Başbakan Ersin Tatar, yeni tip Coronavirüs (Covid-19) sonrası ülkede yaşanan normalleşmeyle ekonomik çarkların yeniden dönmeye başladığını ve Türkiye ile imzalanan mali protokolün ekonomiye olumlu yansıyacağını söyledi.
Tatar, Covid-19 sonrası ekonomide atılacak adımlar, “Türkiye ve KKTC Arasında İktisadi ve Mali İş Birliği Anlaşması” ve Türkiye ile ilişkilerle ilgili AA muhabirine değerlendirmelerde bulundu.
Hükümet olarak Kovid-19'la ilgili tedbirleri alırken ekonomide bazı sıkıntıların olacağını bildiklerini söyleyen Tatar, daha adaletli bir yapının oluşması için en zorunu yaparak kamu maaşlarında kesintiler yaptıklarını söyledi.
Tatar, normalleşme sürecinin başlaması ve iş yerlerinin açılmasıyla KKTC'nin iç ekonomik çarklarının yeniden dönmeye başladığını vurgulayarak, "Maliyenin gelirlerinde artışlar olmaya başladı. Türkiye ile mali protokol, 26 Mayıs itibarıyla yürürlüğe girdi. Onun da katkısıyla haziran sonu itibarıyla maaş kesintileri sona erecek. Tam alınacak maaşlarla ekonomiye girdiler olacak ve çarşı daha hareketlenecek." ifadesini kullandı.
Çalışmalarda özel sektörü de göz ardı etmediklerini ve görüşmeler yaptıklarını dile getiren Tatar, kapatılan iş yerlerinin çalışanlarına 1500 liralık katkı yaparak, sosyal adalet kurmaya çalıştıklarının altını çizdi.
"Mali protokolde, reel sektörü destekleyici açılımlar var"
Tatar, Merkez Bankası üzerinden oluşturulan kredi paketleri gibi açılımlarla özel sektörü desteklemeye çalıştıklarına dikkati çekerek, "Türkiye ile imzalanan mali protokolde, reel sektörü destekleyici açılımlar var. Bütün bunları özel sektörün önünü açmak için değerlendireceğiz." dedi.
Başbakan Tatar, bir süre sonra Kıbrıs’ın güneyi ile geçiş noktalarının açılması, Türkiye ile karşılıklı uçuşların başlaması, turizmin açılması, öğrencilerin Ada'ya geri dönmesi ve konut sektöründe satışların artmasıyla KKTC'nin Covid-19 öncesi potansiyelini yakalayabileceğine işaret etti.
Mali iş birliği anlaşmasıyla yeni bir sürecin başladığını da vurgulayan Tatar, martta açıkladıkları Birinci Ekonomik Tedbirler ve Destek Paketi'nde aldıkları tasarruf kararlarını mayıs sonu itibarıyla bir bakıma sonlandırdıklarını belirtti.
"Haziran itibarıyla yeni bir sürece giriyoruz"
Tatar, "Haziran itibarıyla yeni bir sürece giriyoruz ve bunları ikinci bir ekonomik paketle açıklamayı değerlendiriyorum. Hükümet ortağımız Halkın Partisi (HP) ile bunları değerlendiriyoruz." dedi.
Hükümetin, mali protokolde yer alan yükümlülüklerine de değinen Başbakan Tatar, şöyle devam etti:
"KKTC'de hükümetler çok uzun dönemli olmuyor, buranın siyasi yapısı ve sisteminin getirdiği böyle bir sıkıntı vardır. Bizim hükümetimizin daha uzun ömürlü olması ve protokolde ifade edilen beklentileri yerine getirmek için şu anda var olan siyasi iradenin devam etmesi lazım. Onun için çalışmaları sürdürüyoruz.
Ekimde Cumhurbaşkanlığı seçimi var ancak biz hükümet olarak 'Hükümetin icraatları başkadır, seçimlere yönelik çalışmalar başkadır.' diyoruz. İmzalanan protokolün gerekliliklerinin sonuna kadar arkasındayım. Bunların yapılması için talimatları zaten vermiş durumdayım ve takipçisi olacağım."
