CTP Lefkoşa Milletvekili Doğuş Derya 16 Aralık 2014’de Mecliste bütçe görüşmeleri esnasında yaptığı konuşmasına yönelik, sosyal paylaşım sitesinden kendisine ‘ağır hakaret’te bulunan, Hataylılar Derneği Başkanı Bertan Zaroğlu hakkında açtığı ‘zem ve kadih’ (hakaret ve sövme) davasını kazandı….
Mahkeme, Zaroğlu’nun Derya’ya ‘hakaret’ ettiğine bulgu yaparak, 45 bin TL tazminat ve ayrıca 15 bin TL’lik dava masraflarını ödemesine karar verdi.
Bu dava sosyal medya üzerinde açılan ilk zem ve kadih davası oldu…
Didem MENTEŞ
CTP Lefkoşa Milletvekili Doğuş Derya, KKTC Hataylılar Derneği Başkanı Bertan Zaroğlu’na 2015’de açtığı ‘ağır hakaret’ davasını kazandı.
Mahkeme, Zaroğlu’nun Derya’ya ‘hakaret’ ettiğine bulgu yaparak, 45 bin TL tazminat ödemesine karar verdi. Ayrıca Zaroğlu’nun 15 bin TL’lik dava masraflarını ödemesine de hükmetti.
Mahkeme, Bilişim Yasası olmaması nedeniyle ‘zem ve kadih’ davasını düzenleyen Fasıl 148 Haksız Fiiller Yasası altında ele aldığı internet yayınını, herhangi bir kişi tarafından bir diğer kişiye yönelik zarar verici “yayın yapma” kapsamında değerlendirdi.
Doğuş Derya’nın 15 Aralık 2014’de Mecliste bütçe görüşmeleri esnasında yaptığı konuşmasına yönelik, sosyal paylaşım sitesinden Derya’ya ‘ağır hakaret’te bulunan, Hataylılar Derneği Başkanı Bertan Zaroğlu hakkında açılan ‘zem ve kadih’ (hakaret ve sövme) davası iki yılın ardından tamamlandı. Bu dava sosyal medya üzerinde açılan ilk zem ve kadih davası olarak da yerini aldı.
Mahkeme, Zaroğlu’nun sosyal paylaşım sitesinde yayınladığı yazıların başkası tarafından değil Zaroğlu’nun kendisi tarafından yazıldığına bulgu yaparak, Mahkemeden çare isteyen ve müdafaa sebeplerini mahkemeye sunan bir şahısın hiçbir duruşmaya gelmemesini de anlamakta güçlük çektiğini belirtti
Derya kararı dinledi, Zaroğlu yine gelmedi
Lefkoşa Kaza Mahkemesi’nde Kıdemli Yargıç Tacan Reynar huzurunda görüşülen davada, Doğuş Derya’yı temsilen Avukat Jale Dizdarlı ile Avukat Ongun Talat ve davalı taraf Bertan Zaroğlu’nu temsilen ise Avukat Feridun Öztürk davada hazır bulundu.
Dava kararını dinlemek üzere Doğuş Derya mahkemeye gelirken, davalı Zaroğlu hiçbir duruşmaya katılmadığı gibi karar oturumunda da bulunmadı. Ayrıca Doğuş Derya’ya destek amacıyla CTP parti üyeleri de mahkemeye gelerek, kararı dinledi.
Dava Haksız Fiiller Yasası altına ele alındı
Yargıç Reynar, ‘zem ve kadih’ davasıyla ilgili kararını bir buçuk saati aşan sürede okuyarak, her olguya tek değindi. Davayla ilgili hukuki ve teknik konuların ardından davanın esasıyla ilgili kararını açıkladı.
İnternetin günümüzde yaygın olması ve her ortamda erişebilirliğine değinen Yargıç, Bilişim Yasası olmaması nedeniyle ‘zem ve kadih’ davasını düzenleyen Fasıl 148 Haksız Fiiller Yasası altında ele aldığı internet yayınını, herhangi bir kişi tarafından bir diğer kişiye yönelik zarar verici “yayın yapma” kapsamında değerlendirdi. Mahkeme buna bağlı olarak hakaret içerdiği ileri sürülen kelimeleri bu bağlamda ele alarak, değerlendirme yaptı.
