Güven Çekmecede Kilitli
Bitkinlik. Ne hissediyorsunuz? Yalnızca ben mi yoruldum? Acaba bizden bekledikleri de bu mudur? Ne dersiniz? Kıbrıs sorununun çözümüne ilişkin umudu kalmış kişileri temizlemek üzere güzelce hazırlanmış bir plan mı bu? Paranoyakça düşünmeye başladım…
Ne diyeyim… Öyle bir şey varsa plan başarılı! Bebektim ve orta yaşa geldim. Yaşlılığa doğru ilerliyorum ve halen aynı şeylerden söz edip duruyorum. Aynı argümanlarla, aynı kaygılarla, aynı zıt görüşlerle, aynı fobilerle, aynı engellerle, aynı geç adımlarla, aynı geri adımlarla, aynı çıkmazla… Bu süreç daha ne kadar ağır hareket edebilir? Biraz daha ağırlaşırsa ölür. Bu mudur? Son umut edenlerin de ölmesini mi bekliyorlar dersiniz?
Bir uçurumun kenarındayız. Yürüyoruz. Tek bir yanlış adım, tek bir ters hareket ve çup… Boşluğa… Geçenlerde biri, “ama ahali istemiyor” dedi bana. E… Evet, istemiyor. Niye istesin ki? Liderlerinin istediğini gördü mü? “Bir tarafın diğer tarafa güveni yoktur” şeklinde sürdürdü konuşmasını. Tabiatıyla yoktur. Nasıl olacak? Sonuçta devamlı surette bir lider, diğer liderin kendisini aldatmaya çalıştığından yakınıyor.
“Oysa güven yaratıcı önlemler uygulandı. İki barikat daha açıldı”. Ama… Güveni inşa edecek devrimci önlem iki barikatın daha açılması mıdır? Pek tabii geçişleri rahatlatacaktır. Fakat barikatlar açılalı kaç yıl oldu biliyor musunuz? On beş! Topu topu 9,251 kilometre kare olan Kıbrıs’ta diğer tarafa geçmek için 2018 yılında Derinya veya Aplıç kapısının açılmasını bekleyen kaldı mı sizce?
Barikatların açılmasının üzerinden on beş yıl geçtikten sonra düşünüp düşünebileceğimiz tek güven inşa edici önlem bu mudur yani? Yalnızca bunu mu uygulamaya geçirebiliriz? Biliyorum… Aklınıza cep telefonu olayı gelecek. İki tarafın uygulanamaması sebebiyle bir birlerini suçladıkları bir diğer konu…
Güzel. Suçlu her kim olursa olsun, olmadığını kabul edeyim. Cep telefonu olmasın. Başka? Başka hiçbir şey düşünemiyor muyuz? Bu kadar bilge, bu kadar entelektüel, bu kadar politikacı bu kadar akıl; mevcut atmosferdeki dinamiği hakikatten değiştirecek ve stereotipleri kırma yönünde ileriye yürüyecek, bu şekilde bir birimize güven kazanacağımız hiçbir şey düşünemiyor mu? Bölünmüş olan, ancak bir araya gelmek ve karşılıklı anlayış için kapıların yarı açık olduğu bir coğrafyada iki toplumun insanlarını birbirlerine daha yakın kılmak için yapılacak başka hiçbir şey yok mudur?
Yok. Düşünemiyorlar. Bunun sebebi esasında gerçekten güven inşa eden önlemlerin olmaması değildir. Hem gerçekten güven inşa edebilecek hem de her iki tarafın da birinin diğeri tarafından tanınması ile ilgili ileriye sürdüğü herhangi bir hukuksal veya başka engeli olmayan önlemler vardır. Onlarca vardır. Basittir. İrade yoktur. İstemiyorlar. Dinamiğin değişmesi işlerine gelmiyor. Zira dinamikler değişirse siyasi mevcudiyetlerini nereye dayandıracaklar? Demiştik… Kıbrıs sorununun sırtından koca koca kariyerler inşa ettiler. Şimdi dengeyi bozmayacağız.
_____________
YENİDÜZEN için yazılmış Yunanca özgün metinden çeviri: Çağdaş Polili
_____________
Κλειδωμένη στο συρτάρι η εμπιστοσύνη
Κόπωση. Τη νιώθετε; Μόνο εγώ κουράστηκα; Άραγε αυτό να περιμένουν από εμάς; Λέτε να είναι ένα καλοστημένο σχέδιο που να αποσκοπεί στο να αποτελειώσουν και τους τελευταίους που ελπίζουν σε λύση του Κυπριακού; Άρχισα να σκέφτομαι παρανοϊκά.
