Cumhurbaşkanı Derviş Eroğlu, gelecek yıl Ocak ayında Greentree'de yapılacak 5. üçlü görüşmeye ilişkin olarak ''Ocak ayında artık müzakerelerin sonunu göreceğiz'' dedi.
Eroğlu, Greentree çiftliğinde 30-31 Ekim'de düzenlenen Kıbrıs görüşmelerine ilişkin olarak New York'taki Türkevi'nde basın toplantısı düzenledi.
Eroğlu basına yaptığı açıklamada, Ocak ayında Greentree'de yapılacak son zirvede görüşmeleri tamamlamak ve bir anlaşmaya varmak arzusunda olduklarını belirterek ''Bütün gayretimiz, bütün çalışmamız o yönde olacaktır'' dedi ve ardından basın mensuplarının sorularını yanıtladı.
''OCAK AYINDA ARTIK MÜZAKERELERİN SONUNU GÖRECEĞİZ''
Genel Sekreter Ban'ın üçlü görüşmeye ilişkin yaptığı açıklamada, ''son aşama'' gibi bir ifade kullanmasının önemine yönelik bir soru üzerine, Eroğlu, ''Biz özellikle son Cenevre toplantısında Sayın Genel Sekreterle yapmış olduğumuz görüşmede, bu görüşmelerin sonsuza dek devam edemeyeceğini söylemiştik ve Sayın Genel Sekreterin de bizim görüşümüze katılıp görüşmelerin sonsuza dek devam edemeyeceği yönünde açıklama yapması zaten bizi memnun etmişti'' dedi.
Greentree toplantısına gelirken ''artık sonu görmek, sürecin nereye gittiğini bilmek arzusunda olduklarını'' New York'a gelmeden önce de ifade ettiklerini belirten Eroğlu, Greentree'de ilk günkü toplantıda Kıbrıs Türk tarafı olarak ''önlerini görmek istediklerini, 43 yıldan beri devam eden görüşmelerin sonsuza dek devam edemeyeceğini'' söylediklerini vurguladı.
Eroğlu görüşmelerin uzadıkça her iki tarafta da anlaşma olamayacağı yönünde bir ümitsizliğin ortaya çıktığını dile getirerek, ''Onun için artık bunun bir sonu olması lazım, Sayın Genel Sekreterin yapmış olduğu açıklamada da 'end game' kelimelerini kullanması bizi memnun eden hususlardır. Ocak ayında artık müzakerelerin sonunu göreceğiz'' dedi.
ÇOKTARAFLI KONFERANS
Derviş Eroğlu, çoktaraflı konferansın yapılıp yapılmayacağına yönelik bir soru üzerine, Genel Sekreter Ban'ın yapmış olduğu açıklamada da buna atıfta bulunduğunu anımsatarak Ocak ayında yapılacak 5. üçlü görüşmenin ardından Genel Sekreter Ban'ın yapacağı açıklamada durumun ne olup olmayacağının görüleceğini belirtti. Eroğlu bu kapsamda, ''Bizim aldığımız mesaj bu doğrultudadır'' dedi.
Eroğlu, ''çoktaraflı konferans'' derken 4'lü veya 5'li zirveyi kastettiğini belirterek ''yani 2-3 garantör, İngiltere katılır mı katılmaz mı bilemiyoruz, Kıbrıs Rum tarafının lideri ve Kıbrıs Türk tarafının lideri şeklinde'' diye konuştu.
DOĞU AKDENİZ'DEKİ ARAMALAR
Doğu Akdeniz'deki petrol ve doğalgaz aramalarının Greentree'deki görüşmelere nasıl yansıdığının sorulması üzerine Eroğlu, Genel Sekreterle yaptıkları üçlü görüşmede kendisinin ''Doğu Akdeniz'de sular ısınmaya başlamıştır, dolayısıyla bu bile bu anlaşmanın ne kadar süratle yapılması gereğini ortaya çıkarması bakımından önemlidir'' dediğini aktardı. Eroğlu, ''Biz de, Sayın Genel Sekreter de, Akdeniz'de bu petrol aramalarının, (müzakere) sürecinin hızlanmasını ve olumlu sonuçlanmasını gerektiren hususlardan bir tanesi olarak karşımıza çıktığı görüşünü paylaşıyoruz'' dedi.
