin 21 yıllık Tayyip Erdoğan iktidarı, Kıbrıs’ın kuzeyinde kurulan sandıklardan ilk kez mağlup çıktı. YSK’nın açıkladığı resmi olmayan sonuçlara göre, Kıbrıs’ta kurulan 308 sandıktan yüzde 39.41 oranında oy alan Erdoğan, son 10 yılda 15.39 puan geriledi.
Kıbrıs’taki Türkiye Cumhuriyeti seçmeni; hem cumhurbaşkanı, hem de milletvekili seçimlerinde büyük bir farkla Kemal Kılıçdaroğlu, CHP ve Millet İttifakı dedi, değişimden yana oy verdi.
2014 yılındaki Cumhurbaşkanı seçimlerinde Kıbrıs’ın kuzeyindeki sandıklardan yüzde 54,8 oranında oy alan AKP adayı Tayyip Erdoğan, 2023’e gelindiğinde oy oranını 39.41’e düşürdü.
Son 10 yılda Türkiyeli seçmenin sandığa katılım oranı yüzde 12’den 52’ye yükseldi, bu süreçte Tayyip Erdoğan’ın oy oranı yüzde 15.39 oranında geriledi.
Kıbrıs’ın kuzeyindeki sandıklardan en fazla oyu alan siyasi parti 35.27 ile CHP olurken, en az oyu alan parti, 0.01 ile Yenilik Partisi (YP) oldu.
Öte yandan yaptığı propagandayla büyük sempati toplayan Türkiye İşçi Partisi (TİP), oyların yüzde 4.83’ünü alırken, HDP; yani, Yeşil Sol Parti yüzde 6.81 oranında oy aldı.
Öte yandan beklenmedik bir çıkış yakalayan MHP, Kıbrıs’taki sandıklardan yüzde 7.33 oranında oy alırken, Yeniden Refah oyların yüzde 1.12’sini aldı.
Seçim sürecinin en çok tartışılan siyasi partilerinden Memleket Partisi ise yüzde 2.84 oranında oy aldı.
Erdoğan’ın en başarısız seçim sonucu: Kıbrıs’ta 10 yılda 15.39 puan geriledi
Türkiye’nin 21 yıllık Tayyip Erdoğan iktidarı, 2014 yılından bu yana Kıbrıs’taki en düşük oy oranını aldı.
2014 yılındaki Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde, Kıbrıs’ın kuzeyindeki seçmenlerden yüzde 54.8 oranında oy alan AKP’nin adayı Tayyip Erdoğan, 2023 yılına gelindiğinde oy oranını 39.41’e düşürdü.
2014 yılından itibaren Kıbrıs’ın kuzeyindeki seçmenini kademeli şekilde kaybeden Erdoğan; 2014’teki yüzde 54.8’lik oyunu, 2018’de yüzde 48.8’e, 2023’te ise yüzde 39.41’e düşürdü.
Bu süreçte, sandığa giden seçmen sayısı da giderek arttı.
Erdoğan’ın yüzde 50’yi geçtiği 2014’te, Kıbrıs’taki Türkiyeli seçmenin yüzde 12’si sandığa gitmişti. 2018’e gelindiğinde, Erdoğan’ın oyları yüzde 48’e düştü, katılım ise yüzde 40’a yükseldi.
Son olarak 14 Mayıs 2023 seçimlerinde, katılım yüzde 52’ye yükseldi, Erdoğan’ın oy oranı ise yüzde 39’u geçemedi.
14 MAYIS 2023 SEÇİMLERİ
Cumhurbaşkanı seçimi: “Yüzde 52 katılım; yüzde 53.49 ile ilk sırada Kılıçdaroğlu”
Cumhurbaşkanı seçimi için Kıbrıs’ın kuzeyinde 308 sandık kuruldu, seçme hakkı bulunan TC vatandaşlarının yüzde 52’si sandığa gitti. 70 bin 40 kişi oy kullandı, oyların 69 bin 497’si geçerli sayıldı.
YSK’nın resmi olmayan verilerine göre, Kıbrıs’ın kuzeyindeki sandıklardan en fazla oy, yüzde 53.49 ile Kemal Kılıçdaroğlu’na çıktı. İkinci sırada, yüzde 39.41 ile Recep Tayyip Erdoğan yer alırken, üçüncü en fazla oyu alan isim 3.66 ile Sinan Oğan oldu. Seçimlere 2 gün kala yarıştan çekildiğini açıklayan ancak YSK tarafından çekilme talebi kabul görmeyen Muharrem İnce ise oyların yüzde 3.34’ünü aldı.
Genel seçim: Yüzde 52 katılım; yüzde 42.72 ile Millet İttifakı ilk sırada
Öte yandan Milletvekili Genel Seçimi için de Kıbrıs’ın kuzeyinde 308 sandık kuruldu, seçme hakkı bulunan TC vatandaşlarının yüzde 52.45’i sandığa gitti. 68 bin 216 oy kullanıldı, oyların 67 bin 172’si geçerli sayıldı.