Zem ve kadih
Mahkeme, “Zem ve kadih; herhangi bir kişi tarafından - herhangi bir diğer kişiye bir cürüm isnadında bulunan;veya herhangi bir diğer kişiye kamu görevinde suihalde bulunduğunu isnat eden; veya herhangi bir diğer kişinin mesleği, ticari işi, zanaatı, işi, meşguliyeti veya, makamı veya mevkii yönünden doğal olarak şöhretine zarar vermeye veya şöhretini zedelemeye veya haleldar etmeye yönelik ; veya herhangi bir diğer kişiyi genel nefret, aşağılanma ve istihzaya maruz bırakması muhtemel; veya herhangi bir diğer kişiyi, başkalarının ondan kaçınmasına veya uzak durmasına sebep olması muhtemel herhangi bir malzemenin veya ifadenin baskı, yazı, boyanmış şey, resim, maket (effigy), jest veya mimik, söylenen sözler veya başka seslerle veya telsiz telgrafla yayınlamak dahil herhangi başka bir yoldan yayımlanmasından ibarettir” dedi.
Hakaret içeren kelimeler
Zaroğlu’nun Doğuş Derya’ya yönelik yazılarındaki tüm kelimeleri ayrı ayrı Türk Dil Kurumu’ndaki anlamalarına göre değerlendirerek ele alan Yargıç Reynar, “Davalının yazdığı ‘Doğuş’um isminin ‘davacı’ olduğuna bulgu yaparım. ‘İçine almak’ kelimesinin de burada argo anlamıyla kullanılmıştır. Bu eğitimsiz kişilerin söylediği söz veya değimdir. Davalı ‘şeref yoksunu’, ‘canlı mahlukat’, ‘sürekli pislik yapan’, ‘çamur atan’, ‘akıl yoksunu’ gibi kelimeler hakaret oldukları görülerek, davacı tazminat alaya hak kazanmıştır” dedi.
Davalı Zaroğlu’nun, davacının din, devlet, vatan, millet düşmanı olduğu yönündeki iddialarını da mesnetsiz bulan Yargıç, ağır hakaret içeren ifadeler olduğunu vurgu yaptı.
Davalının Mahkemeye gelmemesine dikkat çekildi
Reynar, davalı Bertan Zaroğlu’nun internetteki söz konusu yazıları kendisinin yazmadığına dair iddialarını da değerlendirerek, Mahkeme süresince Zaroğlu’nun mahkemeye gelmeyerek kendisini savunmadığını, hakkında yapılan iddialara karşı bir şahadet vermediğini ve başka tanık da dinletmediğini vurguladı. Bu çerçevede davacı (Doğuş Derya) tarafından mahkemeye dinletilen tanıkların şahadetlerini güvenilir bulduğuna dikkat çeken Reynar, bu hususlar ışığında Zaroğlu’nun sosyal paylaşım sitesinde yayınladığı yazıların başkası tarafından değil Zaroğlu’nun kendisi tarafından yazıldığına bulgu yaptı. Yargıç Reynar, Mahkemeden çare isteyen ve müdafaa sebeplerini mahkemeye sunan bir şahısın hiçbir duruşmaya da gelmemesini anlamakta güçlük çektiğini vurguladı.
45 bin TL tazminat
Tazminat miktarını hakaret içeren her kelime için ayrı ayrı değerlendirerek ilk nazarda 30 bin TL’lik tazminat hükmü veren Yargıç, Bertan Zaroğlu’nun Mahkemeye gelmemesi, konuların mahkemede tartışılması ve dava nedeniyle davacının aynı şeyleri yaşaması nedeniyle çoğaltılmış tazminat verilmesine karar verdi. Reynar, Bertan Zaroğlu’nun toplam 45 bin TL tazminat ödemesine ayrıca, 15 bin TL’lik dava masraflarını ödemesine de hükmetti.