Cumhurbaşkanı Akıncı, bin 117 (1017) geçici memura kadrolanma kapısını aralayan, Anayasaya aykırılık tartışmalarının gölgesinde kalmasına rağmen de, oy çokluğuyla Meclis’ten geçen ‘Geçici Personelin Kadrolanması(Özel Kurallar) Yasa Önerisi ile ilgili Anayasa Mahkemesi’nden görüş istedi…
45 GÜN İÇİNDE GÖRÜŞ… Yasal mevzuata göre; Anayasa Mahkemesi’nin, yasa önerisine yönelik görüşünü 45 gün içerisinde açıklaması gerekiyor.
YENİDÜZEN (Özel)
Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı, sendikaları ikiye bölen, Meclis’te de tartışma konusu olan ‘Geçici Personelin Kadrolanması(Özel Kurallar) Yasa Önerisini imzalamadı, hukuki görüş almak için Anayasa Mahkemesi’ne gönderdi.
Anayasaya aykırılık tartışmalarının gölgesinde kalmasına rağmen Meclis’ten tartışmalı bir şekilde Oyçokluğuyla geçen yasa önerisiyle ilgili gözler, yeni sürece çevrildi.
Yasal mevzuata göre; Anayasa Mahkemesi’nin, kamuda çalışan bin 17 (1017) geçici memura ‘kadrolanma’ kapısını aralayan yasa önerisine yönelik görüşünü 45 gün içerisinde açıklaması gerekiyor.
Bilindiği üzere 21 Kasım tarihindeki Meclis oturumunda yasa önerisinin Anayasa’nın 8. ve 72. maddesine aykırı olduğu ifade edilmiş, CTP ve TDP’nin olumlu oy kullanmamalarına rağmen yasa önerisi oyçokluğuyla geçmişti.
Aynı tartışma, benzer konu…
Geçmiş yıllarda da tartışma konusu olan, Geçici Personelin Kadrolanması (Özel Kurallar) Yasası ile ilgili Anayasa Mahkemesi dönemin Cumhurbaşkanı’nın istemi üzerine 1997 yılında görüş vermiş, yasanın, Anayasanın 72(2) maddesini ihlal ettiği, 8. maddesine de aykırı olduğunu açıklamıştı.
Meclis’te oy çokluğuyla geçen öneri, gözleri bundan sonraki sürece çevirdi.
Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı’nın 15 gün içinde yasa önerisini imzalaması, iade etmesi veya görüş için Anayasa Mahkemesi’ne göndermesi gerekiyor.
Anayasa Mahkemesi’ne gönderilen yasa önerileriyle ilgili görüşün de 45 gün içinde verilmesi zorunluluğu bulunuyor.
YASA ÖNERİSİ HAYATA GEÇERSE NE OLACAK?
İlk sınav en geç 6 ay içerisinde…
Yasal zemine kavuşması halinde, ek kadroların yaratıldığı yasa önerisiyle birlikte YALNIZCA GEÇİCİ Personelin katılabileceği sınav yapılacak.
Sınavlar, Yasa’nın yürürlüğe girdiği tarihten başlayarak en geç dört ay içerisinde açılacak ve en geç altı ay içerisinde de yapılacak.
31 Aralık 2018’e kadar ikinci münhal…
Bu sınavda başarısız olan veya sınava katılmayan geçici personelin olması halinde en geç 31 Aralık 2018 tarihine kadar YENİ BİR MÜNHAL AÇILACAK.
Yapılacak iki sınava da YALNIZCA devlette çalışan geçici personel katılabilecek.
Anayasa’nın hem 8 hem de 72. maddesine aykırılık gündemde…
Yasa önerisinin yasallaşması halinde yapılacak sınavlara yalnızca geçici personelin katılması
Anayasa’nın 8. maddesini, yani eşitlik ilkesini gündeme de taşıyacak.
Bununla birlikte daha önce 1997 yılında Anayasa Mahkemesi’nin “görevin gerektirdiği bir nitelik” olarak kabul etmediği geçicilik statüsü, ‘ayrım sebebi’ haline gelecek Anayasa’nın 72’nci maddesine aykırılığı da beraberinde getirebilecek.
