24 Temmuz 2023 tarihinde açıklanan, ilk defa konut sahibi olacak gerçek kişilerin, konut alımları için oluşturulan “İlk Evim Kredi Paketi”’ kapsamında, 262 kişiye 307 milyon TL kredi kullandırılmıştı.
Bu kredi paketine gelen yoğun talep üzerine, Hükümet, geçtiğimiz günlerde, KKTC Merkez Bankası ile işbirliği içinde yeni bir Kredi Paketi duyurusu yaptı ve adını da, İkinci İlk evim kredi paketi olarak açıkladı. Kredi paketinin 1.6 Milyon TL Üst limiti bulunuyor.
Oluşturulan bu kredi paketinden; KKTC sınırları içerisinde kendisi, eşi ve 18 yaş altı çocukları adına kayıtlı evi olmayan, Hane geliri 155.000.-TL’yi geçmeyen, KKTC vatandaşları yararlanacaktır.
Kredi paketi, aylık eşit taksitli, en fazla 10 yıl vadeli ve 1,6 milyon TL’yi geçmeyecek ve satın alınacak konutun değerinin azami yüzde 80’i kadar olacaktır. Kredi faiz oranı şu anda yıllık yüzde 21 olacaktır. Geçen paketteki faiz oranı ise yüzde 12 idi. 6 ay içinde faiz oranındaki artış, gerçekten yüksek.
Bu kredi ile satın alınacak konutlara yönelik olarak, alıcılar, satış ve ipotek işlemleri için tapuda ödenmesi gereken vergi, resim ve harçlardan muaf tutulacak ve Bankalar tarafından faiz dışında herhangi bir komisyon veya masraf alınmayacaktır. Burada, piyasaya göre, faiz farkı desteğini de, KKTC Merkez Bankası karşılayacaktır.
Toplam kredi miktarı yaklaşık 41.5 bin sterline denk geliyor. Bu para ile 1 artı 1 yeni daire bile alamazsınız. Yerli halkın, bu fiyatlarla yeni ev sahibi olması zor görünüyor. Mutlaka kredi dışında kendisi de hatırı sayılır bir para koyması gerekiyor.
Bu krediyi alanın, faizler ayni kalsa bile, 10 yıl boyunca her ay 30 bin TL civarında borç ödemesi yapması gerekiyor. Şu anda bu paraları ödemek bile çok zor.
Yıllar geçtik sonra, bu taksitler az görünebilir ama böylesine pahalı bir ülkede, dar gelirliler için bu taksit miktarı şu anda çok yüksek. İlk paketteki taksit tutarı ise, aylık 17 bin TL düzeyindeydi.
Kredinin açıklandığı zamandan, kullanılacağı zamana kadar, döviz kurlarında artışlar olmakta, kredi miktarında azalma gerçekleşmektedir. Bu bağlamda, kredi tutarı 2 Milyon TL’ ye kadar yükseltilmeli ve geri ödeme süresi de, 15 yıla uzatılmalıdır.
Geçen defaki kredi paketinden yararlanan sadece 262 kişiydi. Yararlanan kişi sayısı son derece yetersizdir. Bu bağlamda, yeni pakette kullandırılacak toplam kredi miktarı mutlaka artırılmalıdır.
Bu kredinin esas amacı, dar ve orta gelirli vatandaşların, uzun vadeli, düşük faizli ev sahibi olmalarının sağlanması ise, başvuru yapıp, hak sahibi olan, tüm vatandaşları kapsayacak şekilde bir kaynak yaratılması gerekmektedir. Aksi halde, fırsat eşitliği de zedelenecektir.
İnşaat maliyetlerinin artması, döviz kurlarının yükselmesi ve yoğun yabancı yatırımcı talebi nedeniyle, ülkemizde ev fiyatları yükselmiş, dar ve orta gelirli yerli vatandaşlarımızın ev alma imkânları çok azalmıştır. Müteahhitler de bunu doğrulamaktadır.
Bu çerçevede, miktarı yeterli, adaletli ve düzgün çalışan ev kredi paketleri, gençlerimizin ev sahibi olmalarına katkı sağlayacaktır.
Ev kredi paketlerinin yanında, ülkemizdeki tüm şehirlerde, sosyal konut projelerinin yapımına başlanması da olmazsa olmazdır. Bu konuda, Hükümet tarafından defalarca açıklama yapılmasına rağmen, henüz somut adımlar atılmamıştır. Dar ve orta gelirli gençlerimiz sosyal konut projelerini beklemektedir.
Yapılacak sosyal konutlar, mutlaka evi olmayan insanlarımıza verilmelidir. Hem bekâr gençlerimize, hem de evi olmayan evli ailelerimize de bu konutlar verilmelidir. Gerçek hak sahipleri belirlenirken, siyasi etkiler, müdahaleler olmamalıdır.
Bu bağlamda, ülkemizdeki şehirlerde ve kırsal bölgelerde sosyal konut projelerinin yapımına başlanması büyük önem taşımaktadır. Sosyal konut projeleri, dar ve orta gelirli vatandaşların, uzun vadede, düşük faizle, ev sahibi olmalarını sağlamalıdır.
Halkımızın büyük çoğunluğu, yıllar önce yapılan sosyal konutlar sayesinde ev sahibi olabilmiş ve ülkesinde kendisine bir gelecek kurabilmişti. Halkımız, sosyal konut sahibi olmayı, bütçesine uygun olduğu için benimsemiştir.
Gençlerimizi bu ülkede tutmak istiyorsak, onlara, bütçelerine göre ev sahibi olacakları sistemi ve imkânı sunmalıyız. Ev ve iş imkânı bulamayan gençlerin ülkelerinde tutunmaları pek mümkün değildir.