Devrim DEMİR
COVID-19 yerel vakalarında son bir haftadaki hızlı yükseliş, hekimlerdeki endişeyi de artırdı.
Vaka sayısındaki artışla beraber hastalığın şiddetli seyri, yoğun bakımdaki sayıya yansıdı.
Hekimler hastalığın ‘mutasyon virüs’ olmasından endişe ediyor.
Temaslı otellerin dolduğuna da dikkati çeken hekimler, virüsün agresif seyretmesi nedeniyle temaslı sayısının çok yükseldiğini, sağlık sisteminin sarsıldığı ifade etti.
Vaka sayısı tırmanışta…
Hekimler, bu süreçte temaslının kendini gizlemesinin büyük sıkıntılara neden olduğuna değinirken, salgının önünü almanın zorlaşacağını vurguluyor.
Vaka sayılarının artış göstermesi ile sağlık personelinin de gücünün bittiğini ifade eden hekimler, yerel bulaşmalarda riskli grupların da olabileceğini hatırlatarak hükümetin ciddi adımlar atması gerektiğini söyledi.
Önlemlerin de yeniden değerlendirilmesi hususunda, çağrı yapan hekimler ülkede salgınla ilgili gelinen son aşamayı YENİDÜZEN’e değerlendirdi.
Göğüs Hastalıkları Uzmanı Doktor Derlen Özgeç Ruso:
“Hastalığın seyri arttı, endişeliyiz”
Göğüs Hastalıkları Uzmanı Dr. Derlen Özgeç Ruso, yeni yıldan önce alınması gereken bir takım önlemlerin zamanında alınmadığını ve o süreç içinde bulaşın hızla yayılmaya başladığını kaydetti.
Yılbaşından önce hekimlerin bugünleri öngörerek endişelendiklerini de kaydeden Ruso, Girne’de ciddi bir bulaşın söz konusu olduğunu söyledi. Virüsü 1 kişinin aynı anda üç kişiye çok rahat bulaştırabileceğine de vurgu yapan Doktor Derlen Özgeç Ruso, “İdari ve bireysel zafiyet var” dedi.
Hastalığın seyrinin ciddi bir şekilde arttığını da kaydeden Ruso, daha önce hafif vakaların olduğunu şu an gelen hastaların büyük kısmının akciğerlerinde enfeksiyon bulunduğunu söyledi.
“Hasta çok hızlı kötüleşebiliyor”
Vaka sayısının artması ile yoğun bakımdaki hasta sayısının da yükselişte olduğunu ifade eden Ruso, “Hastalık ne yazık şiddetli ve agresif seyrediyor. Hasta 3 gün içinde çok hızlı kötüleşerek yoğun bakıma girebiliyor” ifadelerini kullandı.
“Bulaşı kırmak için ciddi, sert tedbirler alınmalı”
Şubat ayının ilk haftasına kadar alınan önlemlerin yeterli olacağı hususunun dikkatlice irdelenmesi gerektiğini de kaydeden Doktor Ruso, vakaların seyri incelendiğinde sürecin uzayabileceği konusunda düşünceleri olduğunu belirtti.
Vaka sayılarının artışta olması nedeniyle, temaslı sayısının da arttığını belirten Ruso, temaslıları bu süreçte sıfıra indirmek adına kişilerin sadece çekirdek ailesi ile olması gerektiği çağrısında bulundu.
Bulaşın bu şekilde kırılabileceğine işaret eden Ruso, daha sert tedbirler alınması gerektiğini söyledi.
Tıp-İş Başkanı Doktor Ahmet Varış:
“Hastalar ağır enfeksiyon tablosu ile başvuruyor”
Hızlı bir şekilde artış gösteren vakaların, son haftalarda endişe verici olduğuna dikkati çeken Hekimler Sendikası (Tıp-İş) Başkanı Doktor Ahmet Varış, diğer endişe verici durumun ise hastaların ağır enfeksiyon tabloları ile başvurmaları olduğunu kaydetti.
Bu hızlı ve önüne geçilemeyen yaygın vaka nedeniyle hastane şartlarında tedavi gereksinimi şart olan kişi sayısında da artış olduğuna vurgu yapan Varış, “Enfeksiyon hastalarda çok hızlı seyrediyor. Devlet bu süreçte olağan üstü denetimler yapmalı, yurttaşlarda bu süre içinde çok daha dikkatli davranmalı” dedi.
“Yoğun bakımda hastaların yaş ortalaması düşüyor”
Doktor Ahmet Varış, yoğun bakımda tedavi gören hastaların yaş ortalamalarının da düştüğüne işaret ederek şunları söyledi: “Virüsün mutasyona uğramış olasılığı düşünülüyor. Bu resmi olarak açıklanmasa da bunun sonuçları bekleniyor. Her hastalıkta erken tanı önemli olduğu gibi, bu hastalığı da kimse hafife almasın. Erken tanı çok önemli, kapanma sürecinin yeniden değerlendirilmesi düşüncesindeyim. Hastalığın yayılma süreci 15-20 gün sonrada görülebilir”
Kıbrıs Türk Tabipler Birliği Başkanı Doktor Özlem Gürkut:
“Mutasyon virüs gelmiş olabilir”
Tabipler Birliği Başkanı Doktor Özlem Gürkut, hızlı seyreden virüsün birçok nedeni olabileceğini ifade etti.
Gürkut, mutan virüsün gelmiş olabileceğini kaydederek, Türkiye’ye giden ve beklenen sonuçlar olduğunu söyleyerek o zaman doğrulanabileceğini belirtti.
