Kayıplar Komitesi’nin 1963 ve 1974’te “kayıp” edilen Kıbrıslıtürkler’le Kıbrıslırumlar’dan geride kalanları aramakta olduğu kazılar devam ederken, Lefkoşa’da hapishane arkasındaki askeri bölgede yürütülmekte olan ikinci toplu mezar kazısında 16 “kayıp” şahıstan geride kalanlara ulaşıldı.
Kayıplar Komitesi Kazılar Koordinatörü Antropolog Okan Oktay’dan aldığımız bilgiye göre, hapishane arkasında yürütülen kazılarda birinci toplu mezarda bulunan 20 “kayıp”tan sonra bu ikinci toplu mezarda bulunan 16 “kayıp”tan geride kalanlarla birlikte, toplam 36 “kayıp”tan geride kalanlara ulaşılmış bulunuyor.
Kayıplar Komitesi Kazılar Koordinatörü Antropolog Okan Oktay, bugün de Muratağa’da (Maratha) toplu mezarda kazıya başlayacaklarını söyledi.
1974’te Muratağa-Atlılar-Sandallar’da (Maratha-Sandallaris-Aloa), civar köylerden EOKA-B ekipleri, bu üç köyden ağırlıkla kadınlar ve çocuklardan oluşan 126 sivili öldürerek iki toplu mezara gömmüşlerdi. Muratağa-Atlılar-Sandallar’da yaşanmış olanların öykülerini 2004’te yayımlamıştık. Tüm ailesini katliamda kaybeden Hüseyin Rüstem Akansoy’un yanısıra katliamdan sağ kurtulan Kıbrıslıtürk Şafak Nihat’ın ağzından 2007’de ve daha sonra da Kıbrıslırum tanıkların ağzından bu üç köyde yaşananları bu sayfalarda yayımlamıştık.
Katliam sonrası toplu mezarlar bulunup da açılırken burada hazır bulunan Birleşmiş Milletler görevlilerinin raporlarını da ilk kez bu sayfalarda yayımlamıştık.
Kayıplar Komitesi Muratağa-Atlılar-Sandallar’da EOKA-B’nin katlettiği çoğu çocuk ve kadın 126 Kıbrıslıtürk’ten geride kalanları başlatacağı kazılarda gömüldükleri yerden çıkararak DNA testleri aracılığıyla kimlik tespitinde bulunacak ve defnedilmek üzere ailelerine verecek.
Bugün başlatılması beklenen kazı öncesinde Muratağa’da bir de tören yapılmasının planlandığını öğrendik.
Kayıplar Komitesi tarafından yürütülen ve daha önce dört “kayıp”tan geride kalanların bulunduğu Lapta’daki kazı devam ederken, Değirmenlik’te de (Neahorgo Kitrea-Cirga) yeni bir kazı başlatıldı. Şirinevler’deki (Ayermola) kazı tamamlanırken, Pirhan’da (Pirga) yeni bir kazıya geçildi. Galatya’da (Mehmetçik) göl bölgesindeki kazı devam ederken Alayköy’de de (Yerolakko) yeni bir kazıya başlandı. Kıbrıs’ın güneyinde ise Atalassa’da başlatılan kazı devam ediyor.
Kazılarda görev yapan tüm arkeologlarımıza, şirocularımıza ve diğer çalışanlara “Çok kolay gelsin” diyoruz.