Kıbrıs’a ilişkin konferansın, 28 Haziran’da Cenevre’de değil İsviçre’nin Crans-Montana kasabasında yapılacağının açıklanması Rum basınında da geniş yer aldı. Alithia gazetesi ve diğer gazeteler, Eide’nin, Kıbrıslı Rum lider Nikos Anastasiadis ile görüşmesinin ardından yaptığı açıklamalara da yer verdi.
Gazeteler, BM Genel Sekreteri’nin Kıbrıs Özel Danışmanı Espen Bart Eide’nin önceki gün, Anastasiadis ile bir araya gelmesi, yaptığı açıklama ve gelecek hafta yapacağı temaslarla ilgili çeşitli haberler yayımladı.
Alithia gazetesi “Oldukça Önemli Temaslar-Kıbrıs Konferansı İsviçre’deki Crans-Montana’da” başlıklı haberinde, BM Genel Sekreteri’nin Kıbrıs Özel Danışmanı Espen Barth Eide’nin, gelecek hafta Türkiye ve Yunanistan Dışişleri Bakanları ile AB yetkilileriyle yapacağı görüşmelerin, Güney Kıbrıs tarafından “oldukça önemli” olarak değerlendirildiğini belirtti.
Gazete Eide’nin, Crans-Montana’da, 28 Haziran’da başlayacak Kıbrıs konferansında Güvenlik ve Garantiler başlığının görüşülmesine ilişkin kılavuz belgeyi şekillendirmesinin beklendiğini yazdı.
Habere göre Eide’nin, gelecek Salı günü, Brüksel’de Yunanistan Dışişleri Bakanı Nikos Kocias ile görüşmesi bekleniyor.
Eide’nin, Türk yetkilileriyle yapacağı temasların ayrıntıları ise henüz bilinmiyor.
Gazete Rum Yönetimi’nin, TC Başbakanı Binali Yıldırım’ın Atina’ya yapacağı ziyareti, Kıbrıs konferansıyla alakalı olarak önemli addettiğini yazdı.
Gazete haberinde ayrıca Kıbrıs Rum Yönetimi Başkanı Nikos Anastasiadis’in 22 Haziran’da, sabahleyin, Brüksel’de, Yunanistan Başbakanı Aleksis Çipras’la bir araya aya gelerek Kıbrıs konferansını ele alacağını belirtti.Habere göre Anastasiadis ve Çipras, AB zirvesi nedeniyle Brüksel’de olacak.
Meclis’te temsil edilen partilerin başkanlarına, Kıbrıs konferansı için davet
Gazete BM Genel Sekreteri’nin Kıbrıs Özel Danışmanı Espen Barth Eide’nin, Kıbrıs konferansının başlamasından bir gün önce, 27 Haziran’da Cenevre’deki Birleşmiş Milletler Sarayı’nda basın toplantısı düzenleyeceğini de yazdı.
Gazete aynı haberinde ayrıca Anastasiadis’in Pazartesi günü yapılacak Ulusal Konsey toplantısı sırasında, Meclis’te temsil edilen partilerin başkanlarına, Kıbrıs konferansı için davette bulunacağını belirtti.
Fileleftheros gazetesi, BM’nin, Mont Pelerin’i, bir diğer deyişle tecrit (izole) koşullarını anımsatan Kıbrıs’a ilişkin konferansın yapılacağı yer tercihinin, Kıbrıs Rum tarafını heyecanlandırdığının görülmediğini yazdı.
Rum Yönetimi’nin, siyasi liderlikle temas halinde olduğu Cenevre’deki koşulları tercih ettiğini, Crans-Montana’daki durumda ise Rum Yönetimi Başkanı Nikos Anastasiadis ve diğer tarafların tecrit altında olacağını yazan gazete, BM’nin, yer tercihi konusunda, Cenevre ve BM binasının, teknik ve psikolojik ihtiyaçları karşılayamayacağı şeklinde görüşü ortaya koyduğunu belirtti.
Fileleftheros gazetesi “Alplerin Kalbinde Tecrit” başlıklı bir başka haberinde ise BM’nin, Kıbrıs sorununa ilişkin bu tür görüşmelerde, iki lideri tecrit altında bırakma girişiminde bulunduğunu belirtti ve Crans- Montana’yla ilgili bilgilere yer verdi.
Alithia gazetesi bir başka haberinde ise BM Genel Sekreteri’nin Kıbrıs Özel Danışmanı Espen Barth Eide’nin, dün akşam Uzun Yol olarak da bilinen Ledra Caddesi’nde Unite Cyprus Now grubunca üç haftadan beridir sürdürülen insan zinciri etkinliğine katıldığını yazdı.
Habere göre Eide, Kıbrıs dansları sunulan etkinlikte fotoğraflar çektirerek halka konuştu.
Öte yandan Haravgi gazetesi AKEL Genel Sekreteri Andros Kiprianu’nun Kıbrıs konferansına ilişkin açıklamasına yer verdi.
Habere göre Kiprianu, BM Genel Sekreteri’nin, liderleri New York’a davet etmesi inisiyatifinin ardından, Kıbrıs sorununa ilişkin müzakerelerin yeniden raya girdiğini ancak bu konuda rahata erişilmemesi gerektiğini ifade etti.
Kiprianu, Kıbrıs sorununa çözüm bulunması hedefiyle iyi hazırlık yapılması gerektiğine de dikkati çekti.
