İşçi ve işveren temsilcilerinin ‘sigorta primlerinin ödenmesi’ şartıyla yüzde 13’lük (%12.95) artış talep ettiği asgari ücret için, şartı kabul etmeyen komisyon başkanından hayat pahalılığı oranında yüzde 11’lik teklif de havada kaldı. İşçi ve işveren sendikaları çıkmaza giren komisyonda sonuca ulaşmak için hükümete ‘primlerle ilgili resmi karar üretme’ çağrısı yaptı.
Asgari Ücret Saptama Komisyonu Başkanı Erman Yaylalı: “Sigorta primini tartışmanın yeri bu masa değil… Bu durum vatandaşı mağdur edecek”
Hür-İş Genel Başkan Vekili Ahmet Serdaroğlu: “Kimseyi daha fazla mağdur etmemek için primlerle ilgili resmi karar hemen alınmalı”
İşverenler Sendikası temsilcisi Metin Arhun: “Prim katkılarımızın ödenmesi şartıyla 4 bin 970 TL brüt ücreti onayladık… Bakanlar Kurulu’ndan primler için karar bekliyoruz”
Devrimci İşçi Sendikaları Federasyonu (DEV-İŞ) Başkanı Koral Aşam: “Yapılan pazarlıklar hoş değil… Asgari ücret yasalara uygun olarak belirlenmeli”
İşçi Sendikaları Federasyonu (Türk-Sen) Genel Sekreteri Tamay Soysan: “Asgari ücret bu tarz pazarlıklara alet edilmemeli... Bunlar çağdışı ve antidemokratik uygulamalar…”
Mevcut asgari ücret
Brüt: 4.400 TL
Net: 3.828 TL
%12.95’lik artış onaylanırsa
Brüt: 4.970 TL
Net: 4.323 TL
Derya ULUBATLI
Asgari Ücret Saptama Komisyonu defalarca toplanmasına rağmen yeni asgari ücretle ilgili henüz net bir sonuca varılamadı. İşçi ve işveren sendikalarının temsilcileri ‘sigorta primlerinin ödenmesi’ şartıyla yüzde 13’lük (%12.95) artış sunarken, şartı kabul etmeyen komisyon başkanı yüzde 11’lik yeni bir teklifle geldi. Çekişmeler sonucunda çıkmaza giren toplantılar için komisyondaki sendika temsilcileri hükümete, ‘sigorta primleriyle ilgili kararı bir an önce onaylama ve asgari ücretin belirlenmesinin önünü açma’ çağrısı yaptı.
Sendika temsilcileri sigorta primleri için istenen desteğin hükümet tarafından ödenmesi şartıyla yüzde 13’lük (%12.95) bir artış yapılması konusunda hemfikir oldu. İşçi ve işverenin anlaşması üzerine primler konusunda ısrarcı olan sendika temsilcileri teklifi asgari ücret masasına getirdi, komisyon başkanından ret yanıtı aldı. Sigorta primleri konusundaki tartışmanın asgari ücretle bağlantılı olmadığını savunan Asgari Ücret Saptama Komisyonu Başkanı Erman Yaylalı, bu teklifi kabul etmedi, masaya yüzde 11’lik artış önerisiyle geldi. Sendikaların koyduğu şartın görüşmeleri çıkmaza soktuğunu ifade eden Yaylalı, “bu durum en çok asgari ücrete artış bekleyen vatandaşı mağdur ediyor” şeklinde konuştu.
Öte yandan Başbakan Ersan Saner devletin özel sektöre yaptığı prim desteklerine devam edeceğini ve konuya ilişkin çalışmaların başladığını duyurmasına rağmen, Bakanlar Kurulu halen resmi bir karar açıklamadı. Bunun üzerine toplanan işçi ve işverenler hükümete ‘vatandaşı daha fazla bekletmemek adına bir an önce sigorta primleriyle ilgili resmi karar alma ve asgari ücretin netleşmesi yönündeki yolu açma’ çağrısında bulundu.
Sendika temsilcileri ne dedi?
Öte yandan Devrimci İşçi Sendikaları Federasyonu (DEV-İŞ) Başkanı Koral Aşam ve Kıbrıs Türk İşçi Sendikaları Federasyonu (Türk-Sen) Genel Sekreteri Tamay Soysan da konuyu yorumladı. Asgari ücretin ‘kişisel şartlarla’ belirlenmesini eleştirdi, masadaki pazarlığın oldukça çirkin olduğunu savundu. Temsilciler, komisyon yetkililerini bir an önce yasalara uygun bir ‘ücret belirleme yöntemi’ kullanmaya davet etti.