Anayasa Mahkemesi’nin Geçici Personelin Kadrolanması (Özel Kurallar) Yasası ile ilgili 1997’deki görüşü:
Anayasa’nın 8. ve 72. maddesine AYKIRI
Anayasa Mahkemesi, dönemin Cumhurbaşkanı’nın istemi üzerine Anayasa’nın 146. maddesi altında Geçici Personelin Kadrolanması (Özel Kurallar) Yasası’nın, Anayasa’nın 1., 8., 72., 120. ve 121. maddelerine uygun olup olmadığı hususunda görüş vermişti.
Yapılan incelemede ilgili yasanın, Anayasanın 72(2) maddesini ihlal ettiği, 8. maddesine de aykırı olduğu açıklanmıştı.
1997 yılında verilen görüşte, “Anayasa’nın 72. maddesi yukarıya çıkarılmıştır. Bu maddenin (2). fıkrası hizmete alınmada, ödevin gerektirdiği niteliklerden başka hiçbir ayrımın yapılamayacağını öngörmektedir. Burada sorulması gereken soru şudur: geçici personel statüsü “ödevin niteliklerinden” midir? İlgili Yasada belirtilen ek kadrolara bakıldığında “geçici personel” statüsünün, örnegin, tabiplik hizmetinde dahiliye uzmanı veya ecza ve kimya hizmetleri sınıfında kimyagerliğin, hizmetin gerektirdiği bir nitelik olarak düşünülmesi tasavvur edilemez. Bu açıdan mülahaza edildiğinde ilgili Yasanın özünü içeren 4 ve 5. maddelerinin Anayasanın 72(2) maddesini ihlal ettiği sonucuna varmamız gerekmektedir.
Yasa ile getirilmek istenen düzen bir bütün olarak ele alındığında Anayasanın eşitlik ilkesini de zedelediği görülmektedir. Kamu görevine girmek için başvurma her yurttaşın anayasal hakkıdır. Kamu görevine girebilmek için yeterlilik sınavını geçip de sırada bekleyen yüzlerce ve belki de binlerce yurttaş kadroların açılmasını beklerken, bunlara hiç fırsat eşitliği tanımadan ve geçici personele karşı yeteneklerini teste tabi tutulmadan, sayıları 1105’e varan geçici personeli kadrolamak Anayasa’nın 8. maddesinde ifadesini bulan eşitlik ilkesine tamamen ters düşmektedir.”
ANAYASA NE DİYOR?
‘HİZMETE ALINMADA, ÖDEVİN GEREKTİRDİĞİ NİTELİKLERDEN BAŞKA HİÇBİR AYRIM GÖZETİLEMEYEZ’
Anayasa’nın 8. ve 72. maddesinde hem ‘eşitlik’ hem de ‘kamu görevine girme hakkı’ ile ilgili yasal çerçeve çiziliyor.
‘Eşitlik’ ilkesinin yer aldığı Anayasa’nın 8. maddesine göre; hiçbir ayrım gözetmeksizin Anayasa ve yasa önünde eşit olduğu vurgulanıyor.
8. madde şöyle diyor. Herkes, hiçbir ayırım gözetilmeksizin, Anayasa ve yasa önünde eşittir, Hiçbir kişi, aile, zümre veya sınıfa ayrıcalık tanınamaz.
Devlet organları ve yönetim makamları, bütün işlemlerinde yasa önünde eşitlik ilkesine uygun olarak hareket etmek ve ayrıcalık yapmamak zorundadırlar.
Ekonomik bakımdan güçsüz olanların Anayasa ve yasalar ile elde ettikleri veya edecekleri kazanımlar, bu madde ileri sürülerek ortadan kaldırılamaz.
Öte yandan ‘Kamu Görevine Girme Hakkı’nın açıklandığı 72. maddede ise her yurttaşın kamu görevlerine girme hakkına sahip olduğuna dikkat çekiliyor, HİZMETE ALINMADA, ÖDEVİN GEREKTİRDİĞİ NİTELİKLERDEN başka hiçbir ayrımın gözetilemeyeceğine vurgu yapılıyor.