Geçici hükümeti kim kuracak?

Sami Özuslu

İrsen Küçük hükümeti bu hafta sonu düşmüş olacak.

Gensoru oylandıktan sonra Başbakan gidip görevi Cumhurbaşkanı’na iade edecek.
Hem böylece devletin tepesindeki ‘küskünler’ uzun bir aradan sonra bir araya gelecekler.
Bu aşamada artık top Cumhurbaşkanı’nın ayağına geçmiş olacak.
Eroğlu isterse derhal görevlendirme yapıp ‘geçici hükümet’in süratle kurulmasını sağlayabilecek.
Yahut süreci sallayacak ve seçime ‘devrik İrsen Küçük hükümeti’ ile girilmesine çanak tutacak. Zira istifa etse bile ‘ülke hükümetsiz kalmaz’ kuralı gereği İrsen Küçük hükümeti ‘yenisi kurulana kadar’ görevine devam edecek.
Dolayısıyla gelen haftanın başında muhtemelen ‘geçici hükümet’ gündemin tepesinde yer alacak.
Anayasa gereği Cumhurbaşkanı Eroğlu yeni hükümeti kurması için bir milletvekiline görev verecek. Bu milletvekilinin illa parti başkanı olmasına gerek yok. Cumhurbaşkanı o vekilin ‘hükümeti kurabileceğine inanması’ yeterli koşul...
Peki ama Cumhurbaşkanı acaba hükümeti kurma görevini kime verecek?
**
Hükümeti kurma görevini alacak milletvekilinin Anayasa’ya göre 15 günlük süresi var. Bu süre içinde bir hükümet kuramaması halinde görevi Cumhurbaşkanı’na iade etmesi gerekiyor.
Ancak bir şansı daha var: Hükümeti kurar, Bakanlar Kurulu listesini Cumhurbaşkanı’na sunar ve göreve başlar.
Hükümetin göreve başlaması için ‘güven oylaması’ şart değil.
Ancak göreve devam edebilmesinin yolu güven oyu almaktan geçiyor.
Tabii ki normal durumlarda bu daha da önemli...
Ancak 28 Temmuz’da erken seçime gidileceği ortadayken, böylesi bir durumda kurulan hükümet güven oylaması yetişse ve güvenoyu alamasa bile görevine devam eder.
Yani?
Yanisi şu: 28 Temmuz seçimine iddia edildiği gibi ‘düşürülmüş Küçük hükümeti’ ile değil, ‘geçici hükümet’le gidilecek.
**
Dönelim ‘kim’ sorusuna...
Acaba ‘geçici hükümet’i hangi milletvekili kuracak?
Cumhurbaşkanı hangi milletvekilini çağırıp “Buyur, hükümeti kur” diyecek?
CTP-BG ‘geçiş hükümetinde yer almayacağını’ deklare eden tek parti...
Onun dışındaki partilerin tümü hükümeti kurabilir ya da içinde yer alabilir.
İrsen Küçük de ‘devrilmiş’ ve UBP parlamentoda ‘azınlık’ konumuna düşmüş olduğundan ‘geçici hükümet’te yer alması kolay görünmüyor.
Bu durumda ibre DP-UG ile TDP’ye dönüyor.
Aritmetik olarak DP-UB ile TDP’nin sadece 13 sayısı var. Yani ‘güvenoyu’ alacak bir kabine çıkarmaları imkansız...
Ancak az önce de belirttiğim gibi bu dönemde ‘güvenoyu’ şart değil.
Dolayısıyla bir ‘azınlık hükümeti’ pekala kurulabilir.
**
Erken seçim ve gensoru konusu ilk gündeme geldiğinde kulislerde “seçime Ahmet Kaşif’in Başbakanlığında girilecek” söylentisi yayılmıştı. Bunun kaynağı neydi bilinmez, ancak ‘CTP’nin, DP’nin ve TDP’nin destek vereceği varsayılan bir ‘geçiş hükümeti’ neden Ahmet Kaşif tarafından kurulsundu’ sorusu muallakta kalıyordu.
Şimdiki konjonktürde Ahmet Kaşif ismi yeniden ‘geçici Başbakan’ olarak düşünülüyor olabilir.
Ancak Cumhurbaşkanı’nın aklındaki ismin Serdar Denktaş olduğu yönünde bir hissim var.
Eroğlu’nun DP-UG ittifakının UBP’ye alternatif olarak algılanması için seçmende böyle bir görevlendirme yapması olasılığı var. Bu durum aynı zamanda Denktaş’ın UG’yle ilgili pozitif tavrına bir teşekkür anlamına da gelir zaten...
Serdar Denktaş ‘geçici hükümet’in Başbakanı, Ahmet Kaşif ile Mehmet Çakıcı da ‘Başbakan Yardımcıları’ olarak ülkeyi erken seçime götürürler.
Böyle bir ‘sözleşme’ yoktur herhalde, ama akla çok da aykırı olmasa gerek!