Hayatın 'an'lamı

Sami Özuslu

 

Süresi ne kadar olursa olsun, insan ömrü 'an'ların toplamıdır sonuçta...
Çok kısa ve 'an'lamsız gibi görünür 'an'ların çoğu, lakin o 'an'lar birleşir ve 'hayat' çıkar orta yere...
Mesele şu ki, büyük kısmı boşa harcanır 'an'ların ve dönüp geriye bakıldığında yalnız ve yalnız önemli 'an'lar kalır hafızada...
Bazen bir fotoğraf karesidir 'an'lar...
Belki video kaydı...
Çoğunluğu ise sadece bellekte yaşar 'an'ların...

***

Hayat 'an'lardan oluşur ve her 'an' hayatın 'an'lamına katılan yeni bir film karesidir.
Soru, o 'an'ın içine nasıl bir görüntü sığdırdığımıza dairdir.
Çok kısadır 'an' dediğimiz, amma ve lakin çok sık rastlanır o kısa 'an'ların hayata yön verdiğine...
Rastlantısal 'an'lık durumlar değil bunlar her zaman...
Neden-sonuç ilişkisiyle şekillenmiştir çoğu 'an', farkına varılmasa da...
Bir 'an'da buharlaşmadığı gibi su, bir 'an'da doğmadığı gibi çocuk, bir 'an'da bestelenmediği gibi en güzel müzik, bir 'an'da yazılmadığı gibi en büyük roman...
'Doğal' dediğimiz olaylar dahil, o 'an'dan ibaret değildir.
Vardır depremin de, selin de, hortumun da mantıklı bir nedeni ve izahı...

***

Hayat 'an'larla anlamlanır daima...
Soluk alıp verirken doğal bir halde ve farkında değilken o 'an'ın özel olduğunun, birşey olur ve o 'an' artık unutulmazdır.
Bir serginin açılış 'an'ı planlıdır ressam için, ama tuvaldeki bütün renkler ve gölgeler o 'an' bambaşka bir 'an'lam kazanır.
Bellidir, çocuk doğacaktır anne karnından, ama o 'an', dünyaya gelişin yaşandığı vakit artık bambaşkadır dünya, anne için de , baba için de...
Ve peşi sıra akıp giderken 'an'lar, o 'an' gelip kaybedince sevdiklerinden birini, hayatın 'an'lamı  değişir birden...

***

Vivaldi'yi dinlerken mesela, şu herbiri dakikalara sığan harika eserlerini...
Nasıl da keyifle dolu 'an'lar yaratmış insanlık için!
Hitler peki? O da 'an'lar yaratmadı mı, yüzbinlerce insanın sabun ederek, yakarak, katlederek?
Yerkürenin güzel 'an'larında sanat var, edebiyat var, şiir var hep...
Kötü 'an'larında ise politika var, silah var, çıkar savaşları var!
Resmi ideolojiyi beslemek için kurgulanan tarih, bu gerçeği anlatmaz hiçbir zaman...
'An'ların gerçek 'an'lamını bulmak zordur bu yüzden...
Hatta kim bilir, belki de bizi bir modele sokan, tektipleştiren modern yaşam sistemi yüzünden biz bile 'an'ların gerçek 'an'lamını bil(e)miyoruzdur!..
O 'an' gelene kadar...
Ya da bir uyaran o 'an'ı fark ettirene kadar...

***

Sanat ve edebiyat her 'an' lazım...
Her 'an' sanat ve edebiyat lazım...
Lazım her 'an' sanat ve edebiyat...