Uzun vadede enerji maliyetlerinin düşürülmesi için kabloyla elektriğin Türkiye'den KKTC'ye getirilmesinin önemli olduğuna dikkati çeken Tatar, doğal gazın getirilmesiyle ilgili de birtakım çalışmaların sürdüğünü aktardı.
“Su projesindeki arıza halledilmezse büyük sıkıntı olacak”
Tatar, KKTC Su Temin Projesi'nde arıza meydana geldiğini ve bunun giderilmesiyle ilgili çalışmaların sürdüğünü belirterek, "Türkiye, buraya su projesiyle çok büyük bir adım atmıştır. Suyun buraya aktarılmasıyla KKTC çok büyük bir nimete kavuşmuştur. Arıza eğer temmuza kadar halledilmezse KKTC'de büyük bir sıkıntı olacaktır." diye konuştu.
"Son 40 günde hiçbir pozitif vakaya rastlanmadı"
KKTC'nin Covid-19 sürecini başarıyla atlattığını ve bunun ülkenin imajına katkı sağladığını kaydeden Tatar, KKTC'de salgın sürecinde başarı öyküsü yazıldığını ve bunun bir fırsata da dönüştürülebileceğini söyledi.
Tatar, "Son 40 günde yapılan testlerde hiçbir pozitif vakaya rastlanmadı. Bu algının dünyaya yayılması KKTC'nin imajı için önemlidir. Bunu anlatacağız. Başta ana vatan Türkiye olmak üzere diğer ülkelerde de KKTC'nin bu özelliklerini anlatmak ve buranın potansiyelini artırmak en büyük dileğimizdir." değerlendirmesinde bulundu.
"Covid-19 sürecinde Türkiye her zaman Kıbrıs Türk halkının yanında oldu." diyen Tatar, son iki ayda Türk hükümetiyle sık sık temas kurduğunu söyledi.
Tatar, Türkiye'den Kovid-19 sürecinde gerek tıbbi ve sağlık malzemelerinin gönderilmesi gerekse Türkiye'nin salgınla ilgili tecrübe paylaşımının kendileri için avantaj olduğunu vurguladı.
"Türkiye'yi yakından takip ediyoruz"
Turizm ve uçuşlarla ilgili çalışmaların devam ettiğine değinen Tatar, Sağlık Bakanlığı ve Bilim Kurulu'nun tavsiyeleri doğrultusunda adımlar atıldığını ifade etti.
Tatar, ülkede bir an evvel normal ekonomik hayata kavuşmak gibi beklenti bulunduğunu, bu konuda hükümete baskılar da olduğunu belirterek, şunları kaydetti:
"GKRY ile sınır kapılarının açılması ve uçuşların başlamasıyla Türkiye'den ve başka ülkelerden gelmeler gitmeler kontrollü bir şekilde düzenlenecektir. Önümüzdeki haftalarda bütün bunlar daha belirgin hale gelecektir. Türkiye, bir sistem üzerinde çalışıyor, uçağa binecek herkese test yapacak ve sonuçlar herkesin kimlik kartına işlenecek.
Yolcular ona göre bilet alabilecek ve buraya geldiğinde buradaki sistem tekrar onu gözden geçirecek. Dünyanın her tarafında bu çalışmalar yürütülmektedir. Türkiye'yi yakından takip ediyoruz, ilgili makamlarla devamlı temas halindeyiz. Temennimiz ve dileğimiz bir an önce birbirimize kavuşabilmektir."
Şu anda Türkiye'den veya güneyden bir KKTC vatandaşının ülkeye geldiği takdirde 14 gün karantinada kalmak zorunda olduğunu hatırlatan Tatar, bu kararların Sağlık Bakanlığı ve Bilim Kurulu'nun tavsiyeleri üzerine yumuşayabileceğini belirtti.