Doğu Akdeniz'deki aramalarla ilgili olarak Eylül ayında Genel Sekretere sunduğu önerilerle ilgili bir soru üzerine ise Eroğlu, Hristofyas'a baştan bu aramalara girmelerinin müzakere sürecine menfi etkide bulunacağını söylediklerini, ertelemesinin istediklerini, ancak Hristofyas'ın bunu yapmadığını, aramaların başlaması üzerine de Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ile birlikte New York'ta kıta sahanlığı sınırlandırma anlaşması yaptıklarını anımsattı. Bu kapsamda Genel Sekretere öneri sunduklarını da hatırlatan Eroğlu, ancak Rum tarafının ısrarını halen devam ettirdiğini belirtti. Eroğlu bu kapsamda KKTC'nin yapması gerekenleri yapmaya devam edeceğini de söyledi.
''GREENTREE'DEKİ GÖRÜŞMELERDE HER KONUDA ÖNERİLERİMİZ OLDU''
Greentree'deki görüşmelerde her konuda önerilerinin olduğunu vurgulayan Eroğlu, ''Hatta Kıbrıs'taki son 2 görüşmemizde de bazı ilerlemelere neden olabilecek bazı açılımlar yapmıştık, yönetimde, güç paylaşımında, AB konularında, vatandaşlıkta, birçok konuda bazı adımlar atarak anlaşma arzumuzu açık ve net bir şekilde ortaya koyduk. Burada da gerek üçlü zirvede, gerekse Sayın Genel Sekreterin ekibiyle yapmış olduğumuz karşılıklı görüşmelerde bu önerilerimizi, düşüncelerimizi ve niyetimizi açık ve net bir biçimde ortaya koyduk, ve bunun sonucunun bir anlaşmayla bağlanması gerektiği üzerinde durduk. Bu bizim niyetimiz'' dedi.
Eroğlu, ''Gerek Kıbrıs'ta, gerekse tekrar Greentree'de yapacağımız toplantılarda bu yaklaşmaları, bu köprü kurucu önerileri daha da arttırarak sorunu çözmeye çalışacağız, bu bizim niyetimiz, arzumuz'' dedi.
HRİSTOFYAS
''Hristofyas'ın Kuzey Kıbrıs'la bir anlaşma yapabilecek siyasi gücü olup olmadığının sorulması üzerine ise, Eroğlu, Hristofyas'ın hükümetini kurarken, devam ettirirken yaşanan bazı sıkıntıların adada ''her iki halkın benimseyeceği bir çözümün bulunmasına engel olmaması'' düşüncesinde olduğunu belirtti.
Eroğlu, ''Ama bunu gerekçe olarak ortaya koyarsa böyle bir gerekçeyi de kabul etmememizin de mümkün olmadığını ifade etmek istiyorum, çünkü artık anlaşmamak için gerekçe gösterme zamanı geride kalmıştır. Gerekçeleri ön plana çıkararak müzakereleri olumsuz yönde sonuçlandırmak bence doğru olmaz'' dedi.
Derviş Eroğlu her memlekette bu tür iktidar-muhalefet çekişmelerinin görülebileceğini, ama önemli olanın Hristofyas'ın Kıbrıs müzakerelerini birçok engellemelerden sıyrılarak sürdürmesi olduğunu, ancak bu şekilde anlaşmaya varılabileceğini söyledi.