Hür-İş temsilcisi Ahmet Serdaroğlu:
“Primlerle ilgili resmi karar hemen alınmalı”
Hür-İş Genel Başkan Vekili Ahmet Serdaroğlu, baştan beri işçi ve işverenler olarak duruşlarının değişmediğini, ‘prim desteklerinin ödenmesi halinde’ yüzde 13’lük (%12.95) artışı kabul ettiklerini aktardı. Komisyon başkanının bu şartı kabul etmediğini dile getiren Serdaroğlu, konuyu Bakanlar Kurulu’na ilettiklerini ancak henüz resmi bir cevap alamadıklarını ifade etti. Serdaroğlu şöyle devam etti: “Başbakan Ersan Saner de birkaç gün önce sigorta destek primlerinin devam edeceğine yönelik bir açıklama yapmıştı. Biz de sendikalarla yaptığımız toplantıda bu kararı iyi karşıladığımızı ve bir an önce uygulamaya geçmesini istediğimizi söyledik. Resmi kararın gecikmesi vatandaşı mağdur etmeye devam edecektir”.
Kararın aciliyetine dikkat çeken Serdaroğlu, hem sigortaların hem de asgari ücretle çalışan kişilerin bu kararı beklediğini savundu. Prim desteğinin kabul edilmesi halinde brüt asgari ücret miktarının 4970 TL olarak onaylandığını dile getiren Serdaroğlu şöyle devam etti: “Aslında bu pahalılıkta yüzde 13’lük artış bile yeterli değil. Biz daha yüksek istemiştik ancak hükümet yüzde 11 teklifini getirince ortada buluşmak durumunda kaldık ve sigorta desteklerinin verilmesi şartıyla yüzde 13’ü (%12.95) kabul ettik. Bizim talep ettiğimiz sadece 4 aylık bir prim desteğidir. Devlet işsizliğin önüne geçmek, işvereni rahatlatmak ve vatandaşı mağdur etmemek için bir an evvel bu kararı onaylamalıdır. Karar zaten başbakan tarafından üretilmiş ve açıklanmıştır. Sadece Bakanlar Kurulu tarafından onaylanması gerekmektedir. Bu süreci hızlandırmak da yine hükümetin elindedir. Bir an önce resmi kararın alınması için hükümete çağrı yapıyoruz”.
Asgari Ücret Saptama Komisyonu Başkanı Erman Yaylalı:
“Sigorta priminin yeri bu masa değil”
Asgari Ücret Saptama Komisyonu Başkanı Erman Yaylalı henüz bir anlaşmanın yapılamadığını, sendika temsilcileriyle bazı noktalarda anlaşmazlıklar yaşandığını söyledi. İşçi ve işverenlerin sosyal güvenlik prim desteği talebini asgari ücret komisyonunda da devam ettirdiğini dile getiren Yaylalı şöyle devam etti: “Sendikalar sosyal güvenlik primleriyle ilgili destek verilmesi halinde yüzde 13’lük (%12.95) bir artışı kabul ettiklerini söylediler. Biz hükümet temsilcileri olarak asgari ücretin başka bir koşula bağlanmasını doğru bulmadığımız için bunu kabul etmeyerek yüzde 11’lik bir artış önerisinde bulunduk. Sigorta primi gibi anlaşmaların bizim masamızın konusu olmadığını düşünüyorum. Bu gibi şeyler farklı platformlarda çözülmeli ve bizim masamızda sadece asgari ücrete dair hesaplar yapılmalıdır”.
“Tıkanan görüşmeler yüzünden vatandaş mağdur oluyor”
Sendikaların hükümet yetkililerine Asgari Ücret Komisyonu’nun yetkileri dışında kalan bir şart koştuğunu aktaran Yaylalı, bu durumun süreci tıkadığını savundu. Bu tartışmalar çözülmeden asgari ücret belirlemesi için yeni bir toplanma günü kararlaştırılamayacağını ifade eden Yaylalı şunları aktardı: “Bu durumda yeni bir gün belirleyip toplanamıyoruz. Bu da asgari ücretle çalışan ve artış bekleyen çalışanları her geçen gün daha da mağdur ediyor. İşverenler ve özellikle de çalışanlar şu an komisyondan çıkacak sonucu beklemektedir ancak biz bu tıkanıklık yüzünden bir türlü net bir adım atamıyoruz. Sosyal sigorta primi sorunu başka bir mecrada çözülüp sadece asgari ücret için toplanılmadığı sürece somut bir adım atmak çok zor olacak”.
