Sağolsun, başlığı sevgili Vargın Varer buldu.
KTTO'nun uzun süren projesi sonucunda kitaplaşan "KKTC'de Kayıt Dışı Ekonomi" adlı çalışma gerçekten de hükümete iki isim birden kazandırdı.
Aziz Gürpınar ve Zeren Mungan...
Kitabın yazar kadrosundaki diğer iki isim Mustafa Besim ve Göksel Saydam ise "darısı başınıza" temennilerini işitti.
Ticaret Odası'nda dün bir kısım medya mensubuna kitabın sunumu yapıldı. Oda Başkanı Fikri Toros, çalışmaya verdikleri önemin altını çizdi, hükümet dahil herkesi bu sorunla başa çıkabilmek için bilinçlenmeye ve bilinçlendirmeye davet etti. Bu konuda medyaya düşen sorumlulukları da hatırlattı.
Kitabın yazarları da söz alarak hem çalışmanın mutfağında yaşananları anlattılar, hem içeriğinden özetle söz ettiler, hem de yeri gelince eleştiri ve özeleştiri de yaptılar.
------------
KTTO'nun kayıt dışı ekonomiyle ilgili çalışması kamuoyunun bilgisi dahilindeydi. Araştırma çeşitli safhalarda basın ve halkla paylaşılmıştı. Hatta iki kez de hükümetler tarafından onaylanmış, bir tçr 'yol haritası' haline gelmişti. Şimdi artık bir kitap haline de geldi.
Kitap gerçekten de kapsamlı ve bilimsel bir içeriğe sahip... Kayıt dışılıktan muzdarip başka ülkelere de kaynak olabileceğini söylüyor uzmanlar ve mutlaka yabancı dile çevrilmesi gereğine işaret ediyorlar.
Kitabın içeriği uzun süreli tarama, alan araştırması, yüz yüze görüşme ve ekonomistlerin anlayabileceği kimi hesaplama teknikleriyle bulunan sonuç ve kıyaslamalarla oluşturulmuş.
Kaynakça bölümünün sayfalarca olması, 'akademisyen' elinin değdiğini ve ciddi bir emekle ortaya çıkarıldığı anlatan önemli bir emare...
Kitabın en sonunda matriks şeklinde verilen "Eylem Planı" önerisi ise niyet, irade ve imkanları bir araya getirmek suretiyle sonuç almak isteyecek her hükümet için 'bedava' bir yol haritası!..
-----------
"Kayıt dışı ekonomi" projesi başladıktan ve sonuçlandıktan kısa bir süre sonra Aziz Gürpınar Çalışma, Zeren Mungan ise Maliye Bakanı olarak hükümette görev aldılar.
KTTO Başkan Vekili Vargın Varer'in deyimiyle 'bakan çıkaran kitap' aslında bir yönüyle iktidara gelmiş durumda...
Yani, işin 'teorisi'ni yazan dörtlüden ikisi şu an 'pratik' yapabilme imkanına sahip...
Zaten şimdiki hükümet de kitaptaki 'Eylem Planı'nı onayladı ve GSMH'de yüzde 29 kadar ve vergide de yüzde 50-60 civarında 'kayıt dışılığı' önlemek için kimi adımları attı, bazılarını da atmaya çalışıyor.
Aziz Gürpınar dünkü sunuma gelirken kendi bakanlığının neleri yaptığını, neleri yapamadığını özetleyen bir matriks de getirip basın mensuplarına dağıttı. Çalışma alanında atılan ciddi adımları zaten biliyorduk, bu listeyle daha kapsamlı ve resmin bütününü görebilme imkanı bulduk.
Zeren Mungan da vergi gelirlerinde yüzde 20'lik artış sağladıklarını, artık TC'den gelen kaynağın cari giderlerde kullanılmadığını anlattı, ancak başta e-devlet olmak üzere teknolojide ve yasalardaki sıkıntıları henüz aşamadıklarını, 'teori'nin 'pratik'le uyumlu gitmediğini itiraf etti.
---------------
Her yönüyle kaliteli ve gerekli bir çalışmaya imza attı KTTO ve kitaba emek veren yazarlar, onlara destek veren kurumlar ve de şahıslar...
Kayıt dışılığın 'gelişmişlik düzeyi' ile ters orantılı olduğunu söylüyor ekonomistler...
Vergide olsun, çalışma yaşamında olsun ve bu çalışmanın kapsamı dışında tutulan kara para ve kriminal işler olsun, kayıt dışılıktan toplum zarar görüyor, ülke kaybediyor, gelecek nesillerin rızkı kesiliyor.
Böylesi sorunların aşılabilmesi için 'topyekun seferberlik' lazım...
Kuşkusuz bizim gibi hem 'gelişmemiş' hem de 'nev-i şahsına münhasır bir devlette bu işlerin altından kalkabilmek pek de kolay değil...
Bana göre bunun önündeki en büyük engel 'güven' müessesesinin gelişmemiş olması...
Mesela 'vergi=hizmet' denklemi yerine 'vergi= maaş' olunca, vergi bilinci oluşmuyor kolay kolay...
Buna benzer bir yığın 'eşitsiz denklem' var hayatımızda ve devleti yönetenlerin buna yakından bakmasında sonsuz yarar vardır.
Çok basit, ama eğer siz arabaların gittiği yolları aylarca nadas tarla gibi bırakırsanız, hangi vatandaş 'vergi vermenin hizmet almak'la eşdeğer olduğuna inanabilir ki?
Evet, 'kayıt dışılık' için gidilecek çok yol var.
O yolun asfaltını tamir ederek başlanabilir pekala...
Yol düzgün olursa eğer, geçer insanımız o yoldan...
Hazır iki bakan da çıkmışken bu kitaptan...