Beklentisinin kilo başına 30 TL olduğunu söyleyen üretici, “Ürün; tarlamızda, evimizin bahçesinde kaldı. Fiyat beklediğimiz gibi değil ama elimizde kalmasından iyi… Zaten Emeğimizin karşılığını hiçbir zaman alamadık” şeklinde isyan etti.
Hüseyin ÖZBARIŞCI
Harup (harnup) ürününün fiyatı, hasat döneminin sonlanmasından yaklaşık 2 ay sonra belirlendi, üretici fiyattan memnun olmadı.
Bakanlar Kurulu kararının ardından Karma Hayvan Yemi, Harup Ürünleri Kooperatifi Ltd. (Binboğa) tarafından fiyat belirlendi. Ancak üretici kilo başına 20 TL olarak açıklanan fiyattan memnun kalmadı.
YENİDÜZEN’e açıklamalarda bulunan harup üreticileri, fiyatın hem geç belirlendiğini, hem de miktarın beklenenin altında olduğunu belirtti. Ağustos ayında ürünü dalından aldıklarını anlatan harup üreticileri, Ekim ayının ortasına gelmiş olmamıza rağmen ürünü evlerinin bahçelerinde veya tarlalarında beklettiklerini, bekleme olması sebebiyle de rekoltede %8-10 civarı fire verildiğini ifade etti. Şu an için sadece fiyatın açıklandığını, daha alıma başlanmadığını kaydeden üreticiler, daha fazla mağdur olmak istemediklerini vurguladı. Harup üreticileri, tarihte ilk kez toplanılan ürünün, bu kadar uzun üreticilerin elinde kaldığını da söylüyor.
Üreticiler ne dedi?
Kıbrıs Türk Harup Üreticileri Derneği Başkanı Bekir Bolatcan:
“Üreticiyi düşünerek hareket etmeye çalıştık”
“Biz, atılan bu adımın üretici adına olumlu bir adım olduğunu düşünüyoruz. Böylelikle tüccarların kilosu 10-12 TL’ye ürün almasının önüne geçilmiş oldu. Fiyatın açıklanmasının ardından yapılan bir takım açıklamalar bizi tereddüt etse de, bizzat Tarım Bakanı ile görüşme yaptık ve üreticinin mağdur olmayacağı sözünü aldık. Fiyat olarak beklentinin daha yüksek olduğunu söyleyebiliriz ama bazı fırsatçı tüccarlar ürünü 8-10 TL’den almak istedi. Biz üreticiler olarak önce kendimize iğneyi, sonra da çuvaldızı başkasına batıralım. Birlik ve beraberlik bu ortamda şarttı. Biz, üreticilerin tamamını düşünerek hareket ettik.”
Osman Uyanır: “Hiçbir zaman emeğimizin karşılığını almadık”
“Artık öyle bir noktaya geldik ki, tarlanın içinde torbalar patlıyor, haruplar da yere yığılıyor. Üreticiler olarak fiyat bizi tatmin etmedi ancak ürünü de artık elimizden çıkarmak gerekiyordu. Yaşadıklarımız, kötünün iyisi diyebiliriz. Zaten üretici olarak beklediğimiz fiyatı hiçbir zaman almadık. Hiçbir zaman emeğimizin karşılığını almadık. İşçiliğimizi hesaplasak bizi kurtarmayacak bile ama gene yapıyoruz. Çektiğimiz sıkıntılar da belli. Derdimiz çok ama dinleyen yok.”
Alpay Orhan: “%8-10 civarında fire verdik, bu büyük bir oran…”
“Bu sene büyük bir kaos yaşandı. Açıklanan fiyat üreticiyi tatmin etmedi ama en azından ürün elimizde kalmayacak. Olaya bir de bu tarafından bakmak lazım. Ürün, kilo başı 10 TL destekle alınıyor. Pazar da bulunmadan alınıyor. Yani bu şartlarda kötünün iyisi… Ancak şu bir gerçek ki, alımda bir sıkıntı yaşayabiliriz. Ürününün fazla beklemesinden dolayı fire kaybı var. Bu fire kaybı %8-10’a kadar dayanıyor. Bu da büyük bir orandır. Diğer taraftan da nakliye konusunda sıkıntılar var. Ürün, üreticiden kesinti yapılmadan alınmalı. Tarihte ilk kez ürün üreticinin elinde bu kadar uzun kaldı.”
Bayram Yalçın: “Açıklanan fiyat düşük”
“Harupta fiyat nihayet belirlendi. Fiyat belirlendi, belirlenmesine ama alan yok. Henüz alım başlamadı. Biz ürünümüzü Ağustos ayının ortasında topladık ve bahçemize koyduk. 2 ay geçti ve haruplar halen bahçemizde. Gelinen aşamada zaten aşırı sıcaklardan dolayı ürün zaten değer kaybetti, biraz daha kalırsa daha da değer kaybedecek. Açıklanan fiyata değinecek olursak, açıklanan fiyat 20 TL ve düşük bir fiyat… Beklentimiz 30 TL’ydi. Geçen yıl fiyat 24 TL olarak açıklanmıştı. Yani kısacası durum içler acısı…”
Özcan Bozkoyun: “Enflasyonun %100 artış olduğu bir ortamda fiyat daha düşük…”
“Fiyat açıklandı ancak şu anda bir belirsizlik var. Köy kooperatifleri ürünü alacak mı? Alması durumunda açıklanan fiyatın yarısını peşin vereceği konuşuluyor. Sadece fiyat açıklandı ve başka bir açıklama yapılmadı. Üretici artık bıkmış durumda. Geçen yıl 23-24 TL’ye alınan ürün, bu yıl 20 TL’ye alınacak. Enflasyonun %100 artış olduğu bir ortamda hem de… Harup konusunda dünyada da sıkıntı yaşandığının farkındayız ancak en azından yetkililerin yanımızda olmalarını istiyoruz. Diğer taraftan fiyat da geç açıklandı. Şu anda kadar üründe %8-9 civarı fire verdik. Bu oran bekledik sonra daha da yükselecek. Önceki yıllarda da fiyat düşük açıklanıyordu ama en azından erken zamanda açıklanıyordu. Üretici de ne yapacağını biliyordu. Bundan kötüsünü daha önce görmemiştik. Uzun lafın kısası durum içler acısı…”