Eide’nin açıklamaları
Alithia gazetesi ve diğer gazeteler, BM Genel Sekreteri Espen Barth Eide’nin, Kıbrıslı Rum lider Nikos Anastasiadis ile görüşmesinin ardından yaptığı açıklamalara da yer verdi.
Habere göre Eide, açıklamalarında Güvenlik ve Garantiler başlığına değinerek, bahsetmesi mümkün olmayan düşüncelerin bulunduğunu ayrıca yeteri kadar iyimser olduğunu ifade etti.
Eide, açıklamanın, nihai çözümün bulunması amacıyla, Güvenlik ve Garantiler başlığında anlaşmaya varılmasının çok önemli olduğundan söz ettiği ifade etti.
Bir başlığa vurgu yapılacağını bununla birlikte tüm başlıkların ele alınacağından söz eden Eide, buna yönelik pratik yöntemin, gerçek anlamda ayrı odalarda ve ayrı masalarda, tüm konular için sürekli görüşmelerin yapılması olduğunu söyledi.
Eide, iki tarafın, B’nin olabilmesi için A’yı görmeleri gerektiğini söyleyeceğini belirterek “Bir taraf için B nedir, diğer taraf için A nedir” şeklinde konuştu.
Eide, nihai çözümlere ulaşacağının garanti altına alınmasının süreci kolaylaştıracak işler olduğunu ve zor da olsa mümkün diye nitelediği bu konuları hem şu anda hem de ileriki günlerde ele alacaklarını kaydetti.
“BM’nin taahhüdü net”
Her iki tarafın ortak belge üzerinde anlaşmaya varmasının önkoşul olup olmadığı şeklindeki bir soru üzerine Eide, BM’nin taahhüdünün net olduğunu, belgenin orada olacağını ve bulunacağını ifade etti.
New York’taki görüşmenin ardından bu belge için verileri toplamaya başladıklarını ve tüm tarafların görüşlerinin yeterli şekilde yer almasını istediklerinin netleştirildiğini ifade eden Eide, bu konuların yapılandırılmış şekilde görüşülmesini sunduklarını, tüm tarafların müzakerelerden önce müzakere yapmayacaklarını da ifade ettiğini söyledi.
Nihai bir belge hazırlamadıklarını, ülkeler arasındaki geleneksel müzakerelerde bir taslağın hazırlandığını ve daha sonra tarafların, bununla uzlaşıp uzlaşmadığının incelendiğini söyleyen Espen Barth Eide, bunun Kıbrıs’ta mümkün olmadığını, hiç kimsenin bunu istemediğini çünkü bunun İsviçre’de değil öncesinde müzakere edileceği anlamına geldiğini ifade etti.
Eide, belgenin, müzakerelerin başlaması için engel olacağını sanmadığını da belirtti.
Fileleftheros gazetesine göre Eide, açıklamasında birçok zorlukla, gerçekten tarihi bir fırsattan söz etti ve bu nedenle herkesin, oraya gitmeden önce çok işin yapılması gerektiğini bildiğini çünkü Crans-Montana’ya boş elle gitmek istemediğini ifade etti.
Eide, Güvenlik ve Garantiler başlığındaki görüşmeleri yönlendirecek belge üzerinde çalıştıklarını belirtti ve diğer konularda da hazırlık gerektiğini çünkü tüm askıda olan konularda birbirine bağlı görüşmelerin yapılacağını söyledi.
“İki taraf da sorunu çözme arzusuyla gideceğini teyit etti”
İki tarafın, sorunu çözme arzusuyla konferansa gideceklerini kendisine teyit ettiğini söyleyen Eide, bunun bir başarı olabilmesi için en iyi şekilde hazırlanılması gerektiğini vurguladı.
Konferansın süresine ilişkin olarak Eide, bunu bilmediğini, organize edildiği şekliyle haftalarca sürmesi olanağının bulunduğunu bununla birlikte haftalarca sürmesine de gerek olmadığını ifade etti.
Görüşmenin formatına ilişkin bir soru üzerine Eide, 4 Haziran’daki açıklamaya atıfta bulundu ve bunun paralel yapılmasından söz ettiğini anımsattı.
Olası nihai anlaşma New York’ta
Politis gazetesi “Olası Nihai Anlaşma New York’ta” başlığıyla verdiği haberinde, BM Genel Sekreteri’nin Kıbrıs Özel Danışmanı Espen Barth Eide’nin “başarı sağlamamız durumunda, daha yapılacak işler olacak. Bu, tüm çalışmanın sona erdiği ve direkt olarak referanduma gidilmesinin mümkün olduğu anlamına gelmeyecek” şeklindeki açıklamasına yer vererek bunun, İsviçre’de karşı karşıya kalınacak muhtemel zorlukların tarifi olduğunu yazdı.
Gazete, Kıbrıs Rum Yönetimi Başkanı Nikos Anastasiadis ile Eide arasında geçtiğimiz gün ortaya çıkan konferans süresine ilişkin anlaşmazlığa bir uzlaşma yanıtının da verildiğini belirtti.
BM’nin, İsviçre’de, nihai bir anlaşmanın bulunmaması ihtimalinin var olduğunu farkına vararak, Crans-Montana’da ön anlaşma sağlanması senaryosunu dahil ettiğini belirten gazete bunun ayrıntılarının, tarafların bir sonraki görüşmesinde çözümleneceğini yazdı.
Gazete, ilk düşüncelerin, Crans-Montana’nın ardındaki görüşmenin, Eylül ayında BM Genel Kurulu çerçevesinde, New York’ta yapılması şeklinde olduğunu belirtti.