YSK verilerine göre, Kıbrıs’ın kuzeyindeki sandıklardan en fazla oy yüzde 42.72ile Millet İttifakı’na verildi. İkinci sırada, yüzde 39.03 ile Cumhur İttifakı yer alırken, üçüncü sırada yüzde 11.76 ile Emek ve Özgürlük İttifakı yer aldı.
ATA İttifakı yüzde 2.43 ile dördüncü sırada yer alırken, Sosyalist Güç Birliği İttifakı ise oyların yüzde 0.27’sini alarak beşinci sırada yer aldı.
En fazla oyu CHP aldı, en düşük oy YP’nin
Partilerin oy dağılımına bakıldığında ise birinci sırada yüzde 35.27 ile CHP yer aldı. İkinci sırayı yüzde 30.04 ile AKP alırken, üçüncü sırada yüzde 7.33 ile MHP yer aldı.
İyi Parti oyların yüzde 6.94’ünü alırken, Yeşil Sol Parti, yüzde 6.81 oranında oy aldı.
Türkiye İşçi Partisi, Kıbrıs’ın kuzeyindeki oyların yüzde 4.83’ünü aldı, TİP’i yüzde 2.84 ile Memleket Partisi takip etti.
Zafer Partisi’nin oyların yüzde 2.84’ünü aldığı seçimlerde, Yeniden Refah yüzde 1.12 oranında oy aldı.
Seçime katılmış diğer partilerin oy oranları ise Kıbrıs’taki sandığa şöyle yansıdı:
Yeniden Refah: Yüzde 1.12
BBP: Yüzde 0.38
Genç Parti: Yüzde 0.37
AP: Yüzde 0.28
Millet: Yüzde 0.15
Sol Parti: Yüzde 0.13
TKP: Yüzde 0.11
AB: Yüzde 0.10
ANAP: Yüzde 0.08
GBP: Yüzde 0.06
Vatan: Yüzde 0.05
HAK-PAR: Yüzde 0.04
HKP: Yüzde 0.04
TKH: Yüzde 0.03
Milli yol: Yüzde 0.02
YP: Yüzde 0.01
ÖNCEKİ İKİ SEÇİMLERDE NELER YAŞANDI?
2014 seçimleri: Yüzde 12 katılım; yüzde 54,8 ile ilk sırada Erdoğan
2014 yılında Türkiye’de gerçekleşen Cumhurbaşkanı seçimlerine ilişkin YSK, Kıbrıs’ın kuzeyinde toplam 92 bin 171 Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı kayıtlı seçmen olduğunu açıklamıştı.
Toplamda 33 sandıkta 92 bin 171 seçmenden 11 bin 144'ü oy kullanmış, katılım yüzde 12 civarında kalmıştı.
Seçimde, AKP’nin adayı Tayyip Erdoğan oyların yüzde 54,8'ini alarak birinci sıraya yerleşirken, CHP'nin adayı Ekmeleddin Mehmet İhsanoğlu yüzde 37 ile sandıktan ikinci, HDP'nin adayı Selahattin Demirtaş ise yüzde 8.12 ile üçüncü sırada çıkmıştı.
2018 seçimleri: Yüzde 40 katılım; yüzde 48,8 ile ilk sırada Erdoğan
Haziran 2018'de gerçekleştirilen Cumhurbaşkanlığı seçim sonuçlarında ise bu kez Kıbrıs’ın kuzeyinde toplam 60 sandık kuruldu, seçmen sayısı bu kez 106 bin 446’ya yükseldi. Seçimde, seçmenlerin 42 bin 819'u oy kullandı, toplam katılım oranı yüzde 40’a çıktı.
Seçim sonucunda AKP’nin adayı Tayyip Erdoğan bu kez oy oranını düşürdü; yüzde 48,8’e geriledi ancak yine de birinci sıraya yerleşti. CHP'nin adayı Muharrem İnce yüzde 37.54 ile sandıktan ikinci, HDP'nin adayı Selahattin Demirtaş yüzde 7.84 ile üçüncü, İyi Parti'nin adayı Meral Akşener yüzde 5.37 oy oranıyla dördüncü sırada çıktı.
Seçmen sayısı son 9 yılda 47 bin 940 kişi arttı
İki seçimin verileri incelendiğinde, Kıbrıs’ın kuzeyinde yaşam süren, Türkiye’deki YSK’ya kayıtlı seçmenin 2014’ten 2023’e 47 bin 940 arttı.
2014 yılında 92 bin 171 olan Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı kayıtlı seçmen sayısı, 2023’e gelindiğinde 140 bin 111’e yükseldi.
Bu rakam, 2014’ten 2018’e 14 bin 275, 2018’den 2023’e ise 33 bin 665 kişi arttı.