Kıbrıs Türk İşverenler Sendikası temsilcisi Metin Arhun:
“Kararımız bakanlar kurulunda…”
İşveren ve işçilerin sosyal sigorta prim katkısı üzerine anlaştığını dile getiren Kıbrıs Türk İşverenler Sendikası temsilcisi Metin Arhun, prim katkılarının ödenmesi üzerinde ‘katkılara hükümet desteğinin devamı olması kaydıyla’ uzlaştıklarını ancak bu konuda henüz bakanlar kurulundan yanıt alamadıklarını ifade etti. Arhun şunları söyledi: “Pazartesi bizim aldığımız kararlar bakanlar kurulunda görüşülecekti. Hatta görüşüldü diye de biliyorum ancak henüz onaylanmış bir karar olarak açıklanmadı. Şu an prim ödemeleri bakanlar kurulu gündeminde bekliyor”.
“Sigorta primlerinin ödenmesi şartıyla 4970 brüt miktarı onayladık”
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Koral Çağman ile bire bir görüştüklerini ve primlerle ilgili önerilerini sunduklarını dile getiren Arhun, ‘kaynağımız yok’ savunmasını kabul etmediklerini ve sosyal sigorta prim desteği geldiği takdirde 4970 brüt miktarı onayladıklarını dile getirdi.
Bu önerinin 15 gün içerisinde bakanlar kurulu tarafından görüşülüp onaylanması veya yeni bir ücret saptaması için geri gönderilmesi gerektiğini aktaran Arhun şöyle devam etti: “15 gün içerisinde bu öneriye onay verip vermediklerinin belli olması gerekiyor. Başbakanlık ekonomik konseyi de toplanacak ve muhtemelen bu karar orada da görüşülecek. Biz de bir sonraki buluşma için bu kararların sonucunu bekliyoruz”.
Devrimci İşçi Sendikaları Federasyonu (DEV-İŞ) Başkanı Koral Aşam:
“Yapılan pazarlıklar hoş değil”
Asgari ücretin bir şarta bağlanarak artırılamayacağını savunan Devrimci İşçi Sendikaları Federasyonu (DEV-İŞ) Başkanı Koral Aşam bu ücretin nasıl belirleneceğine dair bir yasa olduğunu ve buna uyulması gerektiğini belirtti. İşverenlerin teklifini çok doğru bulmadığını da ifade eden Aşam şöyle devam etti: “Ücretin yükseltilmesine karşı değiller ancak kendilerinden bir şey beklenmesin istiyorlar. Oysa asgari ücretin artması alım gücüyle alakalı bir tartışma olmalıdır, şu an tartışılan şeyler bambaşkadır. Yapılan tartışmada hane halkı anketi ve gıda ücretlerinin baz alınması gerekirken yapılan pazarlıklar hoş değildir”.
Kıbrıs Türk İşçi Sendikaları Federasyonu (Türk-Sen) Genel Sekreteri Tamay Soysan:
“Bu kavgalar utanç verici”
Kıbrıs Türk İşçi Sendikaları Federasyonu (Türk-Sen) Genel Sekreteri Tamay Soysan, şu an asgari ücreti belirlemek için kullanılan yöntemlerin çok yanlış olduğunu ve asgari ücretin bu tarz pazarlıklara alet edilmemesi gerektiğini söyledi. Bu yapılanı ‘çağdışı ve antidemokratik uygulamalar’ olarak nitelendiren Soysan sözlerini şöyle sürdürdü: “Burada önemli olan vatandaşın alım gücünü yukarıya çekmektir ve bu da ancak yapılacak alan araştırmaları sonucu belirlenebilir. Alışverişlerde herkesin cebi yanarken ‘sen ne verirsin, ben ne veririm’ kavgalarına girmek utanç vericidir”.
“4 kişilik aile için gerekli minimum ücret 6050 TL”
Türk-Sen olarak konuyla ilgili önerilerini bir dosya halinde Çalışma ve Güvenlik Bakanlığı’na sunduklarını dile getiren Soysan, bu önerilerle ilgili henüz bir sonuç alamadıklarını da aktardı. Konu üzerine titiz bir çalışma yaptıklarını da belirten Soysan çalışmayı şöyle aktardı: “Vatandaşın temel ihtiyaçlarını ve gıda fiyatlarını da göz önüne alarak bir çalışma yaptık. Buna göre 4 kişilik bir ailenin temel ihtiyaçlarını giderebilmesi ve yaşayabilmesi için en az 6050 TL gerekmektedir. Yaptığımız çalışmada elde ettiğimiz sonucu dosya halinde bakanlığa sunduk. Sayın bakan değerlendireceğini söyledi ancak her zaman böyle söyleyip hiçbir somut adım atmıyorlar”.
Gelinen noktada mevcut hükümetin çok büyük eksikleri olduğunu da sözlerine ekleyen Soysan, ekonomik ve politik düzlüğe çıkabilmek için hükümetin de bir an önce değişmesi gerektiğini savundu.