GREENTREE'DE MEKİK DİPLOMASİSİNİN BAŞLAMASI
Greentree'de iki lider olarak aynı yerde kalmalarının, beraber yemek yemelerinin ve bir anlamda ''kravatsız diplomasinin'' görüşmelere olumlu bir etkisinin olup olmadığına yönelik bir soru üzerine, Eroğlu, ''Tarafların birbirleriyle daha samimi diyalog kurmasına yardımcı olduğunu söyleyebilirim'' dedi ve şunları söyledi:
''Bizim taraftan basına herhangi bir haber sızmamıştır. Yani Genel Sekreterin görüşüne Türk tarafı olarak uyduk. Rum tarafından bazı sızıntılar olmuştur. Ama onun üzerinde durmadık, neticede Genel Sekreter ve ekibi olayları takip eder pozisyondaydı.''
Eroğlu, Greentree'de daha rahat öneriler sunduklarını da belirterek ''Bir de mekik diplomasisinin Greentree'de başlamış olması, yani Genel Sekreterin ekibinin taraflarla ayrı ayrı görüşmüş olması burada bir fayda sağlamıştır.''
Mekik diplomasinin kendilerinin önerisi olup olmadığının sorulması üzerine ise Eroğlu, ona yorum getirmek istemediğini belirtti.
Eroğlu, ''Ocak ayında ümit ederiz ki epeyce mesafe katedeceğiz. Bu defa Genel Sekreterin davetlisi sadece biz değiliz, eşlerimiz de davetlidir. Sayın Genel Sekreter her iki tarafa da eşlerimizi kendisinin davetlisi olarak New York'a beklediğini belirtmiştir'' dedi.
Eroğlu, ''Mühim olan bardağı dolu görmeye çalışmaktır, sadece boş tarafını görürseniz yol katedemezsiniz. O boşluğu da nasıl dolduracaksınız onun da çalışması, gayreti içerisine girerseniz bir sonuç alabilirsiniz düşünceleri içerisinde bu iki buçuk ayı en iyi şekilde değerlendirmeye çalışacağız'' dedi.
''AL-VER SÜRECİNE BİZ KIBRIS'TA BAŞLADIK ASLINDA''
Derviş Eroğlu, al-ver sürecine yönelik bir soru üzerine, ''Al-ver sürecine biz Kıbrıs'ta başladık aslında. Sayın Hristofyas'ın 'al-ver sürecine başlamadık' şeklinde açıklamaları vardı. Halbuki son Cenevre toplantısına Sayın Genel Sekreter bize 'bu yoğunlaştırılmış müzakerelerde bütün başlıkları görüşün, daha sonra al-ver sürecine başlayın' demişti. Biz bu son 2-3 toplantıda da al-ver sürecini başlatmıştık. Çünkü öneri sunmuştuk, onların mukabil önerileri olmuştu, bu bir al-ver sürecinin başlangıcı olarak tarafımızdan değerlendirilmiştir, ama düşündüğümüz manada sonuçlandırılamamıştır'' dedi.
BAŞLIKLAR
Eroğlu, başlıklar arasında en büyük anlaşmazlığın yönetim ve güç paylaşımı konusunda mı olduğunun sorulması üzerine, toplam 6 başlık bulunduğunu, bu 6 başlığın tümünde anlaşmaya varılmadığı sürece hiçbir konuda anlaşmış sayılmayacağını vurgulayarak esas prensibin bu olduğunu söyledi.
Eroğlu, ''Tabii ki bazı başlıklarda yakınlaşma, bazı başlıklarda anlaşma olmuştur, ama neticede aradığımız tümünde bir anlaşmaya varıp artık referandum tarihini ilan etmektir. Bu mümkün mü değil mi bunu artık Greentree'de bu son toplantıda görebileceğiz diye düşünüyorum'' dedi.
Altı başlık arasında kapanan bir başlık olup olmadığının sorulması üzerine Eroğlu, ''Mesela ekonomi başlığını kapattık diyebiliriz. Yine bazı başlıkların alt başlıkları vardır, mesela iç güvenlik, iç güvenlikte (polis konusunda) bir problem kalmadı diyebiliriz, o konuda mutabakatımız vardır'' dedi.
Eroğlu ve beraberindeki heyetin THY ile New York'tan İstanbul'a gitmek üzere yerel saatle bu gece 23.00 civarında ayrılmaları bekleniyor.