Τι να πω… αν είναι πάντως έτσι, το σχέδιο επιτυγχάνει! Ήμουν μωρό και έγινα μεσήλικας. Οδεύω προς το γήρας και ακόμα συζητώ τα ίδια και τα ίδια. Με τα ίδια επιχειρήματα, τις ίδιες ανησυχίες, τις ίδιες αντιπαραθέσεις, τις ίδιες φοβίες, τα ίδια κωλύματα, τα ίδια αργά βήματα, τα ίδια πισωγυρίσματα, το ίδιο αδιέξοδο. Πόσο αργά πια μπορεί να κινείται αυτή η διαδικασία; Πιο αργά, πεθαίνεις. Αυτό είναι; Λέτε να περιμένουν να πεθάνουν και οι τελευταίοι που ελπίζουν;
Στην άκρη του γκρεμού. Εκεί περπατάμε. Ένα μικρό στραβοπάτημα και τσουπ… στο κενό. «Μα ο κόσμος δεν θέλει» μου είπε πρόσφατα κάποιος. Ε… ναι, δεν θέλει. Γιατί να θέλει; Είδε τους ηγέτες του να θέλουν; «Δεν υπάρχει εμπιστοσύνη από την μια πλευρά προς την άλλη» συνέχισε. Φυσικά και δεν υπάρχει. Πώς να υπάρχει; Αφού μονίμως ο ένας ηγέτης λέει ότι ο άλλος προσπαθεί να τον ξεγελάσει.
«Μα υλοποιήθηκαν μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης. Άνοιξαν άλλα δύο οδοφράγματα». Μα… η διάνοιξη ακόμη δύο διόδων είναι ρηξικέλευθο μέτρο που χτίζει εμπιστοσύνη; Σίγουρα διευκολύνει τη διέλευση, αλλά ξέρετε πόσα χρόνια έχει που άνοιξαν τα οδοφράγματα; Δεκαπέντε! Λέτε να περίμενε κάποιος στην Κύπρο που όλα κι όλα έχει 9,251 τετραγωνικά χιλιόμετρα έκταση τη διάνοιξη του οδοφράγματος της Δερύνειας ή του Απλικίου – Λεύκας το 2018 για να περάσει στην άλλη πλευρά;
Δεκαπέντε χρόνια μετά τη διάνοιξη των οδοφραγμάτων, μόνο αυτό το μέτρο οικοδόμησης εμπιστοσύνης μπορούμε να σκεφτούμε; Μόνο αυτό μπορούμε να υλοποιήσουμε; Ξέρω… θα μου πείτε και για την κινητή τηλεφωνία, για να αρχίσουν πάλι οι μεν να κατηγορούν τους δε για την μη υλοποίησή του.
Ωραία. Να δεχτώ ότι δεν γίνεται, όποιος κι αν φταίει. Χωρίς κινητά λοιπόν. Άλλο; Δεν μπορούμε να σκεφτούμε τίποτα; Τόσοι σοφοί, τόσοι λόγιοι, τόσοι πολιτικοί, τόσα μυαλά, κάτι που να αλλάζει πραγματικά τη δυναμική στην περιρρέουσα ατμόσφαιρα και να δίνει ώθηση προς την κατεύθυνση της κατάρριψης των στερεοτύπων, έτσι ώστε να δίνει την αίσθηση ότι μπορούμε να έχουμε εμπιστοσύνη ο ένας στον άλλο δεν μπορούν να σκεφτούν; Σε έναν τόπο που είναι διαιρεμένος, αλλά οι πόρτες είναι ορθάνοιχτες για συνεύρεση και αλληλοκατανόηση, δεν υπάρχει τίποτε άλλο που μπορεί να γίνει ώστε να έρθουν οι άνθρωποι των δύο κοινοτήτων κοντά;
Όχι. Δεν μπορούν να σκεφτούν. Όχι γιατί δεν υπάρχουν ουσιαστικά και δυναμικά μέτρα που να οικοδομούν πραγματικά εμπιστοσύνη και χωρίς κανένα νομικό ή άλλο κώλυμα όπως αυτά που συνήθως προβάλλονται της αναγνώρισης από τη μια και της μη αναγνώρισης από την άλλη. Υπάρχουν δεκάδες. Είναι απλό. Δεν υπάρχει θέληση. Δεν θέλουν. Δεν συμφέρει να αλλάξει η δυναμική. Γιατί αν αλλάξει πού θα στηρίζεται η πολιτική τους ύπαρξη; Είπαμε… κτίστηκαν καριέρες και καριέρες στην πλάτη του Κυπριακού. Δεν θα χαλάσουμε τώρα την ισορροπία.