Kış ayının da etkilerinin olabileceğine dikkati çeken Doktor Gürkut, açık havadan kapalı alanlara geçildiğini çok sayıda kişinin aynı ortamda kaldığına işaret etti.
“Temaslılar kendini gizledi, alınan tedbir kararlarının çoğu kâğıt üstünde kaldı”
Dr. Gürkut, vaka sayılarının artışındaki bir başka sebebin de kişilerin temaslı olarak kendilerini saklamaları ve virüsün klinik belirtileri gösteren kişilerin ileri aşamada tedaviye gitmesi tespitini paylaştı.
Toplum olarak, yayılmayı azaltmak adına denetlemenin tam anlamıyla yapılamadığına da dikkati çeken Gürkut, “Alınan çok sayıda tedbir kararı kâğıt üzerinde kaldı” dedi.
“Artık daha çok yatış ve hastamız var”
Doktor Özlem Gürkut, gelinen aşamada artık daha çok hasta ve daha çok yatış olduğunu kısmi kapanmada denetim eksikliklerinin olduğunu belirterek tam kapanmayı bu yüzden istediklerini dile getirdi.
Bu süreçte çeşitli kaygılarla açık kalan çok sayıda sektör olduğunu da değinen Gürkut, hastalığın kuluçka süresinin 14 ile 21 gün arasında geliştiğine dikkati çekti.
Toplum içinde hızlıca test yapılması gerektiğini dikkati çeken Doktor Gürkut, “Bu süreç üç beş gün eve kapanarak geçmeyecek. Gevşeme olmadan hızlıca kapanarak, 14 gün içinde aşı çalışmaları da devam etmeli” ifadelerini kullandı.
Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Doktor Selin Bardak Özcem:
“Hastalığın seyrini şuan öngöremiyoruz”
Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Dr. Selin Bardak Özcem, kapanmanın çok daha önce olması gerektiğini söyledi. Yılbaşı etkinlikleri, kişilerin çok fazla bir araya gelmesi sonucu bu tablonun beklendiğini kaydeden Özcem, “Bu durumu bekliyorduk, vakalar çok arttı. Hastanenin ve sağlık kapasitemiz belli” dedi.
“Yaşlılar kendiniz izole etti, gençler kendini hiç korumadı”
Virüsün çok agresif seyrettiğini ifade eden Doktor Özcem, virüsün ‘mutasyona’ uğradığından şüphelendiklerini ancak bunun resmen doğrulanması için sonuçların gelmesinin gerektiğini kaydetti. Yaşlı grubun süreç içinde kendilerini izole ettiğine de değinen Özcem, genç kesimin buna dikkat etmediğini birçoğunun ise kendilerini gizlediğini belirtti.
Genel durumu iyi giden genç bir hastanın iki gün sonra kötüleştiğini gözlemlediklerini de kaydeden Doktor Selin Bardak Özcem, hangi hastanın nasıl seyredeceği konusunda tahmin yürütemeyecek duruma geldiklerini, hastalığın ilerleyişi ile ilgili öngörüleri olmadığını ifade etti.
Temaslı otellerinin dolduğunu temaslı sayısının da oldukça yüksek olduğunu vurgulayan Özcem, “Agresif ve hızlı ilerleyen virüs giderek yayılıyor. Herkes bilinçli davransın, tedbirler yeniden değerlendirilmeli” şeklinde konuştu.
Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Yardımcı Doç. Doktor Hakan Evren:
“Gençlerde bu hastalık çok hafif seyrediyor algısı artık anlamını yitirdi”
Dr. Suat Günsel Girne Üniversitesi Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Yardımcı Doç. Doktor Hakan Evren, pandeminin ülkede Mart 2020 yılından bu yana varlığını gösterdiğine işaret etti, ilk defa bu kadar endişe verici bir hal aldığına dikkati çekti.
Doç. Dr. Evren şunları dile getirdi: “Vaka sayılarındaki artışla birlikte hastaneye yatış ihtiyacının arttığını gözlemliyoruz. Üstelik yoğun bakımda takip gerektiren kritik hastalar ve ölüm sayılarında da artış devam ediyor. Görüldüğü üzere halk arasında yaygın bir kanı olan ‘’gençlerde bu hastalık çok hafif seyrediyor’’ algısı artık anlamını yitirdi. Hiç bir kronik hastalığı olmayan genç yaştaki hastalar yoğun bakım ihtiyacı duyabiliyor ve daha kötüsü vefat edebiliyor”
“Toplumda asemptomatik virüsü taşıyan kişi sayısı çok fazla”
Son dönemlerde hastanede yatış ihtiyacı duyan hasta sayısı dikkate alındığında, toplumda asemptomatik olarak bu virüsü taşıyan kişi sayısının oldukça fazla olduğunun tahmin edildiğini kaydeden Doktor Hakan Evren, Bu demek oluyor ki kalabalık içine girdiğimiz her durumda virüs ile temas riskimiz daha önceki dönemlere göre çok daha yüksek. Bu nedenle Covid-19 hastasına temaslı olup kendini saklayan veya bu virüsü hafife alan kişilerin varlığı pandeminin kontrolünü zorlaştırıyor. Son dönemde belirli bir sayıda uygulanmış olan Covid aşıları da insanları rehavete düşürmemelidir. Daha önce olduğu gibi sosyal mesafe, maske ve hijyen kuralları aynı şekilde devam etmelidir” ifadelerini kullandı.