Kıbrıslı Türk lider Ersin Tatar, BM Genel Sekreteri Antonio Guterres’in kendisine gönderdiği mektuba verdiği yanıtta, sürdürülebilir bir uzlaşı için iki taraf arasında yeni bir ortak zemin olup olmadığını tespit etmek amacıyla yapılacak gayri resmi ve beş artı BM formatında bir toplantıyı desteklediklerini ifade etti.
Yapılan açıklamaya göre Tatar, adil, gerçekçi ve sürdürülebilir bir uzlaşı için Kıbrıs’ta ve bölgede hüküm süren yeni koşullar ışığında, iki taraf arasında, eşit uluslararası statüye sahip iki egemen devlete dayalı bir iş birliği ilişkisi kurulmasını amaçladıklarını vurguladı.
“Kıbrıs Rum tarafı ve Yunanistan Crans Montana’da çözüme varma niyeti olmadan statükoyu devam ettirmeye çalıştı”
Tatar, BM Genel Sekreteri’nin yeni yılını ve Noel’ini de kutladığı mektubunda Kıbrıs’ta federal bir çözüm arayışının on yıllardır devam eden bir süreç olduğunu belirterek, BM eski Genel Sekreterlerinin tüm uzlaşı, çaba ve girişimlerinin Kıbrıs Rum tarafınca engellendiğini savundu.
Tatar, Crans-Montana’da Kıbrıs Türk tarafı ve Türkiye’nin ortaya koyduğu tüm esneklik ve iyi niyete rağmen, Kıbrıs Rum tarafı ve Yunanistan’ın bir çözüme varma niyeti olmaksızın uzlaşıyı engellediğini ve statükoyu devam ettirmeye çalıştıklarını öne sürdü.
“Kıbrıs Rum tarafı sadece BM planını değil, çözümün kendisini reddetti”
Kıbrıslı Türk lider Tatar, BM Genel Sekreteri Kofi Annan’ın Güvenlik Konseyi’ne sunduğu 28 Mayıs 2004 tarihli raporunda, Kıbrıs Rum tarafının yetki ve refahı Kıbrıslı Türklerle paylaşmayı reddettiklerini belirttiğini tekrarlayarak, Kıbrıs Rum tarafının, sadece BM planını değil, çözümün kendisini reddettiklerini savundu.
Tatar, Kıbrıs Rum tarafının, Kıbrıs hükümeti olarak kendi yollarına gitmeyi ve sürdürülemez olarak tanımlanan statükoyu devam ettirmeyi tercih ettikleri savundu.
“Kıbrıs Rum tarafı federal çözümü görüşme kisvesi altında müzakere sürecini, statükoyu sürdürmek için bir perde olarak kullanmayı amaçlıyor”
Tatar ifadelerinde, “federal çözümü görüşme kisvesi altında müzakere sürecini statükoyu devam ettirmek için bir örtü, bir perde olarak kullanmayı amaçlayan Kıbrıs Rum tarafının gizli niyetleri kabul edilemez” dedi.
Tatar, Kıbrıs’ta ilerleme kaydetmek ve geçmişteki başarısızlık ve hayal kırıklıklarının tekrarlanmaması; güvenlik, istikrar ve refah için iki eşit taraf olarak bir iş birliği ilişkisi içinde olmanın gerekliliğine işaret etti.
“İki egemen devlete dayalı iş birliği”
Tatar, üst düzey BM yetkilisi Jane Holl Lute’a adaya yaptığı ziyaret sırasında, adil, gerçekçi ve sürdürülebilir bir çözüm için Kıbrıs’ta ve bölgedeki yeni koşullar ışığında, iki taraf arasında, eşit uluslararası statüye sahip iki egemen devlete dayalı bir iş birliği ilişkisi kurulmasını amaçladıklarını izah ettiklerini belirtti.
Tatar, adaya ve bölgeye sürdürülebilir, güvenlik, istikrar ve iş birliği getirecek bir uzlaşı arayışında iki taraf arasında yeni bir ortak zemin olup olmadığını tespit etmek amacıyla yapılacak gayri resmi ve beş artı BM formatında bir toplantıyı herhangi bir önkoşul olmaksızın desteklediklerini ifade etti.
“Yeni süreç, sonuç odaklı olabilmesi için zaman takvimli olmalı”
Sürecin çöktüğü nokta olan Crans-Montana’da bırakıldığı yerden yeniden başlamanın söz konusu olmadığını savunan Tatar, yeni ortak bir zemine dayalı bir sürecin, sonuç odaklı ve anlamlı olabilmesi için zaman takvimli olması gerektiğini de söyledi.
Tatar, Kıbrıs Türk tarafının fikirlerini tasarlarken sadece ileriye dönük bir yaklaşımla değil, aynı zamanda, yalnızca üç yıl sürmüş başarısız 1960 Ortaklık Cumhuriyeti deneyimini de tekrarlamamak açısından sürdürülebilirlik unsurunun dikkate alındığı görüşünü ifade etti.
“Kıbrıs Sorununu ortadan kaldırma, Doğu Akdeniz’de kucaklayıcı bir vizyonun yolunu açacak”
Tatar, belirtilen zeminde Kıbrıs sorununu ortadan kaldırmanın bölgesel güvenlik ve istikrarın yeniden tesis edilmesine yardımcı olacağına, Doğu Akdeniz’de kucaklayıcı bir vizyon oluşturulmasının yolunu açacağına işaret etti.
Tatar, doğal gazın Türkiye’ye ve Türkiye yoluyla Avrupa’ya nakletmek için bir denizaltı boru hattı inşa etmenin ticari olarak en uygun seçenek olduğu yorumunda bulundu.
“BM Genel Sekreteri’ne egemen eşitlik ve iki devlete dayalı iş birliği formülüne açık fikirlilikle yaklaşma çağrısı”
Tatar, BM Genel Sekreteri’ni, egemen eşitlik ve iki devlete dayalı iş birliği formülüne açık fikirlilikle yaklaşmaya ve adada adil ve sürdürülebilir bir çözümün yararına olduğunu öne sürerek, Kıbrıs Rum tarafını da aynı tutum içinde olması için ikna etmeye yardımcı olmaya davet etti.
Kıbrıs sorununu müzakere yoluyla çözme çabalarında bir dönüm noktasında olunduğunu kaydeden Tatar, sorunu nihai bir çözüme kavuşturmak için bu fırsatı değerlendirerek, azami çabayı göstermenin ilgili herkesin sorumluluğu olduğunu ekledi.